Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การประเมินภาวะสุขภาพและ การพยาบาลแม่หลังคลอด - Coggle Diagram

- - - - หญิงตั้งครรภ์ชาวไทย อายุ 36 ปี G2P1001 GA 38 wks by date อาชีพ แม่บ้านรพ.จุฬา
        ไม่มีประวัติการทำแท้ง
        น้ำหนักก่อนตั้งครรภ์ 50 กิโลกรัม ส่วนสูง 157 เซนติเมตร BMI 20.28
        น้ำหนักปัจจุบัน 64 กิโลกรัม
        น้ำหนักที่ขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ 14 กิโลกรัม
    - - ปี 2549 C/S due to maternal exhaustion
        เพศชาย น้ำหนัก 3300 กรัม
      - วันที่ 8 กุมภาพันธุ์ 2565 อายุครรภ์ 38 wks by date คลอดแบบ c/s ทารกเพศชาย น้ำหนัก 2740 กรัม Apgar score 9,10,10 ecchymosisที่ forearmและแขน Estimated blood loss 700 ml
    - - ตรวจครรภ์ตามนัด GA 38 wks
    - - มาตามนัดตรวจครรภ์ มีมูกเลือดออกทางช่องคลอด
        ไม่มีเจ็บครรภ์ ไม่มีน้ำเดิน ลูกดิ้นมากกว่า 10 ครั้ง/วัน
    - - ปฏิเสธการแพ้ยาแพ้อาหาร
      - มารดาเป็น Elderly pregnancy
      - ปฏิเสธประวัติการเจ็บป่วยในครอบครัว
      - ปฏิเสธการใช้สารเสพติด
- - - - ในระยะแรกยังไม่สามารถอาบน้ำได้เพราะจะทำให้แผลผ่าตัดเปียก อักเสบและติดเชื้อได้ จึงต้องเช็ดตัวประมาณ 7วัน หากเย็บเป็นไหมละลายรอจนครบ 6-7 วันก็สามารถอาบน้ำได้ปกติ
      - ไม่ดึงปลายไหมเย็บแผลที่โผล่ออกมา ควรแจ้งแพทย์ให้เล็มปลายไหมให้ เพื่อป้องกันไหมเย็บแผลเกี่ยวเสื้อผ้า
      - อาบน้ำด้วยสบู่ที่มีฤทธิ์อ่อน และไม่ถูสบู่ เจลอาบน้ำ
        หรือทาแป้งลงบนแผลโดยตรง
    - - วันแรกๆน้ำควาปลาจะมีสีแดงสด ต่อมาจะจางลง จนหมดไป โดยน้ำคาวปลาควรจะหมดไม่เกิน 2 สัปดาห์ หากหลังจาก 2 สัปดาห์ น้ำคาวปลายังมีสีแดง และมีกลิ่นเหม็น ควรมาพบแพทย์ เนื่องจากอาจจะเกิดการติดเชื้อหรือมีเศษรกตกค้างในมดลูกได้
  - - - ต้องทานยาคุมกำเนิดอย่างสม่ำเสมอ
        เมื่อหยุดทานยาคุมกำเนิดสามารถมีลูกได้
      - แนะนำให้ทานยาคุมกำเนิดแบบhormone เดี่ยวที่มีprogesterone ขนาดน้อย เพราะยาจะไม่สามารถผ่านทางน้ำนมได้ อาจจะคุมร่วมกับการใช้ถุงยางอนามัย
    - - มีแบบ 1และ 3 เดือน จะไม่ส่งผลถึงน้ำนม
        สามารถฉีดได้เมื่อมาตรวจติดตาม6สัปดาห์หลังคลอด
    - - จะมีแบบคุม 3 - 5 ปี ไม่มีผลต่อน้ำนม สามารถคุมกำเนิดได้นาน 3 ปี สามารถฝังได้หลัง 6 สัปดาห์หลังคลอด
        หากต้องการมีบุตรสามารถเอาออกได้
    - - หากเลือกทานยาควรคุมแบบตามเวลาให้ครบตามกำนนด หากเป็นแบบฉีดควรไปตามนัด
      - การคุมกำเนิดที่เหมาะสมสำหรับมารดารายนี้ คือ แบบกิน
  - - - เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างน้อย 6 เดือน และต่อเนื่อง 2 ปี
        ร่วมกับอาหารเสริม
      - หลัก 4 ด.
        
