Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ระบบขับถ่ายปัสสาวะ (Urinary system) - Coggle Diagram

- - - - Uriniferous tubule
        ประกอบด้วย 2 พวก คือ
        
        1 Nephrons
        
        2 Collecting tubules
        
        Nephrons
        ชนิดของ nephrons
        
        Cortical nephron มี renal
        corpuscle อยู่ที่ cortex,Henle’s loop ยื่นมาถึง medulla พบประมาณ 85%
        
        Juxtamedullary nephron มี renal
        corpuscle อยู่ที่ corticomedullary junction, Henle’s loop ยื่นมาถึง medulla พบประมาณ 15%
        
        ส่วนประกอบของ Nephrons
        ทำหน้าที่ในการสร้างน้ำปัสสาวะ และส่งผ่านเข้ากรวยไต ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ
        
        1) Renal corpuscles
        
        Bowman’s capsule
        
        Glomerulus)
        
        2) Renal tubules
        
        Proximal tubule
        
        Henle’s loop
        
        Distal tubule
        
        Renal corpuscle
        
        เป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับการกรอง(Filteringunit)อยู่ในเนื้อไตส่วนcortex ประกอบด้วย
        
        Bowman’s capsule ทำหน้าท่ีรองรับ glomerulus และของเสียท่ีกรองได้
        
        Glomerulus กล่มุ ของเส้นเลือดฝอย (capillaries)
        
        Vascular pole เป็นทางเข้าออกของหลอดเลือดAfferent และEfferent arteriole จาก glomerulus
        
        Urinary pole เป็นทางติดต่อกับ proximal convoluted tubule
        
        Bowman’s capsule
        Bowman’s capsule ประกอบด้วยผนัง 2 ช้ัน คือ
        
        Parietallayer จะต่อเนื่องไปกับ proximaltublue
        
        Viscerallayer มีเซลล์พิเศษช่ือ podocyte
        
        Glomerulus
        ประกอบด้วย
        
        Glomerular capillary
        
        Podocytes
        
        Mesangial cells
        
        Glomerular capillary
        ประกอบด้วย endothelial cells บุอยู่ภายในของผนัง หลอดเลือดฝอยที่มีรูขนาด 10-100 นาโนเมตร
        
        Podocytes
        คือ modified epithelial cells ของ visceral layer
        พบ filtrationslit กว้าง20-40นาโนเมตรและมีเนื้อเยื่อกั้น เรียก slitdiaphragm
        
        Mesangial cells อยู่ระหว่าง capillary ดังน้ันจึงเปรียบเสมือนแกน ของ glomerulus โดยเชื่อมเส้นเลือดแดงฝอยให้รวมเป็นกลุ่ม
        
        Renal tubules
        
        ประกอบด้วย
        
        Proximal convoluted tubule
        
        Loop of Henle
        
        Descending thick limb of Henle’s loop
        
        Descending thin limb of Henle’s loop
        
        Ascending thick limb of Henle’s loop
        
        Ascending thin limb of Henle’s loop
        
        Distal convoluted tubule
        
        หลอดไตส่วนต้น (Proximal convoluted tubule : PCT)
        • เป็นหลอดไตส่วนแรกที่ต่อออกจาก parietal layer of bowman’s capsule เป็นท่อขดไปมา
        หน้าที่
        • ดูดซึมน้ำกลับจากน้าเลือดท่ีกรองที่ผ่าน
        จากโกลเมอรูลัสและสารอื่น
        • สามารถดูดกลับ กรดอะมิโน น้ำตาล
        กลูโคส โดยกลูโคสท้ังหมดถูกดูดกลับท่ี
        proximal tubule
        • สามารถขับสารบางอย่างจากหลอดไต
        เช่นครีเอทีน ไอโอดีนเพื่อเข้าสู่น้ำกรอง
        
        ห่วงหลอดไต (Loop of Henle : ท่อขาลง,ท่อขาขึ้น )
        อยู่ในเนื้อไต ประกอบด้วย
        
        • ท่อตัวยูขาลง (descending limb)
        -ท่อตัวยูขาลง (descending limb of loop of henle) หลอดไตส่วนนี้สามารถดูดน้ำกลับได้แต่ไม่ดูดกลับสาร
        • ท่อตัวยูขาขึ้น (ascending limb)
        -ท่อตัวยูขาขึ้น(aescending limb of
        loop of henle)
        มีการขนส่งเกลือแร่เช่นโซเดียม โพแทสเซียมและคลอไรด์มาก แต่ไม่มีการขนส่งน้ำ
        หน้าที่
        สามารถดูดซึมโซเดียมอิออน
        โพแทสเซี่ยมและคลอไรด์อิออนกลับ
        โดยท่ัวไปของเหลวที่อยู่ในส่วนนี้จะเป็น ของเหลวที่มีความเข้มข้นมากที่สุดในหลอดไต
        
        หลอดไตส่วนปลาย (Distal convoluted tubule : DCT)
        • เป็นท่อน้ำปัสสาวะไหลไปยังท่อไตรวม (Collecting tubule) และส่งออกไปยัง Calyx ของไต
        
        หน้าที่
        สามารถดูดซึมน้ำกลับได้
        ประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ และมีการดูดซึม โซเดียมอิออนและคลอไรด์อิออนได้บ้าง รวมท้ังสามารถหลั่งหรือขับสารต่าง ๆ
        กลับเข้าสู่ท่อไตได้ เช่น แอมโมเนียมอิออน ไฮโดรเจนอิออนและโพแทสเซี่ยมอิออน
        
        หลอดไตรวม (Collecting duct)
        
        เป็นท่อมีขนาดใหญ่มีส่วนปลายของ หลอดไต ส่วนปลาย (distal convoluted tubules) หลายๆท่อมาเปิดเข้า
        
        หน้าที่
        ทำให้น้ำปัสสาวะเข้มข้นภายใต้การควบคุม
        ของ Antidiuretic hormone (ADH)
- - - - การวัดอัตราการกรองของไต (Glomerular filtration rate, GFR)
        
        GFR อัตราการกรองของสาร → Clearance การขับสารทิ้ง
        U = concentration in urine (ความเข้มข้นของสาร x ในปัสสาวะ)
        V = volume of urine/min (ปริมาณของปัสสาวะต่อนาที)
        P = concentration in plasma (ความเข้มข้นของสาร x เลือด)
      - อัตราการกรองของไต (Glomerular filtration rate, GFR) ≈ 125 ml/min (180 liters/day)
        
        GFR = Kf(PGC-πGC–PBC) Kf = Filtration coefficient
        
        GFR เป็นพารามิเตอร์ที่ใช้ในการประเมินประสิทธิภาพในการทำงานของไต