Scheikunde Hoofdstuk 10
Organische verbindingen (Koolwaterstoffen)
functionele groepen
karakteristieke groepen
vertakkingen
dubbele bindingen
driedubbele bindingen
Binas 66C en 66D
Carbonzuren
Carboxylgroep
Hoog kookpunt
Kunnen H-atoom afstaan in zuur-basereactie
Zuurrestion heet een alkanoaation
De C van -COOH is al opgenomen in verbinding (achtervoegsel -zuur)
Behalve in cyclische binding. Dan is de C niet al opgenomen en is het achtervoegsel -carbonzuur
Aldehyden/Ketonen
Dubbelgebonden O
Aldehyde zit achter (-al), keton zit er tussenin (-on)
Vluchtiger dan carbonzuren
geen zure eigenschappen
minder hydrofiel dan carbonzuren
Ethers
Zit met dubbele binding vast aan C-atoom, dus er niet tussenin!
O-atoom zit tussen twee C-atomen in
Het kortste deel van koolstofketen met O-atoom wordt als karakteristieke groep gezien
Alkoxy- (alk kan verandert worden door het aantal C'tjes
Vluchtig en brandbaar, chemisch stabiel
Esters
Vluchtig en slecht oplosbaar
Molecuul wordt opgedeeld, net zoals bij ethers
Alkaanzuur heet alkanoaat
Andere deel is alkylgroep
Stappenplan systematische naamgeving:
- Stamnaam
- Achtervoegsel, voorvoegsel, numerieke voorvoegsels
- Nummering
(Volgorde: Achtervoegsel, dubbele binding, drievoudige binding, tak/halogeen) - Plaatsnummers
(plaatsnummer(s) - numeriek voorvoegsel - uitgang, achter- of voorvoegsel - Systematische naam (let op alfabetische volgorde)
Benzeenring die als zijtak geldt, heeft voorvoegsel fenyl-
Langere keten? Hoger kookpunt, lager smeltpunt
Substitutiereactie
Atoomgroep wordt vervangen door een andere atoomgroep
Additiereactie: uit twee moleculen komt een nieuw molecuul
Vaak gebeurt dit bij onverzadigde koolwaterstoffen
Benzeenringen kunnen geen additiereactie aangaan
Omkeerbare reactie is eliminatiereactie
Condensatiereactie
evenwichtreactie
2 moleculen reageren tot een groter molecuul en er blijft een klein molecuul over
Kan ontstaan door 2 alcoholen
Gebeurt spontaan door tussen carbonzuur en een alcohol
Hoe lager de pH, hoe makkelijker de reactie plaatsvindt
Alkaanzuren en alkaanaminen kunnen ook een reactie aangaan. 
Een reactie waarbij er juist water nodig is, heet hydrolysereactie, kortweg hydrolyse
Zure, basische en neutrale karakteristieke groepen kunnen veel reacties aangaan met andere stoffen
De aanwezigheid van een carboxygroep zorgt voor zure eigenschappen
Een aminogroep zorgt ervoor dat de stof kan reageren als base. De N reageert met H, waardoor N+ ontstaat
Aminozuren zijn amfolyten (reageren zowel als zuur en base)
In basisch milieu reageert als zuur en wordt negatief
In zuur milieu reageert als base en wordt positief
Aminogroep is positief en carboxygroep (zuurgroep) is negatief
zwitterion (hierdoor kunnen aminozuren aan elkaar koppelen
Alcoholen kunnen als reductor reageren tot ketonen, aldehyden
Aldehyden kunnen reageren tot carbonzuren
Carbonzuren, ketonen en aldehyden kunnen reageren als oxidator