        ดูดบ่อย : ทุกๆ 2 - 3 ชั่วโมง
        
        ดูดไว : ระยะลูกตื่นตัว 1.30 - 1 ชั่วโมงหลังคลอด
        
        ดูดเกลี้ยงเต้า : ดูดเกลี้ยงเต้าทั้ง 2 ข้าง
        
        ดูดถูกวิธี : จัดท่าเหมาะสม พุงชิดพุง
        คางชิดออก อ้าปากอมมิดลานนมแม่
      - ให้คำแนะนำเพิ่มเติม
        
        ท่าcradle hold (ท่าลูกนอนขวางตัก)
        
        ท่าfootball hold (ท่าอุ้มลูกฟุตบอล)
- - - - SD : มารดาบอกว่า " เต้านมคัดตึง และปวด"
      - OD : เต้านมคัดตึงทั้งสองข้าง น้ำนมมาก
    - - ลดอาการคัดตึงเต้านม
    - - อาการคัดตึงเต้านมลดลง เต้านมไม่บวมแดง ร้อน
    - - อธิบายสาเหตุที่ทำให้เต้านมคัดตึง คือการให้ลูกดูดนมไม่ถูกวิธี ลูกอมหัวนมไม่ลึกถึงลานนม
      - ดูแลให้ยาแก้ปวด Paracetamol (500) 1 tab.ทางปากเวลาปวด ห่างกันทุก 4 - 6 ชั่วโมง
      - ดูแลและฝึกให้มารดาใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นจัด ประคบเต้านมพร้อมนวดคลึงเต้านม เพื่อให้การไหลเวียนของน้ำนมดี
      - ดูแลการบีบน้ำนมออกจากเต้าด้วยมือ
        จนกระทั่งลานนมนิ่ม สามารถอมลานนมได้ติด
      - สอนให้มารดานวดคลึงเต้านมและบีบน้ำนมออกจนเกลี้ยงเต้าด้วยตัวเอง
      - แนะนำมารดาให้ลูกดูดนมบ่อยขึ้น อย่างน้อยทุก
        1 - 2ชั่วโมง ให้ลูกดูดอย่างน้อย 15 - 20 นาที
      - ดูแลหลังลูกดูดนมเสร็จแล้วใช้ผ้าชุบน้ำเย็นมาประคบเพื่อบรรเทาปวด
      - ติดตามและฝึกมารดาหลังคลอดให้ทำด้วยตัวเอง
        เพื่อทำให้มารดามั่นใจในการเลี้ยงดูทารก
    - - มารดามีอาการเต้านมคัดตึงลดลง และสามารถบีบน้ำนมด้วยตัวเองได้ มีน้ำนมออกมามาก เต้านมไม่บวม อาการปวดลดลง
  - - - OD : มีแผลผ่าตัดบริเวณหน้าท้อง
    - - ไม่เสี่ยงติดเชื้อที่แผลผ่าตัด
    - - สัญญาณอยู่ในเกณฑ์ปกติ
        BT 36.5 - 37.5 c
        PR 60-90 bpm.
        RR 18 - 24 bpm.
        BP 90/60 - 140/90 mmHg
      - แผลผ่าตัดไม่มีdischargeซึม ไม่บวมแดง
      - น้ำคาวปลาไหลสะดวก ไม่มีกลิ่นเหม็น
    - - ประเมินลักษณะแผลผ่าตัดและน้ำคาวปลา ถ้าพบว่ามีอาการผิดปกติ เช่น แผลผ่าตัดมีdischargeซึม น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น ควรมาพบแพทย์
      - ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ทุกครั้งหลังปัสสาวะ อุจจาระ แนะนำเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 3 - 4 ชั่วโมง ทำความสะอาดแผลผ่าตัดด้วยNSS
      - แนะนำให้รับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง เพื่อส่งเสริมการหายของแผลให้เร็วขึ้น
      - การปรับท่านอน แนะนำให้นอนหัวสูงขึ้นเล็กน้อย
        เพื่อให้แผลตรงหน้าท้องไม่ตึงเกินไป ส่วนเวลาจะลุกนั่งจากเตียงก็ให้ใช้วิธีตะแคงตัว แล้วค่อยๆ ใช้มือยันตัวลุกขึ้นในท่าตะแคง
    - - สัญญาณชีพปกติ
        BT : 37 c
        PR : 76 bpm.
        RR : 18 bpm.
        BP : 117/83 mmhg
      - แผลผ่าตัดไม่มีdiacharge ซึม ไม่บวมแดง
      - น้ำคาวปลาไม่มีเหม็น ไม่มีกลิ่น
  - - - OD : มีการฉีกขาดของกล้ามเนื้อหน้าท้องและกล้ามเนื้อมดลูก จากการผ่าตัดคลอด
    - - ไม่ภาวะตกเลือดหลังคลอด
    - - สัญญาณชีพอยู่ในเกณฑ์ปกติ
        BT 36.5 c
        PR 60 - 90 bpm.
        RR 18 - 24 bpm.
        BP 90/60 - 130/90 mmhg
      - 2.เสียเลือดหลังผ่าตัด ไม่เกิน 50 มิลลิลิตร/ชั่วโมง
      - แผลผ่าตัดไม่มีเลือดซึม ไม่มีอาการแสดงของภาวะตกเลือด
    - - ตรวจสัญญาณชีพทุก 15 นาที 4 ครั้ง ทุก 30 นาที 2 ครั้งและทุก 1 ชั่วโมง 2 ครั้ง ถ้าปกติ ให้ประเมินสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง ถ้าพบความผิดปกติ เช่น ชีพจรเบาเร็ว ความดันโลหิตเพิ่มขึ้นในระยะแรกและเริ่มลดต่ำลงในระยะหลัง มี Pulse pressure ให้รายงานแพทย์ทราบทันที
      - 2. ตรวจดูบาดแผลผ่าตัดว่ามีเลือดซึมหรือไม่ ถ้ามีให้บันทึกจำนวนเลือดที่ซึมออกมาและบันทึกไว้ พร้อมกับรายงานแพทย์
      - 3. สังเกตการหดรัดตัวของมดลูก ประเมินปริมาณเลือดที่ออกจากช่องคลอด โดยให้ใส่ผ้าอนามัยไว้
      - ดูแลให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา คือ 5% D/N/2 1000 ml + Syntocinon 10 unit iv drip 30 cc/hr. พร้อมจดบันทึกจำนวนน้ำเข้า และออกจากร่างกาย
      - 5. ดูแลสายสวนปัสสาวะไม่ให้พับงอ เพื่อให้ปัสสาวะไหลสะดวก ไม่มีปัสสาวะค้างในกระเพาะปัสสาวะ ไม่ขัดขวางการหดรัดตัวของมดลูก
    - - 1.สัญญาณชีพปกติ คือ
        BT 37 c
        PR 120 bpm.
        RR 18 bpm.
        BP 93/63 mmhg
      - EBL = 700 ml
      - บริเวณแผลไม่มีbleedซึม
  - - - OD : pain score 5 คะแนน
    - - เพื่อลดอาการปวดแผลของผู้ป่วย
    - - คะแนนpain score ของผู้ป่วยลดลง
    - - ประเมินระดับความปวด โดยใช้คะแนนความปวด (Pain score)
        
