Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบสืบพันธุ์ (Reproductive System), สรีรวิทยาของระบบสืบพันธุ์ …
ระบบสืบพันธุ์
(Reproductive System)
อวัยวะสืบพันธุ์เพศชาย (Male genital organ)
อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกของเพศชาย
1.1 Scrotum
1.2 Penis
ถุงอัณฑะ (Scrotum)
• มีกล้ามเนื้อเรียบ เรียกว่า Dartos muscle และ Cremaster mascle
• ช่วยปรับอุณหภูมิของอัณฑะ ให้ต่ำกว่าอุณหภูมิของร่างกาย 3-5 องศาเซลเซียส
องคชาต (Penis)
ประกอบด้วยเนื้อเยื่อที่แข็งตัวได้ (Erectile tissue) 3 อัน คือ
• Corpus cavernosum หรือ corpora cavernosum 2 อนอยู่ทางด้านบน
• Corpus spongiosum 1 อันอยู่ทางด้านล่าง มี urethra ผ่านกลาง
2.อวัยวะสืบพันธุ์ภายในของเพศชาย
2.1 Testis
2.2 Epididymis
2.3 Ductus (vas) deferens
2.4 Seminal vesicle
2.5 Ejaculatory duct
2.6 Prostate gland
2.7 Urethral gland
อัณฑะ(Testis)
• มีลักษณะรูปไข่
• มีผนังหุ้ม 2 ชั้นคือ - Tunica vaginalis - Tunica albuginea
• ภายในมีท่อสร้างอสุจิ (Seminiferous tubule)
ผนังของ Seminiferous tubule ประกอบด้วย
• Spermatogenic cell จะเจริญไปเป็น mature sperm (ตัวอสุจิ)
• Interstitial cell หรือ Leydig’s cell ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมน Testosterone
• Sertoli cell ทำหน้าที่ผลิตของเหลว ใช้หล่อเลี้ยงเซลล์อสุจิ
• ทำหน้าที่ของอัณฑะ คือ สร้างตัวอสุจิ และฮอร์โมนเพศชาย
ท่อพักอสุจิ (Epididymis)
มีหน้าที่สำคัญ คือ เก็บ sperm ไว้จนกว่าจะโตเต็มที่ เพื่อพร้อมที่จะหลั่งออก
ท่อนำอสุจิ (Vas deferens or Ductus deferens)
• เป็นที่เก็บอสุจิก่อนปล่อยสู่ออกภายนอก (อสุจิสามารถมีชีวิตอยู่ได้ 4 เดือน
ถุงพักอสุจิ (Seminal Vesicle)
• ทำหน้าที่สร้างน้ำกาม (Semen) เพื่เป็นอาหารมาเลี้ยง sperm
ท่อฉีดอสุจิ (Ejaculatory Duct)
• เปิดเข้าสู่ Prostatic urethra ตรงบริเวณต่อมลูกหมาก
• ทำหน้าที่บีบตัว เพื่อขับน้ำอสุจิ (Semen)
ต่อมลูกหมาก (Prostate gland)
• มีหน้าที่สร้าง Ptostate fluid ที่มีฤทธิ์เป็นด่างอ่อนๆ
ต่อมน้ำเมือก (Bulbo-urethral Gland หรือ Cowper’s gland)
• มีหน้าที่หลั่งสารเมือก เพื่อช่วยหล่อลื่นขณะร่วมเพศ และจะช่วยลดความเป็นกรดของน้ำปัสสาวะที่ค้างอยู่ในท่อปัสสาวะ
ตัวอสุจิ (Spermatozoa)
ประกอบด้วยโครงสร้าง 3 ส่วน คือ
ส่วนหัว (Head) มีลักษณะกลมรี มีสารพันธุกรรม และ Acrosome บรรจุเอนไซม์ที่ช่วยในการเจาะเข้าสู่ไข่ (Ovum)
ส่วนกลาง (Body) เป็นส่วนคอมี Mitochondia จำนวนมาก
ส่วนหาง (Tail) เป็น Flagellum
ระบบสืบพันธุ์เพศหญิง (Female reproductive system )
อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
