Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การประเมินสภาวะสุขภาพและการพยาบาลแม่หลังคลอด เตียง 11 นศพต.ศลิษา…

- - - - น้ำคาวปลาสีชมพู ออกมากะปริบกะปรอย ประมาณ 5 ml.
    - - ตัดแผลฝีเย็บแบบ Right mediolateral episiotomy แผลสีแดงดี ไม่บวม ไม่มีช้ำเลือดหรือก้อนเลือด ไม่มี Discharge ซึม
        แผลติดกันดี ไม่มีปริแยก
- - - - เจ็บครรภ์ 3 ชั่วโมง ก่อนมาโรงพยาบาล (13.00 น.)
    - - มารดาหลังคลอด G1P0000 เตียง 11 ตึกมภร.15/2
        อายุ 19 ปี GA 40+1 wks by U/S นับถือศาสนาพุทธ
        ไม่ได้เรียนหนังสือ ไม่ประกอบอาชีพใดๆ
        น้ำหนักก่อนการตั้งครรภ์ 43 kg. ส่วนสูง 158 cm.
        BMI = 17.22 kg/m2 (underweight) น้ำหนักปัจจุบัน 49.8 kg. น้ำหนักเพิ่มขึ้นมา 6.8 kg. total body weight ที่รับได้ระหว่างตั้งครรภ์ 12.5-18 kg. ฝากครรภ์ที่โรงพยาบาลตำรวจ 4 ครั้ง
        ประวัติการได้รับวัคซีนบาดทะยัก : ได้รับวัคซีนป้องกันบาดทะยัก 1 เข็ม
    - - G1: 26 กุมภาพันธ์ 2565 GA 40+1 wks.by U/S คลอดทารกเพศชาย Term คลอดแบบ Normal labor เวลา 21.19น. น้ำหนัก 2,890 g. ยาว 52 cm. Apgar score นาทีที่ 1,5,10 = 9,10,10 รกคลอดเวลา 21.25น. น้ำหนัก 600 g. blood loss = 100 ml.
    - - 3 ชั่วโมงก่อนมาโรงพยาบาล ผู้ป่วยให้ประวัติว่า เจ็บครรภ์ท้องแข็งทุก ๆ 10 นาที นาน 1 นาที ไม่มีน้ำเดิน ไม่มีมูกเลือด ตกขาวมากขึ้น ไม่คัน ไม่มีกลิ่น ไม่มีหน้ามืดใจสั่น ไม่มีจุกแน่นใต้ลิ้นปี่ ไม่มีตัวบวมขาบวม ลูกดิ้นดี
    - - ปฏิเสธ
    - - ปฏิเสธ
    - - -คัดกรองธาลัสซีเมีย มารดา MCV = 86.1, DCIP= negative, Hb typing = normal
      - -Anti-HIV = Neg
      - -HBsAg = Neg
      - -VDRL = Non-Reactive
  - - - ประเมินตามหลัก REEDA
        
        Redness: แผลไม่แดง
        
        Edema: ไม่บวม
        
        Ecchymosis: ไม่มีก้อนเลือด
        
        Discharge: ไม่มีสารคัดหลั่งหรือเลือดออกจากแผลฝีเย็บ
        
        Approximation: ขอบแผลชิดติดกันดี
    - - ไม่บวม ไม่มีการคั่งของก้อนเลือด
    - - ไม่มีริดสีดวง ไม่บวม
  - - - ศีรษะ: สมมตร ไม่มี caput succedaneum ไม่มี cephalhematoma
      - ใบหน้า: หน้าไม่แบน หางตาไม่ชี้ขึ้น ใบหูบนอยู่ระดับเดียวกับหางตา ไม่มีอาการของ down’s syndrome ไม่มี facial nerve palsy ไม่มีปากแหว่งเพดานโหว่
      - หน้าอก: อกทั้ง2 ข้าง เท่ากัน หายใจปกติ 40-60 bpm ไม่มีหายใจลำบาก หรือ อกบุ๋ม หัวใจเต้นปกติ 110-160 bpm
      - ท้อง: สะดือไม่แดง ไม่มี discharge ไม่มีกลิ่นเหม็น ไม่มีท้องอืด หรือท้องโป่ง
      - แขน: ไม่มีการเลื่อนหลุดของข้อไหล่ นิ้วมือครบ 5 นิ้ว
      - อวัยวะสืบพันธุ์: รูเปิดท่อปัสสาวะอยู่ปลาย penis testis ลง scrotum มีรูทวาร
      - ขา: ไม่มีการเลื่อนหลุดของข้อสะโพก ไม่มีขาสั้นข้างยาวข้าง ไม่มีเท้าปุก นิ้วเท้าครบ 5 นิ้ว
      - หลัง: ไม่มี spina bifida ไม่มี Kyphosis (หลังแอ่น) ไม่มี Scoliosis (หลังคด)
- - - - มีเลือดออกทางช่องคลอดผิดปกติ
      - น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น สีไม่จางลง ปวดท้องน้อย
      - หลังคลอด 2 สัปดาห์ ยังคลำพบมดลูก
      - ปัสาวะแสบขัด
      - ปวดบริเวณอุ้งเชิงกราน
      - ฝีเย็บบวมแดง มีหนอง
      - คลื่นไส้อาเจียน
      - เต้านมอักเสบ บวมแดง คัดตึงมาก กดเจ็บ มีไข้ หนาวสั่น
      - น่องบวมแดง กดเจ็บ
      - ปวดศีรษะรุนแรง ตาพร่ามัว
    - - เพื่อติดตามการฟื้นฟูกลับเข้าสู่สภาวะปกติของร่างกายมารดาและการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย เช่น มดลูก น้ำคาวปลา แผลฝีเย็บ ตรวจประเมินปากมดลูก เต้านม เป็นต้น โดยจะนัดเพื่อพบแพทย์ 6 สัปดาห์หลังคลอด
    - - แนะนำมารดาอาบน้ำอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง เช้าเย็น ไม่ควรแช่น้ำในอ่างเนื่องจากเชื้อโรคอาจผ่านเข้าสู่แผลฝีเย็บหรือช่องคลอดได้
        
