Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 15สื่อและแหล่งการเรียนรู้ - Coggle Diagram
บทที่ 15สื่อและแหล่งการเรียนรู้
ความหมายของสื่อ
สิ่งใดก็ตามที่บรรจุข้อมูล เพื่อให้ผู้ส่งและผู้รับสารมีความเข้าใจได้ตรงตามวัตถุประสงค์ สำหรับสื่อการเรียนรู้คือตัวกลาง ซึ่งมีทั้งวิธีการหรือกระบวนการ วัสดุ ของจริง เครื่องมือที่จัดขึ้นเพื่อใช้ในการเรียนการสอนให้ เป็นไปตามหลักสูตรที่กำหนดไว้
ประเภทของสื่อการเรียนรู้
กรวยของเอดการ์ เดล (Edgar Dal)
กรมวิชาการ
สื่อสิ่งพิมพ์ หมายถึง หนังสือและเอกสารสิ่งพิมพ์ต่าง ๆ
สื่อเทคโนโลยี หมายถึง สื่อการเรียนรู้ที่ได้ผลิตขึ้นเพื่อใช้ควบคู่กับเครื่องมือโสตทัศนวัสดุ
สื่ออื่น ๆ
3.1 สื่อบุคคล หมายถึง บุคคลที่มีความรู้ความสามารถ ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ซึ่งสามารถทำหน้าที่ถ่ายทอดสาระความรู้ แนวคิด เจตคติ และวิธีปฏิบัติตนไปสู่บุคคลอื่น
3.2 สื่อธรรมชาติและสื่อสิ่งแวดล้อม หมายถึง สิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติหรือสภาพที่อยู่รอบตัวผู้เรียน
3.3สื่อกิจกรรมหรือกระบวนการ หมายถึง กิจกรรมที่เสริมสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ให้ได้มากที่สุด เช่น การสาธิต การแสดงละคร สถานการณ์จำลอง
นวรัตน์ สมนาม
สื่อสิ่งพิมพ์ที่เป็นสื่อที่ใช้ในระบบการพิมพ์ เช่น หนังสือเรียน มือ ใบความรู้
สื่อวัสดุอุปกรณ์ เช่น ของจริง หุ่นจำลอง กราฟ
สื่อโสตทัศนูปกรณ์ เช่น ภาพเลื่อน แถบเสียง ซีดี-รอม
สื่อกิจกรรม เช่น เกม เพลง บทบาทสมมุติ
สื่อบริบท เช่น ห้องเรียน ห้องปฏิบัติการ บุคคล ห้องสมุด ชุมชน
ประเภทของสื่อการเรียนรู้
สิ่งพิมพ์ สิ่งพิมพ์เกี่ยวกับข้อมูลหรือองค์ความรู้ เช่น หนังสือ ใบงาน ใบความรู้ วารสาร หนังสือพิมพ์
เครื่องมือหรืออุปกรณ์ เครื่องมือหรืออุปกรณ์ต่างๆที่นำมาใช้ประกอบการจัดการเรียนรู้ เช่น วิทยุ โทรทัศน์ เครื่องเสียง คอมพิวเตอร์
วัสดุ เป็นสื่อที่ใช้แล้วหมดไป เช่น ชอล์ก รูปภาพ ดินน้ำมัน
สื่อธรรมชาติ สื่อหรือแหล่งเรียนรู้ที่มีอยู่ในธรรมชาติหรือในท้องถิ่น เช่น ทะเล ภูเขา ป่าไม้ แม่น้ำลำคลอง
บุคคลหรือวิทยากร เป็นผู้มีความรู้ความเชี่ยวชาญเฉพาะในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เช่น แพทย์ ทนายความ ศิลปิน
เทคนิควิธี เทคนิควิธีต่างๆ ที่นำมาใช้ในการจัดการเรียนการสอน เช่น เกม เพลง และกิจกรรม
ประเภทของแหล่งการเรียนรู้
1.แหล่งการเรียนรู้ที่มนุษย์สร้างขึ้น
สถานที่สำคัญต่างๆ ที่มนุษย์เป็นผู้สร้างขึ้นมาเพื่อจุดประสงค์อย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น พิพิธภัณฑ์ โบราณสถาน สวนสาธารณะ สถานที่ราชการ สถานที่ประกอบศาสนา
2.แหล่งการเรียนรู้ประเภทบุคคล
บุคคลทั่วไปที่อยู่ในชุมชนที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ซึ่งสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับผู้เรียนได้
3.แหล่งการเรียนรู้ประเภทกิจกรรมทางสังคม
ประเพณีและความเชื่อที่เกิดขึ้นชั่วคราวในสังคมเนื่องในโอกาสต่าง ๆ เช่น วันสงกรานต์ สัปดาห์วันวิทยาศาสตร์ การจัดนิทรรศการ กีฬาพื้นบ้าน วรรณกรรมท้องถิ่น
4.แหล่งการเรียนรู้ประเภททรัพยากรธรรมชาติ
แหล่งการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เช่น ภูเขา ป่าไม้ พืช ดิน หิน แร่ น้ำตก สัตว์ป่า
หลักเกณฑ์ในการคัดเลือกสื่อและแหล่งการเรียนรู้ .
2.ช่วยให้การจัดกิจกรรมการเรียนรู้น่าสนใจ
.
