Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ไตรภูมิพระร่วง ตอนมนุสสภูมิ - Coggle Diagram
ไตรภูมิพระร่วง ตอนมนุสสภูมิ
จุดมุ่งหมายในการแต่ง
เพื่อเทศนาโปรดพระมารดา เป็นการเจริญธรรมกตัญญู
เพื่อใช้สั่งสอนประชาชนให้มีคุณธรรม เข้าใจพุทธศาสนาและช่วยกันธำรงพระพุทธศาสนา
ลักษณะคำประพันธ์
: ร้อยแก้ว ประเภทความเรียงสำนวนพรรณนา
เนื้อหา:
เป็นวรรณคดีพุทธศาสนาที่พญาลิไททรงรวบรวมเนื้อหาสาระจากคัมภีร์ต่าง ๆ ในพุทธศาสนา ทั้งพระไตรปิฎก อรรถกถา และอื่น ๆ ไม่น้อยกว่า 30 คัมภีร์ จัดได้ว่าเป็นพระราชนิพนธ์ประเภทค้นคว้ารวบรวมที่ดีเล่มหนึ่ง เนื้อเรื่องเริ่มต้นด้วยคาถานมัสการเป็นภาษาบาลี มีบานแพนกบอกชื่อผู้แต่ง วันเดือนปีที่แต่ง ชื่อคัมภีร์ต่าง ๆ บอกจุดมุ่งหมายในการแต่ง แล้วกล่าวถึงภูมิทั้ง 3 คือ กามภูมิ รูปภูมิ อรูปภูมิ ทั้ง 3 ภูมิ แบ่งออกเป็น 8 กัณฑ์ แสดงให้เห็นความเปลี่ยนแปลงของสรรพสิ่ง ความไม่แน่นอนทั้งมนุษย์และสัตว์ รวมทั้งสิ่งไม่มีชีวิต เช่น ภูเขา แม่น้ำ แผ่นดิน ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ความเปลี่ยนแปลงนี้กวีไทย เรียกว่า “ อนิจจลักษณะ ”
กามภูมิ
คือ โลกของผู้ที่ยังติดอยู่ในกามกิเลส แบ่งออกเป็น 2 ฝ่าย ได้แก่ 1.สุคติภูมิ 2. อบายภูมิ
สุคติภูมิ
1.1. มนุสสภูมิ ( โลกมนุษย์ )
1.2. สวรรคภูมิ (ฉกามาพจรภูมิ)
อบายภูมิ
2.1. นรกภูมิ ( มี 8 ขุม )
2.2. ดิรัจฉานภูมิ
2.3. เปรตภูมิ
2.4. อสูรกายภูมิ
รูปภูมิ
เป็นดินแดนของพรหมที่มีรูป มี 16 ชั้น (โสฬสพรหม)
อรูปภูมิ
เป็นดินแดนของพรหมที่ไม่มีรูป มีแต่จิตหรือวิญญาณ
ทวีปที่มนุษย์อาศัยอยู่มี 4 ทวีป ได้แก่
บุรพวิเทหทวีป อยู่ทางทิศตะวันออกของภูเขาพระสุเมรุ มนุษย์ที่อาศัยอยู่ในทวีปนี้มีใบหน้าตอนบนโค้งตัดลงมาเหมือนบาตร มีอายุ ประมาณ 700 ปี
อมรโคยานทวีป อยู่ทางทิศตะวันตกของภูเขาพระสุเมรุ มนุษย์ที่อาศัยอยู่ในทวีปนี้มีใบหน้าวงกลม คล้ายวงพระจันทร์ มีอายุ ประมาณ 500 ปี
อุตรกุรุทวีป อยู่ทางทิศเหนือของเขาพระสุเมรุ มนุษย์ที่อาศัยอยู่ในทวีปนี้ มีลักษณะใบหน้าเป็นรูป 4 เหลี่ยม รักษาศีล 5 เป็นนิจ มีอายุ ประมาณ 1,000 ปี เป็นหนุ่มสาวอยู่เสมอ อาศัยอยู่ตามโพรงไม้ ไม่ต้องทำงานใด ๆ แต่งตัวสวยงาม มีกับข้าวและที่นอนเกิดขึ้นตามใจปรารถนา
ชมพูทวีป อยู่ ทางทิศใต้ ของภูเขาพระสุเมรุ คือ มนุษย์โลกนี้เอง อายุขัยของมนุษย์ไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับการทำบุญหรือทำกรรม แต่ทวีปนี้ก็พิเศษกว่า 3 ทวีปคือ เป็นที่เกิดของพระพุทธเจ้า พระจักรพรรดิราช และพระอรหันต์