Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ระบบที่ 4 ระบบขับถ่ายปัสสาวะ - Coggle Diagram

- - - - มีอยู่ 2ข้าง
        
        รูปร่างคล้ายเม็ดถั่ว
        
        วางตัวอยู่ด้านหลังของเยื่อบุช่องท้อง (Retroperitoneum) อยู่เหนือเอวเล็กน้อย
        
        อยู่ระกระดูกสันหลังระดับ T12-L3
        (ไตซ้ายอยู่สูงกว่าไตขวาเล็กน้อย)
      - โครงสร้างที่ห่อหุ้มไต
        
        ผิวนอกของไตถูกคลุมด้วยเนื้อเยื่อ 3 ชั้นคือ
        
        Renalcapsule
        
        Perinephric(Perirenal)fat
        
        Renalfascia
        
        ลักษณะภายในของไต
      - โครงสร้างของไต
        
        Renal Cortex
        • มีสีนา้ตาลแดง
        • มีส่วนแทรกเข้าไปใน pyramid เรียก renal column
        • ประกอบด้วยRenal corpouscles (Glomerulus และ Bowman's Capsule)
        • พบท่อหน่วยไตส่วนต้น (renal tubule)
        
        Renal Medulla
        
        พบ renalpyramid 6-12 อัน
        
        ยอดแหลมของ pyramid เรียก renal papilla เป็นท่อเปิดของ papillary duct
        
        ประกอบด้วยส่วน henle’s loop และ collecting duct
        
        Parenchyma of kidney
        
        เนื้อไตทางส่วนcortexและ medulla เรียกว่า parenchyma of kidney
        
        Parenchyma of kidney ประกอบด้วย uriniferous tubule
        
        Uriniferous tubule
        
        ประกอบด้วย 2 พวก คือ
        Nephrons
        Collecting tubules
      - Nephrons
        
        Cortical nephron มี renal corpuscle อยู่ที่ cortex,Henle’s loop ยื่นมาถึง medulla พบประมาณ 85%
        
        Juxtamedullary nephron มี renal corpuscle อยู่ที่ corticomedullary junction, Henle’s loop ยื่นมาถึง medulla พบประมาณ 15%
        
        ส่วนประกอบของ Nephrons
        ทำหน้าที่ในการสร้างน้ำปัสสาวะ และส่งผ่านเข้ากรวยไต ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ
        
        Renal corpuscles
        
        Bowman’s capsule
        
        Glomerulus
        
        Renal tubules
        
        Proximal tubule
        
        Henle’s loop
        
        Distal tubule
        
        Renal corpuscles เป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับการกรอง(Filteringunit)อยู่ในเนื้อไตส่วนcortex ประกอบด้วย
        1.1 Bowman’s capsule ทำหน้าท่ีรองรับ glomerulus และของเสียท่ีกรองได้
        1.2 Glomerulus กล่มุของเส้นเลือดฝอย (capillaries)
        
        Vascular pole เป็นทางเข้าออกของหลอดเลือดAfferent และEfferent arteriole จาก glomerulus
        
        Urinary pole เป็ นทางติดต่อกบั proximal convoluted tubule
        
        1.2 Glomerulus
        
        1.2.1 Glomerular capillary
        ประกอบด้วย endothelial cells บุอยู่ภายในของผนังหลอดเลือดฝอยที่มี ขนาด 10-100 นาโนเมตร
        
        1.2.3 Mesangial cells
        Mesangialcellsพบอย่รูะหว่างcapillaryดังน้ันจึงเปรียบเสมือนแกน ของ glomerulus โดยเชื่อมเส้นเลือดแดงฝอยให้รวมเป็นกลุ่ม
        
        1.2.2 Podocytes - Podocytes คือ modified epithelial cells ของ visceral layer พบfiltrationslitกว้าง20-40นาโนเมตรและมีเนื้อเยื่อกั้น เรียกslitdiaphragm
        
        Renal tubules ประกอบด้วย
        2.1 Proximal convoluted tubule
        2.2 Loop of Henle
        