        หลังการขับถ่าย แนะนำมารดาล้างให้สะอาดและซับให้แห้งทุกครั้ง เพื่อเป็นการป้องกันการอับชื้นและติดเชื้อ
    - - ควรงดมีเพศสัมพันธ์ในระยะหลังคลอดอย่างน้อย 6 สัปดาห์ หรือจนกว่าจะตรวจภายในเสร็จ เนื่องจากปากมดลูกยังปิดไม่สนิท แผลที่มดลูกและแผลฝีเย็บยังหายไม่สนิท อาจเสี่ยงต่อภาวะติดเชื้อหากมีเพศสัมพันธ์
    - - อาบน้ำทำความสะอาดตามปกติ ซับให้เต้านมแห้งเสมอ
      - หลีกเลี่ยงการใช้ครีมทาหัวนม เพราะจะไปอุดตันต่อมน้ำมันที่ลานนม และอาจทำให้แห้งมากขึ้น เสี่ยงต่อการเกิดปัญหาหัวนมแตก
      - ระวังบริเวณหัวนมไม่ให้อับชื้น โดยรักษาหัวนมให้แห้งระหว่างมื้อให้นม
      - สวมยกทรงที่มีขนาดพอดี เพื่อประคองเต้านมถ้ามีเต้านมใหญ่และหนัก
    - - มารดาจะมีการอ่อนเพลียจากการคลอดและการให้นมบุตร จึงควรพักผ่อนให้มากที่สุด ขณะที่บุตรหลับ เนื่องจากทารกแรกเกิดจะตื่นทุก 3-4 ชั่วโมง โดยในกลางวันมารดาสามารถงีบหลับได้ระหว่างที่ให้นม
    - - กรณีให้นมบุตร : การให้นมอย่างสม่ำเสมอจะมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน กระตุ้นให้มีการสร้างและหลั่งน้ำนม ส่งผลอย่างต่อเนื่องทำให้ไม่มีการตกไข่เกิดขึ้น ทำให้มารดาอาจไม่มีประจำเดือน นานถึง 5-6 เดือน ระยะเวลาจะขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล
    - - แนะนำให้มารดารับประทานอาหารที่มีคุณค่า และปริมาณมากกว่าในระยะตั้งครรภ์ เพื่อส่งเสริมให้ร่างกายกลับมาแข็งแรง และส่งเสริมการหายของแผล ได้แก่
        
        อาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น เนื้อปลา เนื้อไก่ แต่ไม่ควรติดหนัง
        
        ควรรับประทานไข่ วันละ 1 ฟอง เนื่องจากมีโปรตีนสูงและ มีธาตุเหล็กสูง
        
        เสริมการรับประทานนม เนื่องจากมีโปรตีนและแคลเซียมสูง
        
        ควรรับประทานผักและผลไม้ต่างๆ เนื่องจากมีกากใยสูง ช่วยป้องกันภาวะท้องผูกได้
        
        ควรดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว
        6.อาหารที่ควรงด เช่น อาหารหมักดองง อาหารรสจัด เครื่องดื่มแอลกอฮอล์
        แนะนำอาหารบำรุงน้ำนม เช่น น้ำขิง ฟักทอง มะละกอ ใบแมงลัก แกงเลียง เป็นต้น
    - - ไม่ควรยกของหนักหรือเดินขึ้นลงบันไดบ่อยๆในระยะหลังคลอด 6 wks. แรก เนื่องจากหากออกแรงมากจะทำให้ความดันในช่องท้องมากขึ้น ทำให้มดลูกเคลื่อนต่ำลง อาจเกิดมดลูกหย่อนภายหลัง
    - - การบริหารร่างกายหลังคลอดช่วยให้ระบบไหลเวียนดีขึ้น และช่วยให้กล้ามเนื้อหน้าท้องและอุ้งเชิงกรานกลับสู่สภาวะปกติเร็วขึ้น และท่าบริหารอื่นๆ
        
