Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Geschiedenis - Coggle Diagram
Geschiedenis
sociaal economische geschiedenis in de 19de eeuw:
industrialisatie in België
Wat?
Transformatieproces bij ontstaan moderne economische groei
mechanisering & centralisering
Engeland 1750 - 1850
economisch liberalisme van Adam Smith
overheid miniem bemoeien met handel (VRIJE MARKTECONOMIE)
laissez faire, laisser passer
vrije ondernemingen met vrije concurrentie
arbeidsproces in gespecialiseerde taken (efficiëntie)
Wat?
vrije economische activiteiten + verkeer, baseer op privébezit en marktmechanismen
kapitalisme
investeringen van geld om winst te maken
gevolgen
productie in toenemende mate gecentraliseerd in grote fabrieken
nood aan arbeiders
mogelijkheidsvoorwaarden voor de Belgische industrialisatie
William Cockerill, 1799
richtte eerste wolspinmachine op
overslag naar België
factoren:
steenkool en ijzerts
textielnijverheid
haven
spionage
uitvindingen
Tweede industriële revolutie (1860 - 1914)
technologisch en industrieel
opkomst massa productie
Japan, West-Europa en VS
chemische nijverheid en petroleumindustrie
1863 Ernest Solvay
sodafabriek
Sociaal economische geschiedenis in de 19de eeuw:
emancipatie van de arbeiders
uitbuiting
cijnkiesrecht
wet le Chapelier
werkmansboekje
geen minimumlonen + kinderarbeid was toegestaan
lange dagen
truckstelsel
bewustwording van de arbeidersklasse
Karl Marx --> klassenloze maatschappij door klassenstrijd + legde basis voor Marxisme
Eduard Bernstein --> wettelijke hervormingen + legde basis voor sociaal democratie
emancipatie vs. paternalisme
paternalisme
arbeiders preken en encyclieken
alcohol was volgens hen reden van armoede
emanciperen
gelijkstellen van de wet
opkomen voor zichzelf en zelf beslissing maken (stemrecht was dus nodig)
CASE: socialistische arbeidersbeweging; het arbeidersverzet, ontvoogdingsstrijd en de BWP in België
eerste sporen van arbeidersverzet in België
1850 - 1864 --> verenigingen van onderlinge bijstand
kleine bijdrage in ruil voor hulp
ook coöperatieven --> samenwerkende verenigingen
1864 - 1870 --> verenigingen opgericht onder invloed van de Eerste Internationale
uitgesproken socialistische strekking
de socilistische geïnspireerde ontvoogdingsstrijd en de BWP (1884 - 1914
economische crisis had dieptepunt bereikt
liberalen niet langer aan macht
burgerij werd conservatief
arbeidersbeweging definitieve start
sociaal economische geschiedenis in de 19de eeuw:
de klasenmaatschappij
ontstaan klassenmaatschappij
grootkapitaal --> rijke burgerij
cijnkiesrecht
rijken rijker, armen armer --> Mattheüseffect
structuur beroepsbevolking wijziging
80% werkte in landbouw (primair) --> maar werden overbodig dus naar industrie (secundair)
waarom arbeiders en ambachtslieden ineens arbeiders?
bevolkingsexplosie
productiviteit v.d. landbouw steeg door agrarische bevolking
prijzenslag met huisnijverheid overtroffen
gevolgen van de industrialisatie
huisnijverheid --> fabrieksarbeid
goedkope arbeiders (mannen, vrouwen en kinderen)
dagen meer dan 12u lang
plattelandsvlucht --> urbanisatie
KARL MARX ALIËNTIE
repetitieve handelingen vervreemden arbeiders van arbeidersproces
leven in de stad
onhygiënische omstandheden voor arbeiders in kleine woningen
beluiken of cités