Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 6 โรคจากการประกอบอาชีพ : โรคมะเร็ง, นางสาวสุมรัตน์ งามยิ่ง…
บทที่ 6 โรคจากการประกอบอาชีพ : โรคมะเร็ง
มะเร็งที่เกิดขึ้นเนื่องจากการทำงาน
2.) บิสโครโรเมทธิล อีเทอร์ (Bis chlorometthyl ether) หรือโครโรเมทธิลอีเทอร์
อาการ
อาการหลักระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง ไอ มีเสมหะปนเลือด เจ็บหน้าอกเวลาหายใจ
มะเร็งปอด(bronchogenic carcinnoma) ปวดกระดูก แน่นท้องจากตับโต อาการทางระบบประสาท
งาน / อาชีพที่เสี่ยง
สารเร่งปฏิกิริยาในห้องปฏิบัติการผลิตพลาสติก
อุสาหกรรมสิ่งทอ
กลไกการเกิดโรค
เข้าสู่ร่างกายทางการหายใจและทางผิวหนังเกิดการระคายเคืองบริเวณที่สัมผัส สามารถทำลาย DNA เกิดการผิดปกติของโครโมโซม(chromosomal aberration) ความเสี่ยงมะเร็งขึ้นหลังสัมผัส 15 – 20 ปี
3.) โครเมียมและสารประกอบของโครเมียม
อาการ
ระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง ไอ มีเสมหะปนเลือด
มะเร็งปอด(bronchogenic carcinoma)
งาน / อาชีพที่เสี่ยง
ทำอัลลอยด์ เชื่อมโลหะ
น้ำหอม ดอกไม้ไฟ สารกันการกัดกร่อน
กลไกการเกิดโรค
เข้าสู่ร่างกายทางหายใจ ผิวหนังและการกิน สารโครเมียมวาเลนซ์ซี 6 เข้าสู่ร่างกายในปริมาณมากกว่าวาเลนซ์ซีอื่นๆ เข้าสู่เซลล์จะถูกเปลี่ยนกลับเป็นโครเมียมวาเลนซ์ซี 3 จับกับโปรตีนและกรดนิวคลีอิกเกิดการเปลี่ยนแปลงของสารพันธุกรรมเกิดเป็นมะเร็ง
1.) เบนซิดีนและเกลือของสารเบนซิดีน
กลไกการเกิดโรค
เป็น crystalline ของแข็งและระเหยเป็นไออย่างรวดเร็ว(readily) ผ่านเข้าทางผิวหนัง ละลายในไขมัน รูปไอหรืออนุภาคขนาดเล็กสามารถเข้าสู่ทางเดินหายใจระยะแฝงตัวเกิดมะเร็งเฉลี่ย 20 ปี
งาน / อาชีที่เสี่ยง
ช่างทาสี
อุตสาหกรรมผลิตสีย้อมและเม็ดสี
อาการ
ทำให้เกิดการเติบโตของก้อนมะเร็งที่ผิวเยื่อบุของกระเพาะปัสสาวะ มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ(bladder carcinoma) ปัสสาวะเป็นเลือด ไม่มีอาการปวดร่วม ระคายเคืองกระเพาะปัสสาวะ ปัสสาวะบ่อย ปวดเบ่งปัสสาวะ
4.) ถ่านหิน(Coal tar)
งาน / อาชีพที่เสี่ยง
อุตสาหกรรมที่ใช้ถ่านหิน
ลาดถนนและก่อสร้าง
คนงานหน้าเตาเผาถ่านหิน
อาการ
มะเร็งปอด(bronchogenic carcinoma) อาการหลักระบบทางเดิยหายใจส่วนล่าง
มะเร็งผิวหนัง(non – melanotic skin cancer) มีความรุนแรงน้อยสามารถรักษาให้หายขาดได้ การผ่าตัด การฉายรังสี มีผื่นหรือแผลเรื้อรัง อักเสบคือแดง เป็นขุยได้ ไม่มีอาการเจ็บปวดร่วม
กลไกการเกิดโรค
ทางการหายใจเอาฝุ่นหรือละอองฝอย(aerosol) ที่มี PAH เข้าสู่ปอดและระบบทางเดินหายใจ
ทางการรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำที่ปนเปื้น PAH ทางผิวหนังจาการสัมผัสสารที่มี PAH เป็นส่วนผสม ละลายในไขมันได้ดี(high lipophilcity) แพร่กระจายไปสู่แทบทุกอวัยวะในร่างกาย
5.) เบต้า - เนพธีลามีน(β - Naphthylamine)
อาการ
ก่อให้เกิดมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ(bladder carcinoma) ปัสสาวะเป็นเลือด ไม่มีอาการปวด ระคายเคืองกระเพาะปัสสาวะ ปัสสาวะบ่อย ปวดเบ่งปัสสาวะ
งาน / อาชีพที่เสี่ยง
ช่างทาสี
กลไกการเกิดโรค
เข้าทางผิวหนังละลายในไขมัน รูปไอหรืออนุภาคขนาดเล็กสามารถเข้าสู่ทางเดินหายใจ
6.) ไวนิลคลอไรด์(Vinyl chloride)
อาการ
1.มะเร็งตับชนิด angiosarcoma , hemangioblastoma , angiomatous mesenchymoma ปวดบริเวณชายโครงขวา ร้าวไปบริเวณหลังหรือมีปวดท้องร่วมด้วย ตับจะโต คลำได้ลักษณะปุ่มหรือก้อนที่ตับ น้ำในช่องท้อง ความดันโลหิตในตับสูง มีตาเหลือง ตัวเหลือง เลือดออกในช่องท้อง