3.มีความเหมาะสมกับวัย ความรู้ความสามารถและประสบการณ์ของผู้เรียน
1.เป็นสื่อและแหล่งเรียนรู้ที่สามารถส่งเสริมความเจริญงอกงาม และพัฒนาการของผู้เรียนทางด้านต่างๆ ทั้งด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม และสติปัญญา
4.คำนึงถึงความคุ้มค่า ความสะดวก และความปลอดภัยของสื่อและแหล่งการเรียนรู้ที่จะนำมาใช้
5.ความสอดคล้องสัมพันธ์กับเนื้อหาหรือสาระการเรียนรู้และจุดประสงค์ที่จะสอน
6.ช่วยให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจในเนื้อหาวิชาที่สอนเป็นอย่างดี
.
7.ควรเลือกใช้สื่อและแหล่งเรียนรู้ที่น่าสนใจและให้ผลต่อการเรียนรู้ของผู้เรียนมากที่สุด
8.มีราคาไม่แพงมากจนเกินไป หรือถ้าจะผลิตสื่อการเรียนรู้จะต้องพิจารณาความคุ้มค่ากับเวลาและการลงทุน
ขั้นตอนการใช้สื่อและแหล่งการเรียนรู้
เป็นขั้นตอนสำคัญ เนื่องจากเป็นขั้นตอนที่นำสื่อมาใช้เพื่อให้ผู้เรียนได้มีโอกาสสร้างความรู้ด้วยตนเองหรือเกิดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
1.ขั้นเลือกสื่อและแหล่งการเรียนรู้
3.ขั้นใช้สื่อ
2.ขั้นเตรียมการใช้สื่อ
4.ขั้นประเมินสื่อและแหล่งเรียนรู้
ความหมายของ แหล่งการเรียนรู้
แหล่งที่มีข้อมูล ข่าวสาร สารสนเทศหรือความรู้ต่าง ๆ ที่ให้ผู้เรียนสามารถไปศึกษาค้นคว้าหาความรู้ได้ด้วยตนเอง หรือด้วยการแนะนำของผู้สอน โดยทั่วไปมักหมายถึงสถานที่ที่เปิดให้บุคคลทั่วไปเข้าได้ เช่น พิพิธภัณฑ์ ห้องสมุด เป็นต้น
ความสำคัญของสื่อและแหล่งเรียนรู้
ช่วยให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในกิจกรรมการเรียนรู้
ช่วยผู้เรียนได้เรียนรู้มากขึ้นในเวลาที่มีจำกัด
ช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจตรงกันในสิ่งที่เรียน
ช่วยให้การจัดกิจกรรมการเรียนรู้บรรลุตามจุดประสงค์ที่กำหนดไว้
ช่วยให้เกิดการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ
ช่วยแบ่งเบาภาระของผู้สอนในด้านการเตรียมเนื้อหา
ช่วยกระตุ้นความสนใจหรือสร้างความสนใจในการเรียนรู้ให้แก่ผู้เรียน
ช่วยให้ผู้เรียนมีประสบการณ์ที่กว้างขวางและแปลกใหม่
ส่งเสริมการมีกิจกรรมร่วมกันระหว่างผู้สอนกับผู้เรียน
ช่วยให้ผู้เรียนจำบทเรียนได้เร็วและนาน
สื่อและแหล่งเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21
Mobile-Learning หรือมีชื่อย่อว่า m-Learning การจัดการเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านคอร์สแวร์ที่นำเสนอเนื้อหาและกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ผ่านเทคโนโลยีเครือข่ายแบบไร้สาย ซึ่งผู้เรียนสามารถเรียนได้ทุกที่ทุกเวลา
ดาวน์โหลดเอกสารประกอบการเรียน
ส่งการบ้านและรายงานผ่านทางอีเมล
รับอีเมลการบ้านหรืองานที่ผู้สอนได้ตรวจประเมินผลงานเรียบร้อยแล้ว
ดูการจัดการเรียนรู้ในชั้นเรียนขณะที่ผู้สอนกำลังสอนได้ทุกสถานที่
5.รับการบ้านหรืองานที่ตรวจเรียบร้อยแล้ว
6.ใช้เครื่องมือเพื่อแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง
7.ทบทวนบทเรียน
สื่อการเรียนรู้ที่เรียกว่าวิธีการจัดการเรียนรู้แบบยืดหยุ่น (Flexible Learning)
1.การจัดกิจกรรมต้องมีความหลากหลาย เช่น การเรียนแบบเปิด การเรียนทางไกล การเรียนรู้ด้วยตนเอง
2.เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยตอบสนองต่อความต้องการและความสนใจของผู้เรียนทำให้ผู้เรียนได้เรียนเต็มศักยภาพ
3.ผู้เรียนสามารถเข้าถึงบทเรียนได้อย่างรวดเร็ว ทุกที่ทุกเวลา
ซอฟต์แวร์ (Software)
ชุดคำสั่งโปรแกรมที่ใช้สั่งงานให้คอมพิวเตอร์ทำงานตามคามต้องการ
Game Maker นำมาสร้างเกมเพื่อใช้ฝึกทักษะการคิดต่างๆ
Gimp ใช้ตกแต่งรูปภาพให้ผู้เรียนเกิดความสนใจ
Drawing for Children ใช้วาดภาพเพื่อเสริมสร้างความคิดสร้างสรรค์ของผู้เรียน
Photo Story 3 สร้างให้ผู้เรียนนำเสนอเนื้อหาโดยมีเสียงบรรยายภาพ
JetAudio 8.0.16 ใช้เปิดเพลงหรือภาพยนต์ต่างๆให้ผู้เรียน
Sumatra PDF Portable ใช้อ่านงานที่เป็นไฟล์ PDF ขนาดเล็ก