1.1 Mons pubis
1.2 Labia majora
1.3 Labia minora
1.4 Clitoris
1.5 Vestibule
1.6 Hymen
1.7 Perineum
เนินหัวเหน่า (Mons pubis)
• มีหน้าที่ป้องกันการกระแทกของกระดูกหัวหน่าว (Pubic bone) ในขณะร่วมเพศ
และสร้างกลิ่นทางเพศ (Pheromone) จากต่อมสร้างกลิ่นที่อยู่ในผิวหนังของหัวหน่าว
แคมใหญ่ (Labia majora)
• เทียบเท่ากับ Scrotum ของเพศชาย
แคมเล็ก (Labia minora)
• ด้านบนจรดเป็นหนังหุ้ม Clitoris เรียกว่า frenulum
• ทำหน้าที่สร้างล้อมรอบและปกปิดรูเปิดของท่อปัสสาวะและช่องคลอด
คลิตอริ(Clitoris)
• เป็นก้อนเนื้อเล็กๆ ตั้งอยู่บนของแคมเล็ก และใต้ต่อเนินหัวหน่าว
• เทียบได้กับอวัยวะเพศชาย คือ องคชาต
Vestibule
• มีช่องสำคัญๆมาเปิดคือ vagina urethral orifice และ bartholin duct
เยื่อพรหมจารี (Hymen)
• เป็นเยื่อที่ยืดหดได้ปิดปากช่องคบอดเกือบหมดเว้นช่องเล็กๆไว้ตรงกลาง เพื่อให้ประจำเดือนผ่าน
ฝีเย็บ (Perineum)
• ทำหน้าที่พยุงอวัยวะภายในอุ้งเชิงกราน
อวัยวะสืบพันธุ์ภายใน
2.1 Vagina
2.2 Uterus
2.3 Cervix
2.4 Uterine tubes หรือ Fallopiantubes หรือ oviducts
2.5 Ovary
ช่องคลอด (Vagina)
• มีหน้าที่เป็นทางผ่านของเชื้ออสุจิเข้าภายใน และเป็นทางผ่านของเด็กขณะคลอด
• เยื่อบุภายในช่องคลอดสามารถสลายตัวเกิดระดูขาวปกติในช่องคลอด
มดลูก (Uterus)
• อยู่ใน Pelvic cavity ด้านหน้าเป็น urinary bladder ด้านหลังเป็น rectum
มดลูกแบ่งออกเป็น 4 ส่วน
• ยอดมดลูก (Fundus)
• ตัวมดลูก (Body หรือ corpus)
• Isthmus
• ปากมดลูก (Cervix )
Endometrium แบ่งออกเป็ 2 ส่วนคือ
• Stratum functionalis
• Stratum basalis
ปากมดลูก (Cervix)
• Internal os เปิดเข้าสู่โพรงมดลูก
• External os ยื่นเข้าไปในช่องคลอด
ท่อรังไข่ หรือปีกมดลูก (Uterine หรือ Fallopian tube)
• ทำหน้าที่เก็บเซลล์ไข่ที่หลุดออกจากรังไข่ เป็นบริเวณที่เกิดการปฏิสนธิและนำเซลล์ไข่ที่ผสมติดแล้วเดินทางเข้าสู่โพรงมดลูก
แบ่งออกเป็น 4 ส่วน คือ
Interstitial portion (Cornu)
Isthmus
Ampulla
Infundibulum
รังไข่ (Ovary)
• ทำหน้าที่ 1. สร้างไข่ (Ovum)
สร้างฮอร์โมน 2 ชนิด คือ Estrogen และ Progesterone
ทำหน้าที่สร้างเซลล์ไข่ (Oogenesis) และสร้างฮอร์โมนเพศหญิง
สรีรวิทยาของระบบสืบพันธุ์
(Physiology of Reproductive system)
ระบบสืบพันธุ์
(Reproductive system)
อวัยวะสืบพันธุ์ระดับปฐมภูมิ (Primary sex organs, Gonads)
• สร้างเซลล์สืบพันธุ์ (Gametes) >> Testes (Male),Ovaries (Female)
อวัยวะสืบพันธุ์ระดับทุติยภูมิ (Secondary sex organs, Accessory)
• ท่อต่างๆ (Various ducts), ต่อม (Glands), และอวัยวะเพศภายนอก (External genitalia)
เพศชาย (Male)
XY chromosome
