ทฤษฎี
• Presumptive sing (คาดว่า/สงสัย) : ขาดประจำเดือน,คลื่นไส้ อาเจียน,ถ่ายปัสสาวะบ่อย,เหนื่อยล้า,รู้สึกลูกดิ้นครั้งแรก,การเปลื่ยนแปลงของเต้านม,การเปลื่ยนแปลงของสีผิวและรอยแตกของผิว
Probable sign (อาจจะ) : หน้าท้องโตขึ้น,การหดรัดตัวของมดลูก (Braxton Hicks contraction),การเปลื่ยนแปลงของมดลูกและปากมดลูก มดลูกนิ่มขึ้น (Hegar'sign) ปากมดลูกนิ่ม (Goodell's sing),การขยับคลอดทารก,คลำขอบเขตทารกได้,Urine Pregnancy Test ผล Positive
Positive sign (แน่นอน) : ได้ยินเสียงหัวใจทารก,เห็นการเคลื่อนไหวและคลำส่วนต่างๆ ของทารกได้,เหฺ็นทารกผ่านคลื่ยนเสียงความถี่สูง (Ultrasound)

ข้อมูลหญิงตั้งครรภ์
Presumptive : ประจำเดือนขาด 1 เดือน
,มีอาการคัดตึงเต้านม ซื้อที่ตรวจมาตรวจขึ้น 2 ขีด
LPM ; 23 ธันวาคม 2564 x 3 วัน
Probable signs : Urine pregnancy test ที่ รพ.ตำรวจ ผลเป็น Positive

หญิงตั้งครรภ์
สัญชาติ : ไทย
อายุ : 27 ปี
อาชีพ : พนักงานบริษัท
-G2P1-0-0-1 GA 9+6 wks. by date
-น้ำหนักก่อนการตั้งครรภ์ 74 kg. ส่วนสูง 156 cm.
BMI : 30.41 kg/m^2
สัญญาณชีพ 118/76 mmHg PR 80 bmp.
มารดาของหญิงตั้งครรภ์เป้นเบาหวาน
ปฎิเสธการผ่าตัด
ไม่เคยฉีดวัคซีนป้องกันบาดทะยัก

Complete blood count
Hemoglobin (Hb) 10.7 g/dL (ค่าปกติ >12.3-15.5 g/dL)
Hematocrit 33.9 % (ค่าปกติ > 36.8-46.6)
MCV 72.3 fL (ค่าปกติ 79.9-32.4)
RBC 4.69 10^6/uL (ค่าปกติ 3.96-5.29)
MCH 22.8 pg (ค่าปกติ 25.9-32.4)
MCHC 31.5 g/dL (ค่าปกติ 31.5-34.5)
RDW 14.6 % (ค่าปกติ11.9-16.5)
WBC 12.63 10^3/uL (ค่าปกติ4.24-10.18)
NRBC 0 /WBC (ค่าปกติ0-1)
Corrected WBC 12.63 10^3/uL (ค่าปกติ 4.24-10.18)
Neutrophil 70.5 % (ค่าปกติ48.2-71.2)
Lymphocyte 22.3 % (ค่าปกติ 21.1-42.7)
Monocyte 4.8 % (ค่าปกติ 3.3-10.2)
Eosinphil 2.2 % (ค่าปกติ 0.4-7.2)
Basophil 0.2 % (ค่าปกติ 0.1-1.2)
Platelet Count 337 10^3/uL (ค่าปกติ 152-387)
MPV 10.4 fL (ค่าปกติ 7.5-11.9)

ABO Group : B
RH Group : Positive
Ab Screening : Negative

ภูมิคุ้มกันวิทยา
HBs Ag : Negative
HIV Ab : Negative
VDRL : non-reactive

-Folic acid 5 MG.TAB
ทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1ครั้ง หลังอาหารเช้า
สรรพคุณ : เป็นวิตามินบีชนิดหนึ่งที่่ร่างกายต้องการ จะช่วยเสริมสร้างกระบวนการผลิตเซลล์ใหม่ให้มีสุขภาพดี โดยเฉพาะหญฺิงตั้งครรภ์ ป้องกันการแท้งบุตร

