Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Tư duy của HSTH, KẾT LUẬN, Đặc điểm nổi bật trong tư duy của HSTH là…
Tư duy của HSTH
Phân tích tổng hợp
Đầu Tiểu học
Thao tác này ở học sinh đầu cấp còn rất sơ đẳng, đang trong giai đoạn phân tích trực quan hành động khi tri giác trực tiếp đối tượng
Ở giai đoạn này, trẻ thường tách từng thuộc tính của đối tượng ra một cách riêng lẻ hoặc cộng giản đơn các bộ phận, thuộc tính để làm nên cái toàn thể
Ví dụ: Trẻ thường phải dùng que tính, ngón tay , lời nói để giải toán; Phải dựa vào từ để tìm ra các chữ; dựa vào câu để tìm ra các từ và thường lĩnh hội tài liệu học tập cục bộ, một chiều
Cuối Tiểu học
-
Đã có khả năng phân biệt những dấu hiệu hay thuộc tính khác nhau của đối tượng dưới dạng ngôn ngữ và biết sắp đặt chúng theo một hệ thống nhất định
-
Ví dụ: Khi đọc một đề bài toán, dựa vào dấu hiệu của bài toán đã học, trẻ có thể phân biệt được đâu là dạng toán tìm 2 số khi biết tổng và hiệu; tìm hai số khi biết tổng và tỉ số; tìm hai số khi biết hiệu và tỉ số
Lĩnh hội khái niệm
Đầu Tiểu học
Thường lấy các đối tượng cụ thể thay cho định nghĩa ( cây: cây chuối, cây cam, cây chanh...)
Hoặc liệt kê tất cả những thứ thấy được ở đối tượng để làm thành định nghĩa về nó ( cây: có lá, có cành, có hoa, có quả...)
Cuối Tiểu học
-
Ví dụ: cây có lá, có thân, có cành, có hoa, có quả, đứng im và ăn chất vô cơ.
Thao tác so sánh
-
Đầu Tiểu học
-
Ví dụ : Khi trẻ học về bài " Dấu lớn - dấu bé" , sau khi trẻ đếm số lượng xong thì trẻ sẽ chưa trả lời được luôn là điền dấu gì , thay vào đó trẻ sẽ kể/nêu là bên nào ít hơn , bên nào nhiều hơn
Cuối Tiểu học
-
Tuy nhiên , ở cuối tiểu học thì các em thường hoặc chỉ là tìm thấy sự giống nhau ở những đối tượng đã quen thuộc hoặc là chỉ tìm thấy sự khác nhau của đối tượng mới lạ , rất hiếm khi cùng một lúc các em vừa tìm thấy cái giống nhau và cái khác nhau
Ví dụ : khi học về bài " Danh từ chung và danh từ riêng" , sau khi GV đưa ra hai câu : " Người đứng đầu nhà nước phong kiến" và " Vị vua có công đánh đuổi giặc Minh, lập ra nhà Lê ở nước ta". Sau đó GV yêu cầu HS trả lời và so sánh hai câu trên , lúc này HS thường chỉ có thể nêu được sự giống của hai đáp án , chứ chưa thể nêu được sự khác nhau để có thể đưa ra được kết luận
-
Phán đoán và suy luận
Đầu Tiểu học
Phán đoán một chiều, dựa theo 1 dấu hiệu duy nhất => Phán đoán của các em mang tính khẳng định.
Khi suy luận các em chỉ dựa trên những tài liệu trực quan cụ thể => Rất khó khăn khi phải chấp nhận giả thuyết "Nếu" cũng như xác định và hiêu mối quan hệ nhân quả.
Thường lẫn lộn nguyên nhân và kết quả, hiểu mối quan hệ này chưa sâu sắc. VD: Tuy các em biết rằng quả cầu kim loại khi bị đốt nóng thì nở ra, nhưng không thể trả lời được câu hỏi "Một thanh kim loại khi bị đốt nóng có nở ra không?"
Xác định mối quan hệ từ nguyên nhân đến kết quả dễ hơn là từ kết quả suy ra nguyên nhân. VD: Trẻ dễ trả lời câu hỏi "Nếu trồng cây mà không tưới nước thì chuyện gì sẽ xảy ra?" hơn là câu hỏi "Tại sao cây trồng này lại bị héo?"
Cuối Tiểu học
Trẻ đã biết dựa vào nhiều dấu hiệu cả bản chất lẫn không bản chất để phán đoán nên phán đoán có tính giả định.
Trẻ có thể chứng minh, lập luận cho phán đoán của mình.
Khi suy luận các em đã dựa trên các tài liệu bằng ngôn ngữ và trừu tượng hơn => Song việc suy luận của các em sẽ dễ dàng hơn nếu có được tài liệu trực quan làm chỗ dựa.
KẾT LUẬN
Thông qua quá trình hoạt động, tư duy được phát triển. Định hướng của nó vẫn là cụ thể nhưng là cụ thể đã ít mang tính trực tiếp, tách ra khỏi tri giác trực tiếp và mang dần tính trừu tượng.
Những thao tác tư duy logic dần thay thế cho tính trực giác, cho phép trẻ có khả năng suy luận và nhận thức thế giới một cách khách quan hơn trong giới hạn cụ thể.
Như vậy. xuất phát điểm của tư duy HSTH là từ trực quan, cụ thể --> khái quát
Đặc điểm nổi bật trong tư duy của HSTH là chuyển từ tính trực quan cụ thể => trừu tượng, khái quát
Cuối Tiểu học: Thoát khỏi tính chất trực tiếp của tri giác và mang dần tính trừu tượng, khái quát
-
1. Khái quát chung về tư duy
Tư duy là một quá trình nhận thức phản ánh những thuộc tính bản chất, những mối liên hệ và quan hệ bên trong có tính quy luật của sự vật, hiện tượng trong hiện thực khách quan mà trước đó con người chưa biết.
Tư duy là quá trình đặc trưng của nhận thức lí tính - nơi thể hiện rõ cách đặc điểm:
- Tính "có vấn đề"
- Tính gián tiếp
- Tính trừu tượng và khái quát
- Liên hệ chặt chẽ với ngôn ngữ
- Có mối quan hệ mật thiết với nhận thức cảm tính
Tư duy là một hành động trí tuệ. Quá trình này diễn ra trên cơ sở tiến hành những thao tác tư duy đặc biệt như phân tích và tổng hợp, so sánh, trừu tượng hóa và khái quát hóa,...Vì vậy, trên góc độ cấu trúc, bản chất của tư duy là quá trình cá nhân thực hiện các thao tác tư duy nhất định để giải quyết một nhiệm vụ tư duy cụ thể.