Tràng giang

khổ đầu

tổng kết

bao quát khung cảnh sông nước tràng giang và gợi tả nỗi buồn về những thân phạc phiêu dạt

sóng gợn tràng giang

sóng buồn điệp điệp: nỗi buồn miên man không dứt, vô hạn vô hồi

con thuyền xuôi mái: tràng giang dài vô tận khiến con thuyền trôi mãi

nghệ thuật nhân hóa

con thuyền vốn là hình ảnh tượng trưng cho những cuộc đời lênh đênh

xuôi mái: không người lái. phó mặc cho cuộc đời

thuyền và nước không hòa hợp được với nhau, chỉ song song mà không đồng cảm, liên kết. sự tan tác, chia lìa của cảnh vật

nước cũng có nỗi buồn của nước: "sầu trăm ngả"

"song song" "điệp điệp": tràng giang dài vô tận

nơi đâu cũng là sầu, thuyền về cũng không vui hơn

lạc mấy dòng: trôi nổi, lênh đênh, lạc lõng, bơ vơ

củi: mộc mạc, quen thuộc, hiếm thấy trong thơ

xuất xứ

mở bài

TẬP LỬA THIÊNG 1940

kết bài

nhan đề "tràng giang"

khổ hai:

khổ 4

khổ ba

thiên nhiên

nỗi buồn

thiên nhiên của nhân gian đã là người bạn, là nguồn cảm hứng của những tâm hồn nghệ thuật từ bao lâu nay. hoa cỏ mùa xuân rạo rực cùng lời giục giã sống "vội vàng" của xuân diệu, cảnh vật thơ mộng nơi xứ huế hòa vào tình yêu quê hương của hàn mặc tử, và sông trời mây nước ảo não, ủ rột trước nỗi buồn "vạn kỷ" của nhà thơ huy cận. thiên nhiên trong "tràng giang" thật đẹp và hùng vĩ, thế nhưng đâu đó vẫn nhuốm màu cô đơn từ tận đáy hồn thi sĩ.

giữa không khí ảm đạm của những bài thơ mới, thơ huy cận là ảo não nhất, thơ ông luôn chất chứa một nỗi sầu nhân thế: nỗi buồn tủi về thân phận bơ vơ của con người trong cuộc đời rộng lớn đầy bất trắc. "tràng giang" là một bài thơ tiêu biểu cho hồn thơ ấy của huy cận. bài thơ gợi tả cảnh đất trời và sông nước mênh mông, qua đó bộc lộ tâm trạng cô đơn và cảm giác rợn ngợp của con người khi đứng trước cảnh sắc hùng vĩ của quê hương

xuân diệu cho rằng "tràng giang" là một bài thơ ca hát non sông đất nước, quả nhiên là như thế, tràng giang là một bức tranh chứa tâm hồn quê hương xứ sở, đẹp mà buồn. bức tranh ấy khắc họa cảnh sông nước trời đất hùng vĩ và tiềm ẩn một tấm lòng yêu nước khắc khoải của nhà thơ huy cận. "tràng giang" chính là một "kiệt tác xinh xắn" trong nền văn học việt nam.

số từ 1: rất ít - thưa thớt, trống vắng, cô đơn

nhấn mạnh về một không gian mênh mang hoang vắng, cô liêu, qua đó gợi tả nỗi buồn về một sự sống tàn tạ, bị bỏ quên

lơ thơ cồn nhỏ, gió đìu hiu

cồn: một doi cát nhỏ nổi lên giữa dòng sông, bị bao bọc bởi bốn bề mênh mang sông nước -> thế giới bị cô lập

đảo ngữ: hình ảnh nổi bật hơn

mọi thứ nhỏ bé, thưa thớt giữa dòng sông rộng, gợi vẻ hiu hắt, quạnh vắng như bị cuộc sống bỏ quên

đìu hiu: gợi sự rợn ngợp

đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều

sự tàn tạ, buồn bã, sự sống của con người như rất xa xôi

chữ "đâu"

nghi vấn, đảo lên đầu câu thơ như một câu hỏi, một tiếng lòng băn khoăn

đâu trong đâu đây: tiếng lao xao của buổi chợ chiều văng vẳng từ phía xa - lấy động tả tĩnh: "tiếng làng xa", âm thanh duy nhất của sự sống đã tàn tạ nhưng cũng mơ hồ, xa xăm, như có như không.

nắng xuống, trời lên sâu trót vót/ sông dài, trời rộng bến cô liêu.