-Calcium carbonate 1250 mg
ทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 ครั้ง หลังอาหารเย็น
สรรพคุณ : เสริมสร้างความแข็งแรงให้กระดูกและฟันจำเป็นสำหรับหญิงตั้งครรภ์

Iodine GPO 150 mg 1 TAB
ทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 ครั้งหลังอาหารเช้า
สรรพคุณ : เป็นสารไอโอดีนมีประโยชน์ต่อน่างกายคุณแม่ตั้งครรภ์และทารกในครรภ์ เนื่องจากจะช่วยในการสร้างฮอร์โมนไทรอยด์ ที่เป็นส่วนจำเป็นการพัฒนาสมองทารกในครรภ์และทารกแรกเกิด

-Ferrous Fumarate 200 mg 1 TAB
ทานครั้งละ 3 เวลา (เช้า,กลางวัน,เย็น)
สรรพคุณ : เป็นยาประเภทธาตุเหล็ก รับประทานเพื่อเสริมธาตุเหล็กเนื่องจากมารดาตั้งครรภ์มีภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก/เสริมสร้างธาตุเหล็ก)

หญิงตั้งครรภ์ BMI = 30.41 kg/m^2 (BMIมากกว่า27)
ประวัติมารดาของหญิงตั้งครรภ์เป็นเบาหวาน

CBC
Hb 10.7 g/dL (ค่าปกติ >12.3-15.5 g/dL)
Hematocrit 33.9 % (ค่าปกติ > 36.8-46.6)
MCV 72.3 fL (ค่าปกติ 79.9-32.4)
RDW 14.6 % (ค่าปกติ11.9-16.5)
WBC 12.63 10^3/uL (ค่าปกติ4.24-10.18)
DCIP : Negative

หากพบ Major thalassemia
ปรึกษาแพทย์และหญิงตั้งครรภ์เรื่องการทำแท้งก่อน 24 wks.

Hb Bart's hydros fetalis แอลฟา+แอลฟา รุนแรงสุด ตายคลอด
มีลักษณะบวมซีด รกใหญ่ ท้องป่อง ตับ ม้ามโต

Homozygous beta-thalassemia เบต้า-เบต้า
ซีดตั้งแต่ขวบแรก อ่อนเพลีย ตับม้ามโต ท้องป่อง

สามารถตั้งครรภ์ต่อได้ โดยเลือกการรักษาได้หลายวิธีเช่น การดูแลการรักษาทางการแพทย์ประจำบ้าน การถ่ายเลือด กรดโโลิก การทาน hydroxyurea และทานอาหารที่มีเหล็กต่ำ

แบบแผนที่1 การรับรู้และจัดการดูแลภาวะสุขภาพ
ก่อนการตั้งครรภ์ : หญิงไทยตั้งครรภ์ อายุ 27 ปี ตั้งครรภ์ ไม่ได้คุมกำเนิด
ไม่มีโรคประจำตัว : ปฎิเสธการแพ้ยาและอาหาร มารดาของหญิงตั้งครรภ์เป็นโรคเบาหวาน
ขณะตั้งครรภ์ : นอนหลับพักผ่อนเพียงพอ ไม่ดื่มแอลกลอฮอล์ ไม่สูบบุหรี่
ทำงานเป็นพนักงานบริษัทแห่งหนึ่งแถวอ่อนนุช

แบบแผนที่2 โภชนาการและการเผาผลาญสารอาหาร
ก่อนกตั้งครรภ์ : รับประทานอาหารครบ 3 มื้อ ชอบทานสายไหม
น้ำหนักก่อนการตั้งครรภ์ 74 kg.ส่วนสูง 156 cm. BMI : 30.41 kg/m^2
ขณะตั้งครรภ์ : รับประทานอาหาร 3 มื้อ ทานอาหารจำพวก เนื้อสัตว์ ไข่ ทานครบ 5 หมู่ ดื่มนมแอนมัมวันละ 3 กล่อง
ดื่มน้ำวันละ 1 ลิตร
น้ำหนักปัจจุบัน 75 kg. น้ำหนักเพิ่มขึ้น 1 kg.

