Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การคลอดก่อนกำหนด Preterm birth - Coggle Diagram
การคลอดก่อนกำหนด
Preterm birth
พยาธิสภาพของโรค
Previous preterm
G2P0101
GA26+4 wks by U/S
ข้อมูลพื้นฐาน
ข้อมูลทั่วไป
หญิงตั้งครรภ์ชาวไทยอายุ 28ปี
-เชื้อชาติไทย สัญชาติไทย ศาสนาพุทธ
-อาชีพรับจ้าง
-อาศัยอยู่กับสามี
-วันที่รับไวัในความดูแล 1 กุมภาพันธ์ 2565
ข้อมูลการตั้งครรภ์
-G2P0101
-GA26+4 wks by U/S
-LMP(Last menstrual period):จำไม่ได้
-EDC (Expected date of confinement) by ultrasound 6 พฤษภาคม 2565
-ฝากครรภ์ครั้งแรกอายุครรภ์9สัปดาห์ 1วัน by U/Sที่คลินิก C plus
-น้ำหนักตัวก่อนตั้งครรภ์ 65kg ส่วนสูง 161 cm
BMI 25.08
-25 กุมภาพันธ์ 2556 อายุครรภ์ 7 เดือน
NL เพศชาย น้ำหนัก 1800กรัม ที่โรงพยาบาลภูมิพล มีภาวะแทรกซ้อนได้แก่ gastroschisis ปัจจุบันรักษาอยู่ที่โรงพยาบาลเด็ก
ประวัติการตั้งครรภ์ครั้งนี้
1 more item...
ข้อมูลด้านสุขภาพ
-ประวัติการเจ็บป่วย:ปฏิเสธ
-ประวัติครอบครัว:มารดาเป็นความดันโลหิตสูง
-ประวัติการผ่าตัด:ปฏิเสธ
-ประวัติการแพ้ยา/แพ้อาหาร:ปฏิเสธ
-ประวัติการได้รับวัคซีนบาดทะยัก:ไม่เคยได้รับวัคซีนบาดทะยัก
ยาที่ผู้ป่วยได้รับ
ไม่ปรากฏข้อมูล
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ
1 กุมภาพันธ์ 2565
MCV =94.3 fL
Hb E screening test (DCIP) :Negative
ㆍHb : 12.8g/dL
ㆍHct : 39.1 %
ㆍVDRL : non-reactive
ㆍHIV Ab :non-reactive
ㆍHBsAg : Negative
การประเมินสุขภาพหญิงตั้งครรภ์
แบบแผนที่1
หญิงไทย ตั้งครรภ์ที่สองรับรู้ว่าตนเองตั้งครรภ์ มีการดูแลทำความสะอาดร่างกายได้ดี ปฏิเสธประวัติการผ่าตัด ไม่แพ้ยาไม่แพ้อาหาร
แบบแผนที่2
รับประทานอาหารวันละ 3 มื้อ ชอบรับประทานอาหารตามสั่ง บางครั้งทานน้ำอัดลมดื่มน้ำวัน6-8แก้ว ดื่มน้ำวันละ6-8แก้ว สามารถกินอาหารได้ปกติ
แบบแผนที่ 4
ก่อนการตั้งครรภ์ไม่ออกกำลังกาย หลังตั้งครรภ์ไม่ค่อยได้เคลื่อนไหวร่างกาย
แบบแผนที่ 3 ขณะตั้งครรภ์ปัสสาวะวันละ 7-8ครั้ง
ปัสสาวะปกติ มีสีใสสลับเหลือง ไม่มีกลิ่น
ไม่ตกตะกอน ปัสสาวะไม่แสบขัด และถ่ายอุจจาระวันละ 1-2 ครั้งเมื่อตื่นนอน เหลืองปนอิฐไม่มีอาการท้องอืด ท้องผูก
แบบแผนที่ 5
ก่อนและขณะตั้งครรภ์เข้านอนเวลา 22.00น.เวลาตื่นนอน 06.45น. นอนไม่หลับเป็นประจำ
แบบแผนที่6 หญิงตั้งครรภ์มีระดับการรู้สึกตัวดี รู้เรื่อง รับรู้วันเวลาสถานที่ ประสาทการรับรู้ปกติ มีความเข้าใจในคำแนะนำของการพยาบาลและปฏิบัติตามได้
แบบแผนที่7 หญิงตั้งครรภ์มีการรับรู้ตนเองเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของตนเองในขณะตั้งครรภ์
แบบแผนที่ 8
หญิงตั้งครรภ์มีบทบาทในการเป็นมารดาที่ดีด้วยการปรับตัวในการใช้ชีวิตและอาศัยอยู่กับสามี
แบบแผนที่ 9 เพศและการเจริญพันธุ์
N/A
แบบแผนที่ 10 หญิงตั้งครรภ์ มีความเครียด (ST-5: 9)หมายถึง มีความเครียดสูงในระดับที่อาจจะส่งผลเสียต่อร่างกาย เช่น ปวดหัว ปวดหลัง นอนไม่หลับ ควรขอรับคำปรึกษาจากบุคลากรสาธารณสุข เพื่อดูแลจิตใจหรือ
ได้รับการส่งต่อเพื่อการรักษาต่อไป
ผลกระทบของความเครียดต่อหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
เมื่อเกิดความเครียดขณะตั้งครรภ์ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสรีรวิทยา ทำให้ส่งผลกระทบต่อทั้งตัว
