Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Endocrine System, A6480041 นางสาว อาภัสรา ดีด้วยชาติ - Coggle Diagram
Endocrine System
ชนิดและการทำงานของฮอร์โมนต่อมใต้สมอง
(Pituitary hormone s and their control by Hypothalamus)
ฮอร์โมนเพศ(Follicle-Stimulating hormone, FSH และ Luteinizing hormone, LH)
Glycoprotein hormone
• หน้าที่
เพศชาย กระตุ้นการเจริญของอสุจิภายในอัณฑะ ทำให้มีการสร้างอสุจิ
เพศหญิง กระตุ้นการเจริญของไข่ในรัวไข่ ทำให้มีการพัฒนาไข่ให้สมบูรณ์
• เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย
เพศชาย Sertoli cells → Spermatogenesis
เพศหญิง Follicle → Follicular growth
Glycoprotein hormone
• หน้าที่
เพศชาย กระตุ้นการสังเคราะห์ฮอร์โมน Testosterone
เพศหญิง กระตุ้นการสังเคราะห์ฮอร์โมน Estrogen และการเจริญเติบโตของไข่ ทำให้ไข่สุก และมีการตกไข่
• เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย
เพศชาย Interstitial cells/Leydig cells → Testosterone production
เพศหญิง Follicle → Estrogen production → Ovulation
ฮอร์โมนกระตุ้นต่อมน้ำนม (Prolactin, PRL)
Peptide hormone
• หน้าที่ >> กระตุ้นการเจริญเติบโตและควบคุมการทำงานของต่อมน้ำนม เพื่อให้มีการสร้างน้ำนม (Lactation)
• เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย >> ต่อมน้ำนม (Mammary glands)
ฮอร์โมนกระตุ้นเซลล์เม็ดสี (Melanocyte-stimulating hormone, MSH)
Peptide hormone
• หน้าที่ >> กระตุ้นการสร้างเม็ดสีเมลานินบนผิวหนัง (Melanogenesis)
• เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย >> (Melanocytes)
ฮอร์โมนออกซิโทซิน (Oxytocin)
Peptide hormone
• หน้าที่ >> มีผลโดยตรงที่กล้ามเนื้อเรียบของมดลูกและเต้านม โดยการกระตุ้นกาหลั่งน้ำนม, กระตุ้นการคลอด การกระตุ้นที่สำคัญ คือ การดูดนม (Sucking reflex) การแตะสัมผัสด้านจิตใจ
• เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย >> กล้ามเนื้อมดลูกและกล้ามเนื้อรอบๆต่อมน้ำนม
ฮอร์โมนควบคุมสมดุลน้ำในร่างกาย (Antidiuretic Hormone ,ADH)
Peptide hormone
• หน้าที่ >> กระตุ้นการดูดน้ำกลับ เพื่อรักษาสมดุลของน้ำ
• เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย >> ท่อไตรวม (Collecting duct)
ต่อมพาราไทรอยด์ (Parathyroid gland)
ฮอร์โมนพาราไทรอยด์ (Parathyroid hormone, PTH)
Peptide hormone
• หน้าที่ >> เพิ่มระดับแคลเซียมในเลือด
• เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย >> Kisneys, Bone, GI tract
ชนิดและการทำงานของฮอร์โมนต่อมใต้สมอง
(Pituitary hormone s and their control by Hypothalamus)
ฮอร์โมนกระตุ้นการเจริญเติบโต (Growth hormone, GH)
Protein hormone
• หน้าที่ กระตุ้นกระบวนการต่างๆของร่างกายที่ส่งผลในการเพิ่มการเจริญเติบโตของเซลล์ร่างกาย
• เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย >> เซลล์ไขกระดูก,กระดูก,กล้ามเนื้อ,ประสาท,ภูมิคุ้มกัน และตับ
โรคที่เกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนกระตุ้นการเจริญเติบโต (Growth hormone and its disorders)