แบบแผนที่ 3 การขับถ่าย
ก่อนตั้งครรภ์ : ปัสสาวะได้เอง กลางวัน ครั้งละ 4-5 ครั้ง/วัน ไม่แสบขัด อุจจาระ 2 ครั้ง/วัน
ขณะตั้งครรภ์ : ปัสสาวะได้เองไม่แสบขัด วันละ 10-15 ครั้ง รวมกลางวันและกลางคืน อุจจาระ 2 ครั้ง/วัน

แบบแผนที่ 5 การนอนหลับพักผ่อนนอนหลับ
ก่อนตั้งครรภ์ : นอนหลับสนิท เข้านอน 5 ทุ่ม ตื่นนอน 7 โมงเช้า 7-8 ชั่วโมง ตื่นเข้าห้องน้ำตอนกลางคืน
ขณะตั้งครรภ์ : นอนวันละ8-9ชั่วโมง เข้านอนเวลา 4 ทุ่ม ตื่นนอนเวลา 8 โมงเช้า ไม่ได้นอนกลางวันเนื่องจากทำงาน

แบบแผนที่ 6 สติปัญญาและการรับรู้
ก่อนและขณะการตั้งครรภ์ : รับรู้เวลาสถานที่ระดับการรู้สึกตัวปกติ ถามตอบรู้เรื่อง รับรู้ตนเองว่าตั้งครรภ์

แบบแผนที่ 7 การรู้จักตนเองและอัตมโนทัศน์
ก่อนการตั้งครรภ์และขณะตั้งครรภ์ : มีการรับรู้ตนเอง ยอมรับการเปลื่ยนแปลงของตนเองเมื่อมีการตั้งครรภ์ รับรู้ว่าตนเองไม่มีโรคประจำตัว แต่มารดาของตนเองเป็นโรคเบาหวาน และสามารถดูแลตนเองได้

แบบแผนที่ 8 บทบาทและสัมพันธภาพ
ก่อนการตั้งครรภ์ : มีสัมพันธภาพที่ดีต่อเองและคนในครอบครัว
ขณะตั้งครรภ์ : ได้รับการดูแลจากแฟนช่วยเหลือและมีความสัมพันธ์ที่ดีต่อแฟนตนเองตลอดการตั้งครรภ์

แบบแผนที่ 9 เพศและการเจริญพันธุ์
ก่อนการตั้งครรภ์ : ประจำเดือนมาปกติ ไม่มีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ขณะตั้งครรภ์ :เต้านมปกติ หัวนมไม่บอด ไม่แบน ไม่บุ๋ม
ไม่มีผิดปกติของระบบสืบพันธุ์

แบบแผนที่ 10 การปรับตัว และการเผชิญความเครียด
ก่อนการตั้งครรภ์ : ไม่มีภาวะซึมเศร้า
สามารถปรับตัวและเผชิญกับความเครียดได้ โดยการปรึกษาพูดคุยกับาสามี และเพื่อนที่สนิท ขับรถเล่น ฟังเพลง

แบบแผนที่ 11 คุณค่าและความเชื่อ
ก่อนการตั้งครรภ์ ขณะการตั้งครรภ์ : นับถือศาสนาพุทธมีความเชื่อในการดูแลตัวเอง โดยไม่ขัดกับการรักษาของแพทย์ ปฎิบัติตามคำสั่งของแพทย์อย่างเหมาะสม

ไตรมาสที่ 1
-แพ้ท้องมาก จนทานไม่ได้เลย
-มีเลือดออกผิดปกติของทางช่องคลอด ไม่ว่าจะมีอาการปวดท้องร่วมด้วยหรือไม่
สาเหตุที่พบบ่อยของการมีเลือดออกระยะนี้คือ ภาวะแท้งคุกคาม ครรภ์ไข่ลม
-ปวดบริเวณท้องน้อย โดยมีอาการปัสสาวะแสบขัดเจ็บ ปัสสาวะบ่อยสุด ปัสสาวะเป็นเลือด

ไตรมาสที่ 3
-อาการท้องแข็ง หรือเจ็บครรภ์ถี่ทุก 5-10 นาที มีมูกเลือด หรือเลือดสดๆออกทางช่องคลอด มีน้ำเดิน (น้ำใสๆคล้ายปัสสาวะราด)
-ลูกดิ้นน้อยลง
-ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว จุกแน่นลิ้นปี่ บวม