มารดาและทารกได้ดังนี้
ผลกระทบต่อมารดา
ผลต่อการทำงานของระบบประสาท
ผลต่อสภาพจิตใจและอารมณ์
ผลต่อระบบทางเดินอาหาร
ผลกระทบต่อทารก
1.อัตราการเต้นของหัวใจทารกเร็วกว่าปกติ
2.ทารกเจริญเติบโตช้าและน้ำหนักตัวน้อยแรกคลอด
3.พัฒนาการของทารก
เมื่อหญิงตั้งครรภ์เกิดความเครียดขึ้น ทำให้ส่งผลกระทบต่อมารดาทั้งทางด้านร่างกาย เช่น ทำให้มดลูกมีการหดรัดตัว
ส่งผลต่อระบบจิตใจ ทำให้หญิงตั้งครรภ์ไม่มีความมั่นคงทางด้านอารมณ์ หงุดหงิดง่าย เบื่อหน่าย ซึ่งสิ่ง เหล่านี้ส่งผลให้มีอาการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดได้ส่วนผลกระทบต่อทารกนั้น ทำให้ทารกเจริญเติบโตช้า น้ำหนักน้อย และส่งผลต่อพัฒนาการของทารก พบว่าเมื่อมารดาเครียดจะทำให้ทารกร้องกวนและมีพัฒนาการ
ความเครียดมีผลต่อระบบทางเดินอาหาร ทำให้เกิดอาการท้องผูกได้ มีอาการปวดหลัง
ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความเครียดของหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
แบ่งออกเป็น 5 ประเภทหลัก ได้แก่
5 more items...
แบบแผนที่ 11หญิงตั้งครรภ์มีความเชื่อในการดูแลตนเองโดยไม่ขัดกับการรักษาของแพทย์
ภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด คือ ภาวะที่มีการหดรัดตัวของมดลูกอย่างสม่ำเสมอและแรงพอที่จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของปากมดลูกตามมา อันจะนำไปสู่การคลอดทารกก่อนอายุครรภ์ครบ 37 สัปดาห์เต็ม ทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะทุพพลภาพและมีอัตราตายสูง โดยขึ้นกับอายุครรภ์ที่คลอดและสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะคลอดก่อนกำหนดนั้น ยิ่งคลอดขณะอายุครรภ์น้อยกว่า 34 สัปดาห์หรือคลอดจากภาวะติดเชื้อในถุงน้ำคร่ำ จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะทุพพลภาพ/เสียชีวิตสูงมากขึ้น
ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญของการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดมีหลายประการ
การตรวจคัดกรองเพื่อลดภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
การซักประวัติ
ประวัติคลอดก่อนกำหนดในครรภ์ก่อน
ประวัติในด้านข้อมูล อาชีพลักษณะการทำงาน(บ่งบอกการนั่ง ยืนหรือเดิน รายได้ลักษณะที่อยู่อาศัย โรคประจำตัว การใช้สารเสพติดการสูบบุหรี่ของหญิงตั้งครรภ์และสมาชิกคนอื่นๆภายในครอบครัว
หญิงตั้งครรภ์ต้องทำงานยืนเฉลี่ยวันละ 8ชั่วโมง
การวัดความยาวของปากมดลูก(Cervical length :CL)
แพทย์จะใช้เครื่องตรวจคลื่นเสียงความถี่สูงเพื่อวัดความยาวของปากมดลูกทางช่องคลอด (Transvaginal ultrasound :TVS)
หากตรวจพบความยาวของมดลูกน้อยกว่า 25mm ที่อายุครรภ์22-24wks หญิงตั้งครรภ์ จะได้รับการวินิจฉัยว่ามีปากมดลูกสั้น ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการคลอดก่อนกำหนดมากขึ้น
ปัจจัยเสี่ยงคลอดก่อนกำหนด
อายุมารดามากกว่า 35 ปี หรือน้อยกว่า 18 ปี
มีประวัติการคลอดก่อนกำหนดในครรภ์ก่อน
มีความผิดปกติของโพรงมดลูกหรือปากมดลูก
การตั้งครรภ์แฝด หรือมีภาวะน้ำคร่ำมาก
การติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ / ระบบสืบพันธุ์
การสูบบุหรี่หรือใช้สารเสพติดในมารดา
ภาวะทุพโภชนาการ