        Descending thick limb of Henle’s loop
        
        Descending thin limb of Henle’s loop
        
        Ascending thick limb of Henle’s loop
        
        Ascending thin limb of Henle’s loop
        2.3 Distal convoluted tubule
        
        2.1 หลอดไตส่วนต้น (Proximal convoluted tubule : PCT)
        • เป็นหลอดไตส่วนแรกที่ต่อออกจาก parietal layer of bowman’s capsule เป็นท่อขดไปมา
        หน้าที่
        • ดูดซึมน้ากลับจากน้ำเลือดท่ีกรองที่ผ่าน จากโกลเมอรูลสั และสารอื่น
        • สามารถดูดกลับ กรดอะมิโน น้ำตาลกลูโคสโดยกลูโคสท้ังหมดถูกดูดกลับ
        • สามารถขับสารบางอย่างจากหลอดไต
        เช่นครีเอทนีไอโอดนีเพอื่เข้าสู่น้ำกรอง
        
        2.2ห่วงหลอดไต(LoopofHenle:ท่อขาลง,ท่อขาขึ้น อยู่ในเนื้อไต ประกอบด้วย
        
        ท่อตัวยูขาลง (descending limb)
        
        ท่อตัวยูขาขึ้น (ascending limb)
        หน้าที่
        สามารถดูดซึมโซเดียมอิออน โพแทสเซี่ยมและคลอไรด์อิออนกลับ โดยท่ัวไปของเหลวที่อยู่ในส่วนนี้จะเป็น
        ของเหลวที่มีความเข้มข้นมากที่สุดในหลอดไต
    - - • เป็นท่อต่อจาก renal pelvis
        • ทอดตัวลงมาตามกล้ามเนื้อ psoasmajor
        • ยาวประมาณ 10-12 นิ้ว
        • เปิดสู่กระเพาะปัสสาวะทางด้านข้าง
        • ทำหน้าท่ีนำปัสสาวะจากกรวยไตไปเก็บในกระเพาะปัสสาวะ
    - - • เป็นอวัยวะที่อยู่บริเวณช่อง ท้องน้อย (Pelvic cavity) หลังรอยต่อของกระดูกหัวหน่าว (Symphysis pubis)
        • ทำหน้าที่กักเก็บน้ำปัสสาวะ
    - - ท่อปัสสาวะชาย (Male urethra)
        
        • มีความยาว18-20cm.
        •เร่ิมจากรูเปิดภายใน(internalorifice)ที่คอของ กระเพาะปัสสาวะไปจนถึงรูเปิดภายนอก (external orifice) หรือที่ปลายองคชาต (penis)
        • เป็นทางผ่านของน้ำปัสสาวะและน้ำอสุจิ
        
        แบ่งออ 3 ส่วนคือ
        
        Prostatic urethra
        
        Membranous urethra
        
        Penile urethra
      - ท่อปัสสาวะเพศหญิง (Female urethra)
        
        ยาว4ซม.ตั้งอยู่หลัง symphysispubisและติดกับผนังด้านหน้าของช่องคลอด(vagina)
- - - - • Podocyte เซลลเ์ยื่อบุผิวเฉพาะที่ ปกคลุมพื้นผิวด้านนอก ของเส้นเลือดฝอย
        • Glycocalyx มีประจุเป็นลบ
        • Fenestrae รูระหว่างเซลล์เล็กๆ (4-14 nm) •Endotheliumเป็นBasementทำให้สารบางชนิด
        ท่ีมีขนาดน้อยกว่า 1kDหลุดออกจากท่อ
      - รีนัลคอร์พัสเคิล หรือโกลเมอรูลัส (Renal Corpuscle or Glomerulus)
        
        คุณสมบัติของสารที่จะผ่านGlomerularFiltrationBarrier
        • สารที่มีประจุเป็นบวก
        • มีขนาดเล็กน้อยกว่าหรือเท่ากับ 70kDa
      - อัตราการกรองของไต (Glomerular filtration rate, GFR) ≈ 125 ml/min (180 liters/day)
        GFR เป็นพารามิเตอร์ที่ใช้ในการประเมินประสิทธิภาพในการทางานของไต
      - การวัดอัตราการกรองของไต (Glomerular filtration rate, GFR)
        
        GFR อตั ราการกรองของสาร → Clearance การขับสารทิ้ง
        U = concentration in urine (ความเข้มข้นของสาร x ในปัสสาวะ)
        V = volume of urine/min (ปริมาณของปัสสาวะต่อนาที)
        P = concentration in plasma (ความเข้มข้นของสาร x เลือด)