Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Olfaction and Gustation, นศพต.เขม พรมมา เลขที่ 07 รหัส 6439907992 - Coggle…

- - - - มียีนประมาณ 500 ยีน ที่ทำหน้าที่เป็น Encode Olfactory Receptor ในมนุษย์
      - มีประมาณ 500 ชนิด
    - - Odorant + Receptor
    - - อยู่บริเวณด้านบนของโพรงจมูก
      - Cilia อยู่ในชั้น Mucus เพื่อคอยรับรู้กลิ่น
      - การรับรู้กลิ่น กลิ่นเกิดจากสารเคมีต่างๆ ลอยเข้าในจมูกแล้วละลายในชั้น Mucus
      - ถ้า Mucus แห้งความสามารถในการรับกลิ่นจะลดลง
    - - การได้กลิ่นจะเกิดขึ้นได้ต่อเมื่อ อากาศที่หายใจเข้า ไปสัมผัสกับเซลล์ประสาทรับกลิ่น
        (olfactory receptor cell) ซึ่งอยู่บริเวณเพดานภายในช่องจมูก
        
        เซลล์ประสาทรับความรู้สึกที่มีลักษณะเป็นขน (ciliated sensory neurons)
        
        เซลล์ค้ำจุน (supporting cells)
        
        เซลล์พื้นฐาน (basal cells)
        
        เมื่อเซลล์ขนรับรู้กลิ่นซึ่งประกอบด้วยโมเลกุลจำนวนมากที่ละลายในเยื่อเมือก (olfactorymucus membrane) ที่อยู่บนเยื่อบุเซลล์ (nasal epithelium)
        
        คุณสมบัติของกลิ่นที่จะกระตุ้นเซลล์รับกลิ่นได้ดี
        
        ละลายน้ำได้ดีเพื่อผ่านเยื่อบุจมูกไปสู่เซลล์รับกลิ่นได้
        
        ละลายได้ดีในไขมัน เนื่องจากเซลล์รับกลิ่นมีสารไขมันเป็นองค์ประกอบ
        
        ระเหยได้ในอากาศ เพื่อสูดผ่านเข้าจมูกได้
        
        หลังจากนั้นเยื่อเมือกที่มีโปรตีนซึ่งรวมตัวกับกลิ่นแล้วเรียกว่า odorant binding protein จะไปจับกับเซลล์รับกลิ่น(receptor)
        
        กระตุ้นอะดีนิ่วไซเคส(adenyl cyclase) ซึ่งเป็นเอนไซม์ ที่ฝังตัวอยู่ในเยื่อบุของเซลล์ขน
        
        เพื่อกระตุ้นให้เปลี่ยน
        พลังงานเอทีพี (ATP) เป็นไซคลิกเอเอ็มพี (cyclic AMP:cAMP) ในไซโตซอล (cytosol)
        
        ทำให้ช่องโซเดียม (sodium channels)
        เปิดเป็นผลให้โซเดียมเข้าสู่เซลล์ ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงความต่างศักย์เกิดแอกชั่น
        โพเทนเชียล เป็นกระแสประสาทส่งไปตามเส้นประสาทสมองคู่ที่ 1
        (olfactory nerve) ไปยังสมองเพื่อแปลสัญญาณกลิ่นที่ได้รับ
- - - - Papillae
        
        Taste bud
        
        ตุ่มรับรสมีอยู่ทั่วไปที่ลิ้น รวมถึงเพดานปากและในลำคอ แต่ละตุ่มจะประกอบไปด้วยเซลล์รับรส (Taste receptor cells) ประมาณ 10-50 เซลล์
        
        รสขม มาจาก สารจำพวกอัลคาลอยด์ (เช่น คาเฟอีน ควินิน)
        
        รสเค็ม มาจาก เกลือ (NaCl)
        
        รสเปรี้ยว มาจาก สารที่มีความเป็นกรด
        
        อูมามิ มาจาก กรดกลูตามิก กรดแอสพาติก (เช่น ผงชูรส มะเขือเทศที่สุกงอม ชีส และหน่อไม้ฝรั่ง)
        
        รสหวาน มาจากน้ำตาล (เช่น ซูโครส แลกโทส ฟรุกโทส) แอลกอฮอล์บางชนิด โปรตีนบางชนิด และสารให้ความหวาน
        
        ปุ่มรูปด้าย (filiform papillae)
        
        ขนาดเล็กรูปกรวยปกคลุมส่วนหลังของลิ้นส่วนใหญ่
        
        ให้ลิ้นสัมผัสและรับผิดชอบต่อความรู้สึกของการสัมผัส
        
        ไม่มีรส
        
        ปุ่มรูปเห็ด (fungiform papillae)
        
        พบที่ปลายลิ้นกระจายอยู่ท่ามกลางfiliform papillaeแต่ส่วนใหญ่อยู่ที่ปลายและด้านข้างของลิ้น
        
        สามารถแยกแยะความแตกต่าง 5 รส
        
        เปรี้ยว
        
        เค็ม
        
        ขม
        
        หวาน
        
        อูมามิ
        
        ปุ่มรูปใบไม้ (foliate papillae)
        
        เป็นรอยพับแนวตั้งสั้น ๆ และมีอยู่ที่ด้านข้างของลิ้นแต่ละข้าง
        
        ถูกปกคลุมด้วยเยื่อบุผิวขาดเคราตินจึงนุ่มกว่าและมีรสสัมผัสมากมาย
        
        ปุ่มเซอร์คัมแวลเลต (circumvallate papillae)
        
        มีโครงสร้างรูปโดมบนลิ้นของมนุษย์ที่แตกต่างกันในจำนวนตั้งแต่วันที่ 8 ถึง 12
    - - เซลล์รับรส (taste receptor cell) ทำหน้าที่เปลี่ยนพลังงานเคมีให้ กลายเป็นศักย์ไฟฟ้า
        เนื่องจากเป็นที่ยอมรับกันว่าสารเคมีไม่สามารถแทรกผ่านเข้าไปในเซลล์ของตุ่มรับรสได้
        โดยการกระตุ้นให้เกิดศักย์ไฟฟ้าซึ่งจะเกิดขึ้นภายในรูรับรส (taste pore) ในบริเวณไมโครวิลไล (microvilli)
        ของเซลล์รับรส (taste receptor cell)