Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลหลังคลอด/การประเมินหลังคลอด/การให้คำแนะนำ, นางสาวนิภาพร จรบุรมย์…
การพยาบาลหลังคลอด/การประเมินหลังคลอด/การให้คำแนะนำ
การพยาบาลมารดาหลังคลอด ใน 24 ชั่วโมงแรก
หลังคลอดฝีเย็บจะบวม และมีแผลเป็นแหล่งความเจ็บปวด แนะนำให้นอนตะแคง ขมิบก้นก่อนนั่งเพื่อป้องกันการบาดเจ็บที่ฝีเย็บหลังคลอด 1-2 ชม. หรือวางน้ำแข็งจะช่วยลดอาการบวมได้
หลังคลอดมารดาจะอ่นเพลีย ควรให้มารดาได้พักผ่อนอย่างเต็มที่ จัดสิ่งแวดล้อมส่งเสริมมารดาให้พักผ่อน
กระตุ้นให้ลุกจากเตียง เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนด้านร่างกาย ช่วยการไหลเวียนของเลือด ช่วยให้การทำงานทางด้านอาหารปกติ ป้องกันท้องผูก
แนะนำมารดาก่อนให้นมบุตร ให้มารดาควรเตรียมตัวถ่ายปัสสาวะ ล้างมือ น่ังในท่าสบาย หรือแนะนำให้นอนตะแคงใช้หมอนหมุนหลังและระหว่างขา จะช่วยให้สบายขึ้น
การประเมินสุขภาพของมารดาใน 24 ชั่วโมงแรกหลังคลอด
สัญญาณชีพ
เป็นข้อบ่งชี้ของภาวะแทรกซ้อน เช่น ตกเลือดหรือติดเชื้อ 24 ชม. แรกควรวัดสัญญาณชีพทุก 4 ชม. ปกติอุณหภูมิของร่างกายอาจเพิ่มสูงถึง 38 ํC ในระยะเวลาหลังคลอดเล็กน้อย แต่ควรจะกลับมาอยู่ในระดับปกติภายใน 24 ชม. เนื่องจากในระยะคลอดได้รับน้ำน้อย และอาจเสียเลือดมาก ถ้าอุณหภูมิ 38 ํC หลัง 24 ชม.ไปแล้ว ให้นึกถึงเรื่องการิดเชื้อ
แผลฝีเย็บและน้ำคาวปลา
1-3 วันแรกหลังคลอด น้ำคาวปลาควรเป็นสีแดงเข้มคลายประจำเดิอน หลัง 3 วันไปแล้วจะจางลงเป็นสีชมพู ปกติควรใช้ผ้าอนามัยประมาณวันละ 4-8 ผืน
12-24 ชม.แรก พยาบาลอาจกทำความสะอาดบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ให้ที่เตียง ด้วยสบู่และล้างตามด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อหรือน้ำธรรมดา
หลัง 24 ชม.ไปแล้วมารดาควรทำความสะอาดด้วยตนเองขณะอาบน้ำหรือขับถ่าย หลังคลอดวางถุงน้ำแข็งไว้ที่บริเวณฝีเย็บช่วยลดอาการบวมและมารดาจะรู้สึกสบายขึ้น หลังจาก 12-24 ชม.ไปแล้วการใช้ความร้อนประคบประมาณ 20-3- นาทีจะ้ช่วยบรรเทาอาการไม่สุขสบายได้มากและช่วยให้การไหลเวียนของเลือดดี แผลหายเร็ว
เต้านมหรือหัวนม
การคัดตึงเต้านม หัวนมจะแข็งตึง ทารกอาจดูดยากและมารดาอาจจะปวดมาก จะหายภายในเวลา 24-28 ชม. ถ้าคัดตึงจากการคั่งของเลือดและน้ำเหลือง ประคบเต้านมด้วยความร้อนสลับเย็น ห้ามบีบหรือปั๊มรายที่น้ำนมยังไม่ไหล ส่วนรายที่คัดตึงจากการคั่งของน้ำนม แนะนำให้ทารกดูดสลับกันทั้งสองข้าง บีบหรือปั๊มทิ้งหลังทารกดูดแล้ว รายที่หัวนมผิดปกติ อาจหัวนมสั้น แบน บอด หรือบุ๋ม แนะนำให้ทำ Hoffman's maneuver เพื่อให้หัวนมยื่นออกมา
การขับถ่ายปัสสาวะ
ต้องตวงปัสสาวะในระยะแรกหลังคลอดเพื่อดูปริมาณปัสสาวะที่ถ่ายออกมาครั้งเดียวอาจถึง 300-500 มล. เนื่องจากภาวะการขับปัสสาวะมากเกิดขึนหลังคลอด ระยะ 2-3 ชม.หลังคลอด พยาบาลควรสังเกตดูรูปร่างหน้าท้องถ้ากระเพาะปัสสาวะเต็มจะคลำกระเพาะปัสสาวะได้ จะดันมดลุกให้ลอยสูงขึ้นหรือเอียงไปทางขวา ซึ่งจะขัดขวางการหดรัดตัวของมดลุก ทำให้ตกเลือดได้ กระตุ้นให้มารดาพยายามถ่ายปัสสาวะภายใน 2-3 ชม.หลังคลอด
การให้คำแนะนำหลังกลับบ้าน
การมาตรวจตามนัด
การดูแลบุตร
สำหรับคุณแม่มือใหม่ แนะนำการอาบน้ำให้ทารก สาธิตให้มารดาดู และให้มารดาหัดอาบ
การร่วมเพศ
แผลฝีเย็บควรหายและน้ำคาวปลาควรหมดประมาณปลายสัปดาห์ที่ 3 ตรวจสอบโดยการสอดนิ้วมือที่สะอาดเข้าไปในช่องคลอดเพียง 1 นิ้วก่อน ถ้าไม่เจ็บให้สอดเข้าไป 2 นิ้ว ถ้าไม่เจ็บแสดงว่าแผลที่ช่องคลอดหายดีแล้ว การมีเพศสัมพันธ์ุอาจจำเป็นต้องใช้น้ำหล่อลื่นช่วยและควรเลือกท่าที่เหมาะสม
การมีประจำเดือน
ปกติจะมีประจำเดือนหลังคลอดประมาณ 7-9 สัปดาห์ การมีประจำเดือนครั้งแรกอาจมีมากกว่าปกติ
ควรรักษาความสะอาดของร่างกายอยู่เสมอ โดยเฉพาะบริเวณอวัยวะสืบพันธ์ุควรทำควมสะอาดอย่เสมอ
นางสาวนิภาพร จรบุรมย์ 116212201017-3