แนะนำให้หญิงตั้งครรภ์นับจำนวนครั้งที่ทารกดิ้น ตั้งแต่อายุครรภ์ 32 สัปดาห์จนกระทั่งคลอด และควรปฎิบัติทุกวัน เป็นการเพิ่มความตระหนักต่อสุขภาวะของทารก วิธีการนับการดิ้นของทารกในครรภ์ 2 วิธี
1) การนับทารกดิ้น 3 เวลาหลังมื้ออาหาร 1 ชั่วโมง ถ้าน้อยกว่า 3 ครั้งต่อชั่วโมง แนะนำให้พบแพทย์ทันที
2) นับการดิ้น 12 ชั่วโมง (9.00 AM-9.00PM) ใน1 วัน
ถ้าทารกดิ้นน้อยกว่า 10 ครั้ง แนะนำให้มาพบแพทย์ทันที

ไตรมาส 2 และ 3
-ใช้ไฟฉายส่องท้องวนเป็นวงกลมหรือเปิดไฟกระพริบ
-ให้มารดาอ่านหนังสือกระตุ้นพัฒนาการสมอง
ลูกในครรภ์จะเริ่มได้ยินเสียงได้ดีตั้งแต่เดือนที่ 5 เช่นนิทานเด็ก
โดยให้อ่านหนังสือด้วยการใช้โทนเสียงสูงหรือต่ำ
เพื่อกระตุ้นการสร้างเนื้อเยื่อสมองในชั้นที่มีความซับซ้อนด้านการได้ยิน
การตีความเสียงและส่วนของความทรงจำ
-แนะนำให้มารดาลูบหน้าท้องหรือเอาผ้าชุบน้ำเย็นหรืออุ่นประคบ
กระตุ้นความรู้สึก และส่งเสียงทักทายพูดคุยกันเบาๆ
เพื่อกระตุ้นความรู้สึก และส่งเสียงทักทายพูดคุยคุยกันเบาๆ
เพื่อกระตุ้นระบบประสาทและกระตุ้นความรู้สึกของทารก
-แนะนำให้มารดานั่งเก้าอี้โยกเพื่อเป็นการส่งเสริมพัฒนาด้านกล้ามเนื้อและการทรงตัวของทารกในครรภ์

สามารถมีเพศสัมพันธ์ได้ตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์จนถึงระยะใกล้คลอดหากไม่มีอาการผิดปกติของการตั้งครรภ์ห่รืออยู่ในกลุ่มของการตั้งครรภ์เสี่ยง คือ เคยมีประวัติการแท้งบุตรหรือมีเลือดออก ขณะตั้งครรภ์ช่วงเวลาที่ควรลดการมีเพศสัมพันธ์ ในช่วงไตรมาสแรกที่คุณแม่อาจมีอาการแพ้ท้องอ่อนเพลีย เวียนศีรษะหรือไม่สบายตัว กับอีกช่วงคือช่วงหนึ่งเดือนก่อนคลอดที่สรีระของคุณแม่ไม่อำนวยท้องโตอุ้ยอาย เคลื่อนไหวลำบาก เหนื่อยง่าย การมีเพศสัมพันธ์ช่วงนี้ไม่เหมาะ โดยท่าที่เหมาะสมเช่นท่า Doggy style เพราะจะไม่มีการกดทับหน้าท้องของคุณแม่ ส่วนในช่วงใกล้คลอด ท้องคุณแม่จะขยายใหญ่ขึ้นอาจจะใช้ท่านอนตะแคงเข้าหากันหรือหันหน้าไปทางทิศเดียวกันก็ได้

ไตรมาส 2 และ 3
ใช้ไฟลายส่องหน้าท้องวนเป็นวงกลมหรือเป็ดไฟกระพริบ
ให้มารตาอ่านหนังสือกระตุ้นพัฒนาการสมอง
ลูกในครรภ์จะเริ่มได้ยินเสียงได้ดีตั้งแต่เดือนที่ 5 เช่น นิทานเด็ก
โดยให้อ่านหนังสือด้วยการใช้โทนเสียงสูงหรือต่ำ
เพื่อกระตุ้นการสร้างเนื้เยื่สมองในชั้นที่มีความชับช้อนด้านการได้ยิน การตีความเสียงและส่วนของความทรงจำแนะนำให้มารตาลูบหน้าท้องหรือเอาผ้าชุบน้ำเย็นหรือน้ำอุ่นประคบ
กระตุ้นความรู้สึก และส่งเสียงทักทายพูดคุยกันเบา ๆ
เพื่อกระตุ้นระบบประสาทและกระตุ้นความรู้สึกของทารก
แนะนำให้มารดานั่งเก้าซี่โยกเพื่อเป็นการส่งเสริมพัฒนาการด้านกล้ามเนื้อและการทรงตัวของทารกในครรภ์

