Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Archeobotanie I - Pollenonderzoek - Coggle Diagram

- - - - Conservering pollen en sporen v. planten bewaard in geschikte bodems en lenen zich voor onderzoek. 3 variabelen
        
        Productie
        
        Gerelateerd aan type bestuiving en daaran gerelateerde dispersie-medium (agency)
        
        Onderscheid
        
        Zelfbestuiving, van meeldraad naar stamper, zelfde bloem
        
        Kruisbestuiving
        
        Stuifmeel meeldraad op stamper/stempel andere bloem, zelfde of andere plant
        
        Windbestuiving
        
        Insectbestuiving
        
        Verspreiding
        
        Door de wind
        
        Passief
        
        Berk (Betula)
        
        Hazelaar (Corylus)
        
        1-huzig
        
        Mannelijke bloemen in hangende katjes
        
        Bloei en pollendispersie voorafgaand aan bladvorming
        
        Actief
        
        Brandnetel (Urtica)
        
        Urere = branden
        
        Dioica: 2-huizig (di=2; oikos = huis)
        
        Grote brandnetel (Urtica dioica)
        
        YouTube (catapult of pollen)
        
        (Voorbeeld) Den (Pinus)
        
        Productie heel veel pollen per boom
        
        Verspreiding van pollen over grote afstand (tot enkele hondeden km)
        
        Pollenkorrel heeft twee vleugelsen is daarme goed aangepast aan windverspreiding
        
        Kleine aantallen die worden aangetroffen zijn daarom niet indicatief voor aanwezigheid in de regionale vegetatie
        
        Bestuiving cultuurplanten. Voorbeeld door insecten bij fruitbomen
        
        Bestuiving door honingbijen
        
        Vorm symbiose tussen plant-dier-mens
        
        plant wordt bestoven -> vruchtzetting vindt plaats
        
        honingbij verzamelt voedsel (pollen en nectar)
        
        Mens fruit van de bomen, honing en was van bijen
        
        Honing is gedurende lange periode belangrijke zoetstof en conserveerstof geweest
        
        in verleden veel aandacht voor imkerij
        
        Tegenwoordig kan door grootschalig gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen kan bestuiving probematisch worden
        
        Nationale Bijenstrategie: B&B for bees (2018)
        
        Bestuiving cultuurplanten: Voorbeeld pollenverspreiding door de mens bij de dadelpalm Phoenix dactylifera
        
        Deze boom heeft of alleen vrouwlijke of mannelijke bloemen (2-huizig)
        
        Gecultiveerde dadelpalm is herkenbaar aan het verwijderen van de onderste bladeren
        
        Daardoor kan de boer er makkelijk inklimmen om te bestuiven en te oogsten
        
        Een plantage bestaat vaak uit alleen maar vrouwelijke bomen: max. van de opbrengst
        
        Kennis van handmatig bestuiven als sinds oudheid bekent
        
        Aanvullen zie PP!!!!!
        
        Conservering
        
        Veel planten worden pollen of sporen veel en goed verspreid, waardoor orveral kleine hoeveelheden terechtkomen
        
        Vergelijk de verspreiding van sporen: om p[ een nieuwe geschikte plek te kunnen groeien moet een spoor er terechtkomen
        
        Anders geformuleerd: dat sporenplanten op specifieke plaatsen groeien (waaraan de plant is aangepast impliceert dat niet
        alleen daar maar ook op veel andere plekken sporen terecht meten zijn gekomen.
        
        Dus bevat een klein grondmonster een grote hoeveelheid sporen (en pollen) van planten die in de omgeving groeien.
        
        Deze variabelen verschillen tussen planten. Voor een betrouwbare interpretatie is het van belang om van elke
        plantensoort kennis te hebben van de productie en verspreiding.
    - - Belangrijke kenmerken
        
        Poren (ronde depressies)
        
        Colpen (langwerpige depressies)
        
        Vleugels
        
        Onvolledige celdeling
        
        Oppervlaktestrucutuur
        
        Grootte
      - Soms zijn pollen alleen op een hoog taxonomisch niveau te determineren (bijv. grassen))
      - Soms alleen op een laag taxonomisch niveau
    - - Fossiele brandstoffen (geologisch georienteerd)
      - Klimaat (ontwikkeling)
      - Vegetatie (ontwikkeling)
    - - Antropogene pollenindicatoren API
        
        Primaire API
        
        Akkerplanten
        
        Inheems
        
        Uitheems (import)
        
        Typerend Holoceen
        
        Secundaire API
        
        Akkeronkruiden
        
        Tegenwoordig in de recente tijd gebeurd dit minder. Typerend voor het Holoceen.
        
        Verbrandeplantenresten
        
        kappen bosperceel voor akkerland
        
        afbranden vegetatie waardoor deze verjong (gunstig voor grazers)
        
        Mestsporen
        
        Indicatief voor vee
        
        Tredplanten (indicatief voor betreding, wordt veel over gelopen)
        
        Zowel dieren als mensen
      - Verandering vegetatie
- - - - Grootte: 10-250 um (uitspraak = muu)
      - Methode: doorvallen lichtmicroscoop
        
        Objectief: bepaalt scheidend vermogen (vergroting: 40 - 100)
        
        Oculair: loepvergroting (bv. 10x)
    - - Sporen
        
        = nieuw organisme
        
        1-celig
        
        Beperkte morfologische differentiatie (bij gebruik lcith)
      - Zaden
      - Plantaardige weefsels
      - Dieren (kleine dieren of fragmenten van grotere dieren)
  - - - Bepertke morfologische differentiatie (bij gebruik licht)
  - - - Waterplants
      - Marsh plants
      - Shrubs/trees with high numbers that can grow in the vicinity of water bodies
- - - - Deels kruisbestuiving (rogge)
      - Deels zelfbestuiving ( Tarwe en Gerst)
- - - - Pollensom
    - - Marsh plants
      - Waterplants
  - - - Bij regenval van >300mm per jaar neemt het toe