GH↑ → Gigantism พบในเด็กเล็ก เนื่องจากการหลั่ง GH มากกว่าปกติ ทำให้มีรูปร่างสูงใหญ่กว่าปกติ
GH↑ → Acromegaly เกิดความผิดปกติของกระดูกตามบริเวณใบหน้า นิ้วมือ นิ้วเท้า มีขนาดใหญ่กว่าปกติ
GH↓ → Pituitary dwarfism พบในวัยเด็ก เนื่องจากการขาด GH ทำให้ร่างกายเตี้ยแคระ
ฮอร์โมนกระตุ้นต่อมไทรอยด์ (Thyroid-stimulating hormone, TSH/ Thyrotropin)
Glycoprotein hormone
• หน้าที่ กระตุ้นการเจริญเติบโตและควบคุมการทำงานของต่อมไทรอยด์
• เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย >> ต่อมไทรอยด์
ต่อมไทรอยด์ (Thyroid gland)
Amine hormone
1.Thyroxin หรือ Tetra-iodothyronine (T4)
2.Tri-iodothyronine (T3)
หน้าที่ • ควบคุมการเจริญเติบโตของร่างกาย
• ควบคุมอัตราการเผาผลาญสารอาหารต่างๆในร่างกาย (Basal metabolic rate)
• ควบคุมอุณหภูมิ
เซลล์หรืออวัยวะเป้าหมาย >> Heart, GI tract, Brain, Bone, Muscle
โรคที่เกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนไทรอยด์ (Thyroid hormone and its disorders)
Iodine ↓ → Iodine Deficiency โรคอพอก (Goiter) เป็นภาวะที่มีการโตขึ้นของต่อมไทรอยด์
T3, T4 ↓ → Hypothyroidism ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ทำงานลดลง ทำให้การเผาผลาญของร่างกายน้อยลง
T3, T4 ↑ → Hyperthyroidism ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินไป ทำให้การเผาผลาญของร่างกายเพิ่มขึ้น
ฮอร์โมนกระตุ้นต่อมหมวกไต (Adrenocorticotropic hormone , ACTH/ Corticotropin)
Peptide hormone
• หน้าที่ กระตุ้นการเจริญเติบโตและควบคุมการทำงานของต่อมหมวกไต
• เซลล์หรืออวัยวัยวะเป้าหมาย >> ต่อมหมวกไตชั้นนอก (Adrenal cortex)
การสังเคราะห์ฮอร์โมน (Hormone systhesis)
ชนิดของฮอร์โมน (Hormone classes)
โปรตีน (Peptides and Protein P&P))
• เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของกรดอะมิโนหลายตัวที่เชื่อมติดกัน ด้วยพันธะเคมี (Modification of multiple amino acids)
• กระบวนการสังเคราะห์เหมือนกันกับโปรตีนชนิดอื่นในร่างกาย
สเตรียรอยด์ (Steroids (S))
• เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของไขมันชนิดคอเลสเตอรอล
(Modification of lipid cholesterol)
เอมีน (Amines (A))
• เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของกรดอะมิโน (Modification of amino acids)
• องค์ประกอบหลักรดอะมิโน Tryptophan หรือ Tyrosine
• แคททีโคลามีน (Catecholamines (C))
• ไทรอยด์ (Thyroid (Iodothyomines) (T))
คุณสมบัติทางสรีรวิทยาของฮอร์โมน
(Hormone physiology features)
การสังเคราะห์ (Synthesis)
P&P,A → สังเคราะห์ขึ้นมาและเก็บไว้
S→ สังเคราะห์และหลั่งตามความต้องการ
การขนส่ง (Transport)
P&P, C→ ขนส่งโดยอิสระไปตามการไหลเวียนเลือด
S, T→ ขนส่ งไปโดยการจับกับโปรตีนตัวนำ (Carrier proteins)
การจับกับตัวรับ (Receptor binding)
P&P, C→ จับกับตัวรับบนผิวเซลล์ (Cell membrane receptors)
S,T→ จับกับตัวรับที่อยู่ภายในเซลล์ (Intracellular receptors)
การตอบสนอง (Effects)
P&P, C→ การเปลี่ยนแปลงโปรตีน (Protein modification)