ไตรมาส 1 : ควรรับประทานอาหารปริมาณปกติเท่าก่อนตั้งครรภ์ เท่าที่คุณแม่จะสามารถรับประทานได้หากมือาการแพ้ท้องนไม่สามารถทานอาหารได้ควรรับประทานอาหารอ่อนๆ และย่อยง่าย หรือเครื่องดื่มต่างๆ เช่น นำหวาน นำผลไม้และควรทานน้อยๆวันละ 4-มื้อแต่พออิ่มไม่ควรบังคับว่าต้องทานในปริมาณเท่านั้นเท่านั้ ซึ่งจะเป็นการเพิ่มความเครียดให้กับตัวเอง
หลักการสำคัญ คือ ให้ร่างกายด้รับสารอาหารพอเพียง

ไตรมาส 2 : อาการแพ้ท้องมักจะหายไป จะเริ่มทานอาหารได้ปกติ ควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เน้นผัก ผลไม้ อาหารที่มีกากใยสูง ดื่มน้ำวันละ 6-8 แก้วเพื่อป้องกันอาการท้องผูก ธาตุเหล็กมิในไข่แดง ต้ม ผักใบเขียวช่วยในการสร้างเม็ดเลือดูแดงให้มิมากพอที่จะลำเลียงออกชิจนจากเลือดแม่ไปสู่ลูก
และแคลเซียมช่วยในการสร้างกระดูกและฟันของลูกซึ่งมีในนมเป็นส่วนใหญ่ ไม่ควรทานอาหารประเภทแป้ง นำดาล และขมัน ไม่ควรได้รับมากเกินไปเพราะในช่วงตั้งครรภ์ร่างกายไม่ต้องการอาหารประเภทแป้งและน้ำตาลเพิ่มขึ้นต้องการเฉพาะโปรตีนเพิ่มขึ้น

ไตรมาส 3 : ควรเพื่มอาหารประเภทโปรตีน เช่นเดียวกับไตรมาสที่ 2 เช่น เนื้อสัตว์หรือเนื้อปลา ผักใบเขียวชนิดต่างๆและอาหารที่มีแคลเชียม เช่น ปลาตัวเล็กทานทั้งก้างได้ด้วยนมพร่องมันเนย หลีกเลี้ยงอาหาร ขนม เครื่องดื่ม ที่มีรสหวานจัดอาหารรสเค็มจัด ไม่ครรเดิมเครื่องปรุงรสเค็มในอาหารที่ปรุงสุกแล้ว กินอาหารที่สะอาดและปรุงสุกใหม่ ๆม่กินอาหารสุก ๆ ดิบ ๆงดอาหารหมักดอง กาแฟ เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์และบุหรี่

เพื่อเป็นการการออกกำลังกายของหญิงตั้งครรภ์สามารถออกกำลังกายได้เรื่อยๆตลอดช่วงการตั้งครรภ์ตั้งแต่ไตรมาสที่ 1จนถึงไตรมาสที่3ถ้าไม่มีข้อห้ามในการออกกำลังกาย หรือข้อห้ามภายใต้คำแนะนำของแพทย์ เช่น เดินช้าๆ 5-10 นาที โยคะการว่ายน้ำหลีกเลี่ยงการทำงานอย่างหักโหม การกัม การเงย

ไตรมาสที่2 ท่นอนจะช่วยบรรเทาอาการปวดหลังที่เกิดขึ้นระหว่าตั้งครรภิได้ โดยนอนตะแคงช้ายขวา หงายสลับกัน เพื่อลตกดจุดทับของร่างกายอาจนอนให้หมอนหนุนเท้าสูงเพื่อลดอาการบวมจากกิจกรรมประจำวัน
ถ้ามีอาการหายใจไม่สะดวกอาจนอนหัวสูง