        ท่าบริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องและสะโพก ก้นย้อยและฝีเย็บ เพื่อช่วยให้มดลูกเข้าที่เร็วขึ้น
        วิธีบริหาร : นอนหงายชันเข่าขึ้น 2 ข้าง กดหลังให้แนบกับพื้นพร้อมขมิบกัน แขม่วท้อง แล้วยกกันให้ลอยพ้นพื้น เกร็งค้างไว้นับ 1 -10 จึงค่อย ๆ วางกันลง ทำซ้ำ 10 ครั้ง
        
        ท่าลดอาการบวมบริเวณขาและเท้า
        วิธีบริหาร : นอนหงายวางเท้าให้อยู่ในระดับสูงกว่าลำตัว จากนั้นกระดกข้อเท้าขึ้นลงให้สุด ทำติดต่อกัน 15-20 ครั้ง/รอบ จนครบ 3 รอบ ควรทำ 3 ช่วงเวลา คือ เช้า กลางวัน และเย็น
        
        บริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องและกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานพร้อมกัน
        วิธีบริหาร : นอนหงายซันเข่าขึ้นทั้ง 2 ข้าง สูดหายใจเข้าลึก ๆ แขม่วท้องพร้อมขมิบก้น ยกก้นให้ลอยเล็กน้อย แต่ให้หลังชิดกับพื้นขณะแขม่วท้องพร้อมหายใจออก เกร็งค้างไว้นับ 1-5 แล้วคลายพร้อมกับหายใจเข้า ทำซ้ำ 10 ครั้ง
  - - - ควรเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว อย่างน้อย 6 เดือน และหลังจาก 6 เดือนควรใ้นมแม่ควบคู่กับอาหารตามวัยจนครบอายุ 2 ปี หรือนานกว่านั้น
        
        การใช้หลักการให้นมแม่ 4 ด.
        
        1.ดูดเร็ว : ลูกได้ดูดนมแม่หลังคลอดทันที จะช่วยกระตุ้นการสร้างน้ำนม ให้น้ำนมมาเร็วขึ้น
        
        2.ดูดบ่อย : การให้ลูกดูดนมบ่อยตามที่ลูกต้องการ คือ หิวเมื่อไหร่ก็ให้ดูดได้ทันที โดยทารกมักจะหิวทุก 1-2 ชั่วโมง เพื่อกระตุ้นให้น้ำนมมา
        
        3.ดูถูกวิธี : ท่าดูดนมที่ถูกต้อง คือ ปลายจมูกชิดเต้า ปากอมมิดถึงลานนม คางคิดเต้านม ลูกดูดแรงเป็นจังหวะสม่ำเสมอ ได้ยินเสียงกลืนเป็นจังหวะ
        
        4.ดูดเกลี้ยงเต้า : การให้นมแม่แต่ละครั้ง จะต้องนานพอจนลูกดูดเกลี้ยงเต้าไปทีละข้าง เพราะน้ำนมในส่วนหลัง จะมีไขมันที่เป็นประโยชน์ต่อสมองและร่างกาย
      - อาการผิดปกติที่ต้องมาพบแพทย์
        
        อาการหายใจหอบ รอบปากเขียวคล้ำ
        
        มีไข้สูง >38.0 องศาเซลเซียส ร้องกวน หรือซึม ไม่ดูดนม
        
        อาเจียนทุกครั้งที่กินนม
        
        สะดือมีหนองกลิ่นเหม็น
        
        อุจจาระเหลวมากกว่า 3 ครั้งหรือถ่ายปนมูกเลือด
        
        มีอาการตัวเขียวขณะกินนมหรือร้องไห้
      - สอนมารดาเรื่องการเข้าเต้า
        
        การเอาหัวนมทารกใส่ปาก โดยใช้นิ้วมือกดคางเบาๆให้อ้าปากและอมให้ถึงลานนม เพราะกระเปาะน้ำนมอยู่ที่ลานนม
        
        ให้ทารกดูดนมทั้ง2ข้าง ให้เกลี้ยงเต้าทีละข้าง โดยดูดข้างละ 10-15 นาที สลับกันทั้ง2ข้าง เพื่อกระตุ้นการไหลของน้ำนมทั้ง 2 ข้าง
        
        หลังทารกดูดนมเสร็จแล้ว ให้ช่วยทารกเรอเพื่อขับลมในกระเพาะอาหารออก ในการป้องกันการสำรองนมจะอุ้มพาดบ่าหรือนั่งบนตักลูบหลังเบาๆจนกว่าจะเรอ จากนั้นจัดท่าตะแคงหน้าไปด้านใดด้านหนึ่ง