P&P, S, T→ การสังเคราะห์โปรตีน (Protein synthesis)
ชนิดและการทำงานของฮอร์โมนต่อมใต้สมอง
(Pituitary hormones and their control by Hypothalamus)
ฮอร์โมนต่อมใต้สมองจาก Pituitary Gland and Hypothalamus
ต่อมใต้สมองส่วนหน้า (Anterior pituitary)
• Adenohypophysis
• Growth hormone (GH)
• Prolactin (PRL)
• Adrenocorticotropin (ACTH)
• Thyroid-stimulating hormone (TSH)
• Follicle stimulating hormonr (FSH)
• Luteinizing hotmone (LH)
• Interstitial cell-stimulating hormone (ICSH)
• Melanocyte-stimulating hormone (MSH)
ต่อมใต้สมองส่วนหลัง (Posterior pituitary)
• Neurohypophysis
• Antidiuretic hormone (ADH)
• Oxytocin
ชนิดและการทำงานของฮอร์โมนต่อมหมวกไต
(Adrenocortical hormones)
ต่อมหมวกไต(Adrenal gland)
• ส่วน Adrenal cortex แบ่งได้ 3 ชั้น
Zona glomerulosa → ฮอร์โมน Aldosterone → รักษาสมดุลน้ำและเกลือแร่ (Na+ retention at Collecting ducts)
Zona fasciculata → ฮอร์โมน Cortisol → รักษาสมดุลในระบบเมตาบอลิซึมของน้ำตาล (Glucose metabolism)
Zona reticularis → ฮอร์โมน Androgen → ควบคุมลักษณะทางเพศ (Masculinization)
• ส่วน Adrenal medulla → Epinephrine & Norepinephrine → กระตุ้นการทำงานของระบบ Sympathetic nervous system
ชนิดและการทำงานของฮอร์โมนเมลาโทนิน (Melatonin hormone)
ต่อมไพเนียล (Pineal gland)
• หลั่งฮอร์โมน Melatonin ทำหน้าที่ควบคุมวงจรการตื่นและการหลับของมนุษย์
เมลาโทนิน มักจะหลั่งในช่วงเวลากลางคืนเนื่องจากไม่มีแสงสว่าง และหลั่งมากสุดในช่วงเวลา 22.00-02.00 น.
ชนิดและการทำงานของฮอร์โมนตับอ่อน (Pancreatic hormones)
โรคเบาหวาน (DM)
Type I Diabetes Mellitus
• ตับอ่อนไม่สามารถสร้างอินซูลินได้
• ต้องรักษาด้วยการฉีดอินซูลิน
Type II Diabetes Mellitus
• ตับอ่อนสามารถสร้างอินซูลินได้ แต่มีภาวะดื้อต่ออินซูลิน
Gestational and other DM
• มีภาวะขาดหรือดื้อต่ออินซูลิน
• เกิดภาวะ Hyperglycemia ในหญิงตั้งครรภ์และผู้ที่มีอาการป่วยที่ส่งผลกระทบต่อตับอ่อน
ชนิดและการทำงานของฮอร์โมนระบบสืบพันธุ์
(Reproductive hormone)
อวัยวะสืบพันธุ์และรก (Gonads and Placenta)
เพศชาย (Male)
Testes → Leydig cells → Testosterone
• กระตุ้น Secondary sex characteristics
• ควบคุมและกระตุ้นการเจริญเติบโตของร่างกาย
• กระตุ้นกระบวนการ Spermatogenesis
เพศหญิง (Female)
Ovary → Follicle → Estrogen
• กระตุ้น Secondary sex characteristics
• ควบคุมและกระตุ้นการเจริญเติบโตของร่างกาย
• กระตุ้นกระบวนการ Ovulation
Ovary → Corpus luteum → Progesterone
• กระตุ้นการพัฒนาของเต้านมและมดลูกเพื่อรองรับการตั้งครรภ์
และมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของร่างกาย
จัดเป็นต่อมไร้ท่อชั่วคราวที่ร่างกายผู้หญิงสร้างขึ้นเพื่อการตั้งครรภ์
• สังเคราะห์ฮอร์โมนที่จาก 3 ชนิดได้แก่
ฮอร์โมน hCG → กระตุ้น corpus luteum ให้ผลิตฮอร์โมน 2 ชนิด
ฮอร์โมน Progesterone → รักษาความหนาของเยื่อบุมดลูก
ฮอร์โมน Estrogen → พัฒนาเต้านมและกล้ามเนื้อมดลูก
A6480041 นางสาว อาภัสรา ดีด้วยชาติ