Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ชีวิตที่เกี่ยวกับผู้อื่นและตนเอง - Coggle Diagram
ชีวิตที่เกี่ยวกับผู้อื่นและตนเอง
คุณค่าทางจริยธรรมและประเภทของคุณค่า
คุณค่าส่วนบุคคล
คุณค่าภายใน
สิ่งหนึ่งมีคุณค่าในตัวเป็นสิ่งที่มีฐานะเป็นเป้าหมายในตัวเอง ไม่ได้เป็นที่ต้องการ หรือเราต้องการสิ่งนั้นเพราะตัวสิ่งนั้นเอง ไม่ใช่เพราะสิ่งนั้นเป็นเครื่องมือให้ได้มาซึ่งสิ่งอื่น หรือเพราะว่าสิ่งนั้นจะช่วยนำไปสู่สิ่งอื่นได้ที่อยากได้มากกว่า หรือไม่ก็เป็นสิ่งที่มนุษย์ต้องการมัน เพราะตัวมันเองไม่ได้ต้องการ
คุณค่าภายนอก
การกระทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งมีคุณค่าในตัวเอง และเป็นสิ่งที่มนุษย์ต้องการ เพราะต้องการสิ่งนั้นมิใช่เพราะสิ่งนั้นมีคุณค่าในตัวเอง แต่เพราะสิ่งนั้นเป็นเครื่องมือให้ได้มาซึ่งสิ่งอื่นๆ ที่ต้องการหรือเรียกว่าสิ่งนั้นเป็นเครื่องมือ หรือไม่ก็เป็นบันไดนำไปสู่สิ่งอื่นที่ต้องการได้อีก ไม่ได้ต้องการสิ่งนั้นเพราะตัวมันเอง และถือว่าเงินเป็นคุณค่านอกตัว
คุณค่าแห่งวิชาชีพ
เป็นคุณค่าที่วิชาชีพนั้นๆให้ความสำคัญ เป็นสิ่งที่วิชาชีพให้คุณค่า กำหนดเป็นจรรยาบรรณวิชาชีพ ได้แก่ การปฏิบัติงานอย่างมีคุณภาพ เที่ยงธรรม ซื่อสัตย์สุจริต สำนึกถึงความรับผิดชอบทางสังคม ยึดมั่นประโยชน์ของสาธารณชนเป็นอิสระ และตั้งใจที่จะพัฒนาความรู้อย่างต่อเนื่อง
ชีวิตเพื่อตนเองตามแนวความคิดปรัชญาตะวันตก
แนวความคิดแบบสุขนิยม
ความสุขเป็นสิ่งที่ดีที่สุดของชีวิต ชีวิตทำทุกอย่างก็เพื่อที่จะหลีกเลี่ยงหนีให้พ้นจากความทุกข์ ความลำบากเพื่อให้ได้มาซึ่งความสุขสบาย
สุขนิยมแบบอัตนิยม
ธรรมชาติของมนุษย์เห็นแก่ตัว
มีทัศนะว่าความสุขของแต่ละบุคคลเป็นสิ่งสำคัญ ฉะนั้นชีวิตควรแสวงหาความสุขให้ตัวเองให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ไม่ต้องคำนึงถึงผู้อื่น การที่จะเกี่ยวข้องกับผู้อื่นก็ต่อเมื่อผู้อื่นนำความสุขมาสู่ตัวเรา ถ้าผู้อื่นไม่นำความสุขมาสู่ตัวเราก็ไม่จำเป็นต้องไปเกี่ยวข้องด้วย
สุขนิยมแบบสากล
มุ่งเน้นความสุขของสังคม เรามีความสุข คนอื่นก็ควรมีความสุขด้วย
แนวความคิดแบบอสุขนิยม
ความสุขมิใช่สิ่งดีที่สุด ความสุขเป็นเพียงภาพมายา ความสุขที่แท้จริง คือ ความสงบของจิต(ใจ) และ วิญญาณภายใน(ตัวมนุษย์)
ปัญญานิยม
การมีชีวิตเพื่อการใช้ปัญญาแสวงหาความรู้และความจริง ปัญญาหรือความรู้เป็นสิ่งดีที่สูงสุดและมีคุณค่าในตัวเอง
ความรู้ที่ช่วยให้มนุษย์อยู่สุขสบายขึ้น
ความรู้ที่เป็นสัจธรรมที่จะทำให้มนุษย์เข้าถึงโลกนามธรรม
วิมุตินิยม
สิ่งที่มนุษย์แสวงหา คือความสงบของจิตที่ปราศจากทั้งความสุขและความทุกข์ เชื่อว่า การหลุดพ้นจากความทุกข์ถือว่ามีค่ามากกว่าความสุข
ซินนิค
เกิดจากลักษณะเบื่อหน่ายสังคม ดำเนินชีวิตเรียบง่าย
ชีวิตเรียบง่ายเป็นสิ่งที่มีค่าในตัวเอง ไม่ได้เป็นวิถี (means) ไปสู่สิ่งใด
ดำเนินชีวิตที่มีลักษณะหนี (negative) มากกว่าลักษณะเข้า (positive)
สโตอิค
เชื่ออำนาจปัญญาของมนุษย์ ในการเข้าใจความจริงของกฎธรรมชาติ
มนุษย์ควรเอาชนะใจตนเอง และควรฝึกฝนคุณธรรม 3 ประการ คือ
ความอดทน ความอดกลั้น และความยุติธรรม
ชีวิตเกี่ยวข้องกับผู้อื่นตามแนวความคิดปรัชญาตะวันตก