มะเร็งตับชนิด hepatocellular carcinoma การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ ปวดแน่นท้อง น้ำหนักตัวลดลง ม้ามโต ไข้ ตาเหลือง ท้องบวมเพราะมีน้ำในท้อง
งาน / อาชีพที่เสี่ยง
ฝ่ายผลิตไวนิลคลอไรด์มอนอเมอร์
ละอองของน้ำมันเครื่องบิน
กลไกการเกิดโรค
เข้าสู่ร่างกายโดยการหายใจเป็นหลัก ผิวหนังอาจดูดซึมได้ขณะทำความสะอาด เข้าสู่ร่างกายจะถูกขับออกทางลมหายใจออก ที่เหลือจะเข้าสู่กระแสเลือดและแพร่รวดเร็วในอวัยวะที่มีไขมันสูง ได้แก่ ตับและสมอง ทำให้เกิดความผิดปกติของสารพันธุกรรมและเกิดเป็นมะเร็ง
7.) เบนซีนหรืออนุพันธ์ของเบนซีน
อาการ
มะเร็งเม็ดเลือดขาว(leukemia) ความผิดปกติของไขกระดูก
1. มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเฉียบพลัน(acute leukemia)
การสร้างเม็ดเลือดแดงน้อยลง มีไข้ ติดเชื้อง่าย เลือดออกผิดปกติ มีจุดเลือดออกตามตัว จ้ำเขียวง่าย ประจำเดือนออกมากนานผิดปกติ อาจมีเลือดออกในสมอง ทางเดินอาหาร ทางเดินหายใจ ติดเชื้อรุนแรงจนช็อคและเสียชีวิต
2. มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเรื้อรัง (chronic leukemia)
แน่นท้องใต้ลิ้นปี่หรือชายโครงซ้าย คลำก้อนได้ในท้อง ม้ามโตเกือบทุกราย ภาวะเลือดข้นและเลือดคั่งจากเม็ดเลือดขาวปละเกล็ดเลือดเพิ่มขึ้น อุดตันในหลอดเลือดเล็กๆในอวัยวะสำคัญ
งาน / อาชีพที่เสี่ยง
อุตสาหกรรมปิโตรเคมี
ผลิดยาและยาง
กลไกการเกิดโรค
การดูดซึมผ่านทางปอด ระบบทางเดินอาหาร ไม่ดูดซึมทางผิวหนัง ขับออกทางปัสสาวะ ภายใน 48 ชั่วโมงหลังจากดูดซึม
8.) น้ำมันดิบหรือผลิตภัณฑ์จากน้ำมันดิน รวมทั้งผลิตภัณฑ์จากการกลั่นน้ำมัน เช่น ยางมะตอย พาราฟินเหลว
อาการ
มะเร็งผิวหนัง(non – melanotic skin cancer)
มะเร็งปอด (bronchogenic carcinoma)
งาน / อาชีพที่เสี่ยง
น้ำมันดิน ยางมะตอย ลาดถนนและก่อสร้าง
กลไกการเกิดโรค
การหายใจเอาฝุ่นหรือละอองฝอย(aerosol) ที่มี PAH เข้าสู่ปอดและระบบทางเดินหายใจ ละลายในไขมันได้ดี (high lipophilicity) มีการสะสมตัว เซลล์ไขมันจำนวนมากเพื่อรอปลดปล่อยกลับออกมาในกระแสเลือดภายหลัง มักพบระบบทางเดินอาหารปริมาณมากเนื่องจากพยายามกำจัด วิธีปล่อยสารเมือกเหนียวหรือขับออกทางน้ำดี ถูกขับออกทางปัสสาวะและอุจจาระ
9.) สารประกอบของนิกเกิล
อาการ
มะเร็งจมูกและไซนัส มักพบคนอายุมากกว่า 50 ปี โดยอุบัติการณ์เพิ่มขึ้นตามอายุ มีอาการติดเชื้อในจมูกเรื้อรัง มีน้ำมูก คัดจมูก หายใจไม่ออก มีเลือดกำเดาออกเล็กน้อย ต่อมาจมูกอุดตันข้างเดียว แผลในจมูกเรื้อรัง ไม่หายเจ็บหรือปวดจมูก ใบหน้าบวมและยื่นออกมา(prortosis) ปวดที่ฟันด้านบน ลามเข้ากระบอกตาเห็นภาพซ้อน
มะเร็งปอด(bronchogenic carcinoma)
งาน / อาชีพที่เสี่ยง
เหมืองแร่
โรงงานผลิตเหล็กกล้าสเตนเลส
กลไกการเกิดโรค
เข้าทางการหายใจและการกิน มักพบสะสมที่ปอดมากที่สุด
10.) ฝุ่นไม้(Wood dust)
งาน / อาชีพที่เสี่ยง
ทำงานเลื่อยซุงและโรงเลื่อย เยื่อไม้และทำกระดาษ
เฟอร์นิเจอร์
ช่างไม้
สิ่งทอจากไม้
อาการ
มะเร็งโพรงหลังจมูก(nasopharyngeal carcinoma) ส่วนศีรษะและคอ ต่อมน้ำเหลืองที่คอโต จมูกมีกลิ่นเหม็น น้ำมูกปนเลือด น้ำมูกไหลลงคอ คัดจมูก หูได้ยินลดลง น้ำไหลจากหู หูชั้นกลางอักเสบเรื้อรัง ลุกลามเข้าเส้นประสาทสมอง ตาเหล่ มองเห็นภาพซ้อน กลืนผิดปกติ ชาบริเวณใบหน้า
นางสาวสุมรัตน์ งามยิ่ง 6240311378