มีการแสดงออกของ SRY gene
มีการผลิต TDF
กระตุ้น Primordial gonad
Testes
Sertoli cells
หลั่งฮอร์โมน MIS
ทำให้ท่อ Mullerian duct ฝ่อ
Laydig cells
หลั่งฮอร์โมน Testosterone
พัฒนา Wolffian duct และอวัยวะเพศชายอื่นๆ
เพศชาย (Female)
XX chromosome
ไม่มีการแสดงออกของ SRY gene
ไม่มีการผลิต TDF
กระตุ้น Primordial gonad
Ovaries
ไม่มีฮอร์โมน MIS
พัฒนา Mullerian duct
Vagina, Uterus, Fallopian tube
ไม่มีฮอร์โมน Testosterone
ทำให้ Wolffian duct ฝ่อ เกิดการพัฒนาไปเป็นอวัยวะเพศหญิง
สรีรวิทยาของระบบสืบพันธ์ุ
สรีรวิทยาของระบบสืบพันธุ์เพศชาย
(Male reproductive physiology)
อวัยวะต่างๆในระบบสืบพันธุ์เพศชาย
(Male reproductive organs)
• อวัยวะสืบพันธุ์ระดับปฐมภูมิ
(Primary sex organs, Gonads)
อัณฑะ(Testes) → สร้างอสุ(Sperm)
→ ผลิต Testosterone
• Spermatogenesis/Gametogenesis
• Steroidogenesis → Testosterone
• อวัยวะสืบพันธุ์ระดับทุติยภูมิ (Secondary sex organs)
Epididymis, Vas deferens, Prostate gland, Seminal vesicle, Penis
อัณฑะ (Testes)
→ Sertoli cells มีกระบวนการ Spermatogenesis
สร้างอสุจิ (Sperm)
→ Leydig cells มีกระบวนการ Steroidogenesis
ผลิตฮอร์โมน Testosterone
ขั้นตอนการหลั่งน้ำอสุจิ (Phase of ejaculation)
Testes
Epididymis
Vas deferens
Ejaculatory duct
Urethra
สรีรวิทยาของระบบสืบพันธุ์เพศหญิง
(Female reproductive physiology)
อวัยวะต่างๆในระบบสืบพันธุ์เพศหญิง
(Female reproductive organs)
• อวัยวะสืบพันธุ์ระดับปฐมภูมิ (Primary sex organs, Gonads)
รังไข่ (Ovaries) → สร้างไข่ (Ovum)
→ ผลิต Estrogen, Progesterone-
• Oogenesis and Ovarian cycle
• Estrogen, Progesterone
• อวัยวะสืบพันธุ์ระดับทุติยภูมิ (Secondary sex organs)
Uterus, Fallopian tube, Vagina, Mammary glands
รังไข่ (Ovaries)
→ มีกระบวนการ Oogenesis สร้างไข่ (Oocyte/Ovum)
→ Follicle ผลิตฮอร์โมน Estrogen
→ Corpus luteum ผลิตฮอร์โมน Progesterone
วงจรประจำเดือน (Menstrual cycle)
Gonadotropic hormone (Anterior pituitary gland) ↓
• วงจรการเปลี่ยนแปลงของเยื่อบุมดลูก (Uterine cycle)
• วงจรการเปลี่ยนแปลงของปากมดลูก (Cervical cycle)
• วงจรการเปลี่ยนแปลงของรังไข่ (Ovarian cycle)
• วงจรการเปลี่ยนแปลงของผนังช่องคลอด (Vaginal cycle)
Follicle phase (1-14 days)
• Egg matures
พัฒนาเซลล์ไข่ให้สมบูรณ์
Ovulation (Day 14)
• Egg released
วันไข่ตก
Luteal phase (14-28 days)
• Corpus luteum
พัฒนา Endometrium
No pregnancy (Day 28)
• Menses Endometrium และ Egg ฝ่อ
แล้วถูกขับออกมาเป็นประจำเดือน
A6480041 นางสาว อาภัสรา ดีด้วยชาติ