ไตรมาสที่ 3 แช่เท้าด้วยน้ำอุ่นเพื่อเพิ่มการไหลเวียนจองเส้นเลือดขอด

ไตรมาสที่1 อาการคลิ่นไส้ อาเจียน
แนะนำมารดาเกี่ยวกับการรับประทานอาหารที่ช่วยให้อาเจียนลดลงเช่นการทานอาหารอ่อนย่อยง่ายการจิบน้ำขิงอุ่น การแบ่งย่อยอาหารเป็นวันละ 4 - 6 มื้อไม่ควรปล่อยให้กระเพาะอาหารว่างซึ่งจะทำให้เกิดการบีบรัดตัวของกระเพาะอาหารทำให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียนหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันมากหรืออาหารที่ได้กลิ่นแล้วอยากอาเจียนไม่ควรดื่มน้ำระหว่างหรือหลังรับประทานอาหารแล้วประมาณ 1 ชั่วโมง ทำความสะอาดปากและฟันโดยการบ้วนปากบ่อยๆหลักเลี่ยงทำความสะอาดปากและฟันโดยการบ้วนปากบ่อยๆหลักเลี่ยงการแปรงฟันก่อนรับประทานอาหารจะทำให้มีอาการคลื่นไส้อาเจียน

Urialysis
Glucose (UA) : Negative
Albumin (UA) : Negative
Color : pale yellow
Transp : clear
R.B.C : Not foud
W.B.C : Not foud
Bacteria : Not found

ผลต่อทารกแรกในครรภ์
-ทารกพิการแต่กำเนิด (Congenital anomalies)
-ภาวะแท้งบุตร (Abortion),ทารกตายในครรภ์
-ภาวะตัวเหลือง
-ภาวะขาดออกซิเจนแรกคลอดและการบาดเจ็บจากการคลอด
-ผลระยะยาวต่อทารก ต่อการพัฒนาการด้านสมองและระบบประสาท ในทารกที่เกิดจากมารดาที่เป็นเบาหวานชนิดที่ 1

ผลต่อมารดา
-ความดันโลหิตสูง
-preterm labor คลอดก่อนกำเนิด
-ครรภ์แฝดน้ำ
-กรวยไตอักเสบ
-C/S

ผลต่อทารกแรกคลอด
-Birth injury(บาดเจ็บจากการคลอด
Birth asphyxia (ภาวะขาดออกซิเจนแรกเกิด)
-Hyperbilirubinemia (ภาวะบิลิรูบินในเลือดสูง
-Neonatal hypoglycemia (ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ)

โดยปกติการตั้งครรภ์ทำให้เกิดภาวะดื้อต่ออินซูลิน
โดยเฉพาะในช่วงกลางของการตั้งครรภ์ประมาณ 24-28 สัปดาห์
หรือในช่วงปลายไตรมาสที่ 2 ไปจนถึงไตรมาสที่ 3 ของการตั้งครรภ์
ไขมันของมารดาจะจับกับฮอร์โมนที่สร้างจากรกเป็นสาเหตุทำให้เกิดภาวะดื้ออินซูลิน

ผิดปกติ 1ค่า =ไม่ได้เป็นเบาหวานตั้งคครภ์และมาตรวจติดตามผลในช่วง 24-28 สัปดาห์อีก 1 รอบ

-ในกรณีที่ระดับกลูโคสในเลือดมีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ 140 มก./ดล. แปลผลว่า ผลการตรวจผิดปกติ แนวทางปฏิบัติ คือ ให้ทำการนัดตรวจเพื่อยืนยันการวินิจฉัย (diagnostic test) โรคเบาหวานต่อไป โดยการใช้น้ำตาลกลูโคส 100 กรัม (100 gm oral glucose tolerance test, OGTT) อีก 1 สัปดาห์

แนะนำหญิงตั้งครรภ์ปรับเปลื่ยนการกิน
กินขนมหวานน้อยลง ลดอาหารจำพวกแป้ง น้ำตาล ของทอด
ควรรับประทานอาหารให้ครบ5หมู่ ให้มารดาดื่มน้ำเยอะๆ

แนะนำให้มารดาเดินออกกำลังกายที่สวนสาธารณะหรือสถานที่ใกล้บ้าน5-10 นาที