        คะแนน 1-2 หมายถึงยอมรับได้ไม่ต้องการรักษาพยาบาล
        
        คะแนน 3-4 หมายถึงมีอาการปวดเล็กน้อยพอทนได้
        
        คะแนน 5-6 หมายถึงปวดปานกลาง บางครั้งต้องการบรรเทาด้วยวิธีใด-วิธีหนึ่ง อาจไม่จำเป็นต้องใช้ยาแก้ปวด
        
        คะแนนมากกว่า 6 ขึ้นไป ควรได้รับการบำบัดรักษา
        อาจใช้ยาแก้ปวดร่วมด้วย โดยไม่จำเป็นต้องรอให้ถึง 10 หรือผู้ป่วยบอกว่าทนไม่ไหว
      - จัดให้ผู้ป่วยอยู่ในท่า Fowler’s position หลังครบนอนราบ 12 ชั่วโมง เพื่อให้กล้ามเนื้อหน้าท้องหย่อนตัวจากการที่ข้อสะโพกงอ ช่วยลดอาการตึงแผลผ่าตัด ทำให้เจ็บแผลน้อยลง
      - ให้ยาบรรเทาปวดตามแผนการรักษา คือ Paracetamol 500 mg 1 tab เมื่อีอาการปวดทุก 6 ชั่วโมงและ Nataral ครั้งละ1เม็ด วันละครั้ง และควรสังเกตอาการอย่างใกล้ชิดหลังให้ยา
      - 5. แนะนำการเคลื่อนไหว เปลี่ยนอิริยาบถให้ใช้มือหรือหมอนนุ่มๆ พยุงแผลผ่าตัดและให้เปลี่ยนอิริยาบถช้า ๆ ให้การพยาบาลด้วยความนุ่มนวล
      - จัดสิ่งแวดล้อมให้สะอาดและสงบ เพื่อให้มารดาพักผ่อนได้อย่างเต็มที่
      - บันทึกสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง เพื่อประเมินอาการเปลี่ยนแปลง
    - - อาการปวดแผลลดลง Pain score 1 คะแนน