Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải) - Coggle Diagram
Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải)
Khổ 4 : ước nguyện cao đẹp
Hình ảnh
"con chim hót", "cành hoa", "nốt trầm xao xuyến"
:
giản dị và hàm xúc
Những hình ảnh
nhỏ bé, song đã cho thấy ước nguyện khiêm nhường mà cao quý
của nhà thơ
Đối ứng chặt chẽ
với những hình ảnh mở đầu,
khẳng định một lẽ tự nhiên, tất yếu
: chim dâng tiếng hót, hoa dâng hương sắc, bản nhạc không thể thiếu đi nốt trầm xao xuyến lòng người
-> Sử dụng hình ảnh đẹp của TN để
nói lên ước nguyện giản dị, chân thành, tha thiết
: khát vọng hoà nhập và cống hiến cho đời.
Từ "một" được điệp lại
cùng
giọng thơ nhỏ nhẹ
Góp phần thể hiện
thái độ dâng hiến khiêm nhường
Điệp cấu trúc "Ta làm...Ta là...Ta nhập"
đặt ở đầu 3 câu
Khiến lời nguyện ước vừa
mãnh liệt, tha thiết
, vừa
hối thúc, gấp gáp
như muốn
bật thành hành động
Đại từ "ta"
Sắc thái trang trọng
cho lời nguyện ước, vừa là của
riêng nhà thơ
, vừa là tiếng lòng
chung của cả một thời đại.
=> Cống hiến cho đời là một lẽ sống đẹp Thanh Hải luôn theo đuổi
Gắn vào HCST
Nhà thơ đang
nằm trên giường bệnh
->
ước nguyện
được hoá thân và dâng hiến trở nên
thấm thía và ý nghĩa
hơn bao giờ hết
Khổ 5: lý tưởng sống cao đẹp
Hình ảnh ẩn dụ đắc sắc: "mùa xuân nho nhỏ"
"MXNN"
biểu tượng cho những gì đẹp nhất, tinh tuý nhất
của đời mỗi người
"MXNN" mang
vẻ đẹp bình dị, thể hiện tâm niệm thiết tha của nhà thơ
: mỗi người phải mang đến đời chung một
nét tinh tuý riêng của mình
, dù nhỏ bé, đơn giản
Mỗi người là một "MXNN",
muôn triệu người góp lại thành mùa xuân của đất nước
-> Cách nói
giản dị mà sâu sắc
về
quan hệ giữa cuộc đời mỗi người với cuộc đời chung
của xã hội
Những từ láy "nho nhỏ", "lặng lẽ"
Thể hiện
sự khiêm nhường, giản dị
trong
ước nguyện
của nhà thơ
Một lối sống, một tâm hồn, một nhân cách đẹp
: một mùa xuân lặng lẽ, không phô trương
ĐT "dâng"
Chứa đựng
niềm thành kính, trang trọng trong sự cống hiến
của nhà thơ -> l
ối sống vô tư, trong sáng mà đẹp đẽ vô cùng
Điệp cấu trúc: "Dù là..." + hình ảnh tương phản "tuổi hai mươi", "khi tóc bạc"
Lời thơ như một
lời hứa, lời tự nhủ, khẳng định sự trường tồn của lý tưởng sống cao đẹp
: mãi mãi cống hiến cho đời mặc thời gian
=>
Gắn với hoàn cảnh ra đời của bài thơ
, từng ý nghĩa hiện lên về lý tưởng của Thanh Hải lại càng thấm thía hơn, trong khát vọng ấy chính là một nhân cách đáng trọng khiến cho người đọc suy ngẫm, học tập, noi theo
Khổ 2: Vẻ đẹp của mùa xuân đất nước
Hình ảnh "Lộc"
gắn với con người
Lớp nghĩa thực
: chỉ những
chồi non, lộc non mọc trên cành cây
-> nhấn mạnh sức sống căng tràn của mùa xuân xứ Huế
Nghĩa ẩn dụ
Tượng trưng cho
sức sống mãnh liệt của mùa xuân
cũng như
sức trẻ căng tràn của con người
trong công cuộc dựng xây Tổ quốc
Vòng lá nguỵ trang cùng người chiến sĩ ra trận
Là mạ xanh mà người nông dân gieo trồng trên thửa ruộng, đồng đất quê hương
-> Phải chăng, những con người với nhiệm vụ bảo vệ và phát triển Tổ quốc đã
mang theo cả sức sống mùa xuân ra mặt trận
hay chính họ đang
mang về mùa xuân lớn lao của đất nước?