แนวความคิดแบบสัมพัทธนิยม
เกณฑ์ตัดสินทางคุณค่าจริยธรรมขึ้นอยู่กับปัจจัยและเงื่อนไข
แนวความคิดสัมพัทธนิยมส่วนบุคคล
สิ่งที่ข้าพเจ้าชอบ = ดี
แนวความคิดสัมพัทธนิยมทางสังคม
จารีต ประเพณี วัฒนธรรมของสังคมและศาสนา เป็นเกณฑ์ตัดสินคุณค่าจริยธรรมซึ่งในแต่ละสังคมเกิดจากอารมณ
แนวความคิดแบบสัมบูรณนิยม
เกณฑ์การตัดสินทางจริยธรรม
เชื่อว่าเกณฑ์ในการตัดสินคุณค่าทางจริยศาสตร์ที่ถูกต้องที่สุดจึงมีเพียงเกณฑ์เดียวเท่านั้นคือมโนธรรม
มโนธรรม หมายถึง สำนึกที่มนุษย์ทุกคนมีโดยธรรมชาติในฐานะที่เป็นมนุษย์ ความสำนึกนี้เป็นเสียงเพรียกภายในจิตใจที่ทำให้เราตัดสินใจได้ว่าดีหรือไม่ดี ถูกหรือไม่ถูก ชอบธรรมหรือไม่ชอบธรรม ยุติธรรมหรือไม่ยุติธรรม ควรทำหรือไม่ควรทำ
จิตนิยม
มนุษย์ทุกคนสามารถคิดตรงกันได้ ถ้าหากขจัดกิเลสและอคติออกจากจิตใจได้เหมือนกัน
ปัญญานิยม
มนุษย์ทุกคนมีปัญญาติดตัวมาตั้งแต่เกิด เราจึงสามารถใช้ปัญญาแสวงหาความจริงได้ตรงกัน
มโนธรรม
ถือว่าเกณฑ์การตัดสินคุณค่าทางจริยะนั้นทำได้ตามจิตสำนึก
หน้าที่นิยม
ถือว่ามีความเชื่อเบื้องต้นคล้ายกลุ่มโครงสร้างนิยมที่ว่ามนุษย์แต่ละคนประกอบไปด้วยกายกับจิตที่สัมพันธ์กันและมุ่งศึกษาสิ่งที่ช่วยให้มนุษย์ปรับตนต่อสิ่งแวดล้อมหรือแก้ปัญหาได้ดี และเน้นการศึกษาเกี่ยวกับกระบวนการเรียนรู้ของมนุษย์ด้วย
แนวความคิดแบบประโยชน์นิยม
ผลของการกระทำ คือ เกณฑ์ตัดสินว่าความดี/ความถูกต้อง/ชอบธรรม/ยุติธรรม/สิ่งที่ควรทำ การกระทำที่ก่อให้เกิดประโยชน์สุขมากที่สุดแก่คนจำนวน
ประโยชน์นิยมเน้นการกระทำ
สังเกตผลที่เกิดจากการทำ โดยมีแนวคิดว่าการกระทำที่จะถือว่าถูกได้นั้นจะต้องเป็นการกระทำที่ก่อให้เกิดความสุขแก่มหาชน ความผิดของการกระทำอยู่ที่ก่อให้เกิดความทุกข์แก่มหาชน
ประโยชน์นิยมเน้นกฎ
พิจารณาผลลัพธ์ที่เกิดจากการกระทำชนิดนั้นว่าถ้าทุกคนกระทำเหมือนกันประโยชน์สุขจะเกิดขึ้นอย่างมาก หากถูกทุกคนนำไปปฏิบัติกันทั่วไป
แนวความคิดแบบหน้าที่นิยม
เกณฑ์ตัดสินทางจริยธรรมขึ้นอยู่กับเจตนาดี
เจตนาดี คือการทำตามเหตุผล
การทำตามเหตุผล คือการทำตามหน้าที่
การทำตามหน้าที่ คือการทำตามหลักการ
การทำตามหลักการ คือการทำตามกฎเกณฑ์
เจตนาดี = มีเหตุผล = มีหลักการ
Buddhism
เกณฑ์การตัดสินทางจริยธรรมขึ้นอยู่ที่เจตนา
แนวความคิดแบบอัตถิภาวนิยม
การมีอยู่ ดำรงอยู่ของชีวิต
ไม่เห็นด้วยกับยุคของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ไม่เห็นด้วยกับแนวคิดทางปรัชญาในอดีตที่มีมาก่อนหน้านี้
เรียกร้องให้มนุษย์หันกลับมาสู่ การเป็นตัวของตัวเอง
การกลับมาสู่ตัวเราก็คือ การตระหนักถึงธาตุแท้ของมนุษย์ และธาตุแท้ของมนุษย์นั้นก็ คือ
เสรีภาพ
แนวความคิดแบบมนุษยนิยม
ถือว่าการชื่นชมศิลปะมิตรภาพ เสรีภาพ ล้วนเป็นสิ่งที่มีค่าในตนเอง ไม่มีอะไรมีค่าสูงสุด
จุดหมายของชีวิต คือ การได้ลิ้มสิ่งมีค่านั้น ๆอย่างทั่วถึง และประสมกลมกลืน ไม่ลุ่มหลงไปในสิ่งหนึ่งสิ่งใดมากจนละเลยสิ่งมีค่าอื่นๆ ที่ควรจะลิ้มรสด้วย
เป็นการนำแนวคิดที่เสนอให้มนุษย์มองชีวิตอย่างรอบด้าน ไม่สุดโต่งไปด้านใดด้านหนึ่ง
มีลักษณะเป็นการประนีประนอมระหว่างทัศนะต่าง ๆ หรือระหว่างแนวคิด 3 ทัศนะก่อนหน้านั้น คือ
ความสุข ความสงบ และ ความรู้สึก