การรักษาที่สามารถป้องกันการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดในสตรีตั้งครรภ์กลุ่มเสี่ยง
2 วิธี
การเย็บผูกปากมดลูก (cervical cerclage)
เป็นหัตถการที่ใช้ในการรักษาภาวะปากมดลูกหลวมโดยการเย็บปากมดลูก ซึ่งเป็นหัตถการที่เพิ่มความแข็งแรงให้กับปากมดลูก
การใช้ยาโปรเจสเตอโรน(progesterone)
กรณีมีประวัติคลอดก่อนกำหนดในครรภ์ก่อนหน้า แพทย์มักจะแนะนำให้ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนชนิดฉีดเข้ากล้าม สัปดาห์ละ 1 ครั้ง ตั้งแต่อายุครรภ์ 16 สัปดาห์
เพื่อช่วยลดอัตราการคลอดก่อนกำหนดโปรเจสเตอร์โรนเป็นฮอร์โมนที่มีฤทธิ์ ยับยั้งการบีบรัดตัวของมดลูกมีความจำเป็นสำหรับตั้งครรภ์และช่วยลดอัตราการคลอดก่อนกำหนด
การให้คำแนะนำ
G2P0101
GA26+4 wks by U/S
การพักผ่อน
นอนพักผ่อนร่วมกับการยกขาสูงในเวลากลางวัน
โดยเอาหมอนซ้อนหมุนปลายเท้า
ท่านอนที่เหมาะสมคือท่านอนตะแคงซ้ายเพื่อป้องกันไม่ให้น้ำหนักของมดลูกกดทับเส้นเลือด inferior vena cava
การออกกำลังกาย
ออกกำลังกายโดยไม่หักเหิมเกินไป เช่นเดินรอบบ้านวันละ10-20นาที
การดูแลฟัน
ฟันผุควรพบทันตแพทย์ ถ้ามีการอักเสบเรื้อรังอาจจะกระจายไปยังอวัยวะอื่นได้ในระหว่างตั้งครรภ์ โดยเชื้อจะกระจายทางกระจายทางกระแสโลหิต
การรักษาความสะอาด
ในระยะ 2-3 เดือนก่อนคลอดร่างกายจะขับสารจำพวกไขมัน มาคลุมบริเวณหัวนมและลานนม ไม่ควรฟอกสบู่บริเวณหัวนมเพราะจะทำให้ไขมันออกไปหมด หัวนมจะแห้งแตกง่าย
อาการผิดปกติ
เลือดออกทางช่องคลอด อาจเกิดจากรกเกาะต่ำ
ปวดท้องเป็นพักๆ อาจเกิดภาวะคลอดก่อนกำหนดได้ ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ จากการปัสสาวะบ่อยหรือแสบขัด
อาการตกขาวผิดปกติ เช่นสีเปลี่ยนไป คัน หรือมีกลิ่น
โภชนาการ
ถ้าคุณแม่มีน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์ปกติ ไม่มากเกินไป ทั้งวันควรจะกินไม่เกิน 2,200 แคลอรี่ ควรรับประทานพลังงานเพิ่มขึ้นเป็น 250-300 กิโลแคลอรี พอเข้าสู่ช่วงไตรมาสที่ 2 และ 3 ก็เพิ่มขนาดของอาหารมื้อว่างนั้นให้ใหญ่ขึ้น เช่น แซนด์วิชไข่ ซาลาเปาหมูสับ มันและฟักทองนึ่ง หรือสลัดผลไม้ ในช่วงมื้อว่างระหว่างวัน ก็จะทำให้ได้รับพลังงานเพิ่มขึ้นใกล้เคียงกับเกณฑ์ที่กำหนด
การส่งเสริมพัฒนาการของทารก
อายุครรภ์ 20 สัปดาห์
กระตุ้นการรับรู้ความรู้สึกและการเคลื่อนไหว
การสัมผัส
นั่งเก้าอี้โยก
ลูบหน้าท้อง
อายุครรภ์มากกว่า 24 สัปดาห์
กระตุ้นการมองเห็น
ส่องไฟเล่นกับลูก
อายุครรภ์ 24 ถึง 26 สัปดาห์
กระตุ้นการได้ยิน
ใช้เสียงดนตรี
ใช้เสียงพูดคุยมารดา
ประโยชน์ของการส่งเสริมพัฒนาการของทารก
สร้างความผูกพันธ์บิดามารดา ทารก
ลดความวิตกกังวลและของมารดา
ส่งเสริมพัฒนาการด้านร่างกาย จิตใจอารมณ์ สังคม
เพิ่มประสิทธิภาพในการได้ยิน รับความรู้สึกเคลื่อนไหว มองเห็น
ทารกผ่อนคลายอารมณ์ดี รู้สึกมั่นคง ปลอดภัย
.การดูแลเพื่อลดความเครียดในหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
1.ดนตรีบำบัด (Music therapy)
2.การหายใจด้วยกระบังลม (Diaphragmatic Breathing)
3.การบำบัดด้วยการนวด(Massage therapy)
4.การออกกำลังกาย (Physical Exercise)
5.การใช้จินตภาพ (Mental Imagery and Visualization)
6.การผ่อนคลายกล้ามเนื้อแบบก้าวหน้า (Progressive Muscular Relaxation)