Hình ảnh về con người
Trải qua hàng ngàn năm lịch sử,
2 lớp người gắn bó và đóng vai trò quan trọng
nhất trong sự phát triển của đất nước là "người cầm súng" và "người ra đồng" ->
đưa vào thơ
như
1 lời tôn vinh và khẳng định ý nghĩa
của họ đối với đất nước
Điệp ngữ "Tất cả" cùng lối so sánh trực tiếp
Tạo nên nhịp điệu hối hả gấp gáp khẩn trương
trong công cuộc bảo vệ và dựng xây Tổ quốc
Khiến cho khổ thơ
như điệp khúc của mùa xuân
đất nước,
gợi nên tất cả sức sống của thiên nhiên và sức trẻ của con người
-> tất cả như hoà quyện
=> Là đoạn thơ giàu nhạc điệu nhất cả bài, gợi lên sức sống mãnh liệt của cả thiên nhiên và con người
Khổ 6: Lời ngợi ca đất nước trong làn điệu dân ca xứ Huế
Hai làn điệu dân ca xứ Huế
Khúc Nam ai: là khúc nhạc buồn thương, da diết -> gợi về lịch sử gian khổ, khó khăn của dân tộc ta
Khúc Nam bình: khúc nhạc êm ái, dịu ngọt -> gợi đến mùa xuân của hiện tại, của một cuộc sống ấm no, yên bình
Cụm từ "nước non ngàn dặm" được láy lại kết hợp hai tiếng "mình" và "tình"
Khiến cho đoạn thơ vượt khỏi kết cấu thông thường, tạo nhịp điệu ngân vang kì lạ -> tô đậm
Khổ 1: Bức tranh thiên nhiên mùa xuân tươi đẹp
Bằng bút pháp chấm phá, những hình ảnh chọn lọc được sử dụng hết sức tinh tế để gợi tả lên vẻ đẹp căng tràn sức sống của thiên nhiên đất trời: "dòng sông xanh", "bông hoa tím", "chim chiền chiện"
Màu sắc được pha trộn hài hòa, tạo nên sắc độ tươi sáng, rực rỡ cho bức tranh
Đảo ngữ: động từ "mọc" được đặt lên đầu gợi lên sức sống căng tràn, mãnh liệt của mùa xuân, đồng thời diễn tả cảm xúc ngỡ ngàng của thi nhân trước vẻ đẹp của bông hoa tím
Tiếng chim chiền chiện
Bức tranh không chỉ có hình ảnh, màu sắc mà còn hòa lẫn cả âm thanh của "sơn ca xứ Huế" - chim chiền chiện: tiếng hót đã mở ra cả một khoảng trời rộng lớn của thiên nhiên mùa xuân
Nghệ thuật nhân hóa thông qua tiếng gọi dịu dàng "ơi", "chi mà" khiến cho lời thơ thêm đằm thắm, mang cả cái dịu ngọt của lòng người xứ Huế
GIọt long lanh
Nhưng khi gắn với hình ảnh của câu thơ trước, "giọt long lanh" lại gợi một liên tưởng hết sức mới lạ, đặc sắc: tiếng chim chiền chiện không tan biến, mà vang vọng trong không gian để rồi kết tụ lại thành từng "giọt"
Theo nghĩa gốc, ta có hiểu rằng "giọt long lanh" là những giọt mưa xuân, những giọt sương sớm còn đọng lại trên cành lá
Động từ "hứng" được nhà thơ sử dụng đã thể hiện thái độ nâng niu, trân quý của ông trước món quà mà thiên nhiên ban tặng -> tình yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước trong nhà thơ
Khổ 3: Ngợi ca vẻ đẹp của dân tộc, đất nước
Hai chữ "đất nước" gắn liền với cụm từ "bốn ngàn năm" khiến câu thơ trở nên hàm súc, như một lời tổng kểt hành trình lịch sử của cả dân tộc
Trong hành trính ấy, nhà thơ đã đúc kết mọi khó khăn thử thách mà nhân dân phải trải qua bằng hai từ "vất vả" và "gian lao", đem đến cho người đọc cái nhìn thấm thía về lịch sử dân tộc
Đất nước được so sánh như "vì sao", đất nước ta tuy nhỏ bé nhưng luôn tỏa sáng rực rỡ với sức mạnh phát triển và đi lên không gì cản nổi. Qua thời gian, ngôi sao ấy vẫn mãi trường tồn và đẹp đẽ
Từ "cứ" kết hợp với phép nhân hóa "đi lên phía trước" khiến giọng thơ đanh thép, chắc khỏe, từ đó bộc lộ niềm tin của nhà thơ đối với sự đi lên của đất nước