Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลหลังคลอด, 11, 12, 13, 15 - Coggle Diagram
การพยาบาลหลังคลอด
การเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาของมารดาหลังคลอด
Breat
LATCH score
L : Latch on (เลีย , อม)
A : Audible (เสียงกลืนนม)
T : Type of nipple (หัวนมแม่)
C : Com fort (ความสบาย)
H : Hold (การอุ้มลูก)
ปกติน้ำนมแม่จะมาภายใน 72 ชั่วโมง
Prolactin สร้างน้ำนมเพิ่มขึ้น
น้ำนม
2-3 วันแรก Colostrum (มี Protein มาก , เกลือแร่ มาก)
IgA ป้องกันโรคทางเดินหายใจ , ขับถ่าย
Uterus
หลังคลอดทันที อยู่ใต้สะดือเล็กน้อย
24 ชั่วโมงแรก ยอดมดลูกจะอยู่ประมาณสะดือ
(ถ้ามดลูกเอียงขวา สูงกว่าสะดือ ระวังมดลูกหดรัดตัวไม่ดี)
ปกติจะลด 0.5-1 นิ้ว/วัน
14 วันคลำไม่พบทางหน้าท้อง
Bowel Function
2-3 ท้องผูก (จาก Progesterone)
8-14 วัน ปกติ
น้ำหนักลดทันที 4.5-5.5 กิโลกรัม
Bladder
ความตึงตัวของกล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะลดลง
กระเพาะปัสสาวะโป่งพอง ,ความดันปัสสาวะลดลง
-ปัสสาวะออกไม่หมด เกิด UTI ง่าย
หลังคลอด อาจเกิด Stress incontinence (ปัสสาวะเล็ด เมื่อไอ, จาม)
Lochia
Day 1-3 lochia rubra (คล้ำ+ข้น)
Day 3 -10 lochia serosa (แดงจาง+น้ำตาล)
Day 10-6 wk lochia alba (เหลืองใส+ครีม)
Emotional
Post partum blue (3-5 วันหลังคลอด)
Hormone ลดต่ำ : ร้องไห้ไม่มีสาเหตุ
หายเองได้ ไม่ต้องรักษา ดูแลบุตรได้
ไม่เกิน 2 wk
การพยาบาล : ให้กำลังใจ อยู่เป็นเพื่อน
Post partum depress
เป็นมากกว่า 2 wk
ต้องรักษา
ไม่สามารถดูแลลูกได้
Post partum psychotic
(อาการทางจิต)
2-6 wk
อยากฆ่าตัวตาย อยากฆ่าลูก
ความคิดหลงผิด หวาดระแวง มีคนบอกให้ฆ่าลูก
Episiotomy
แผลเริ่มหายใน 2-3 wk อาจใช้เวลา 4-6 เดือน จะหายดี
การส่งเสริมสุขภาพมารดาหลังคลอด
ระวังเรื่องติดเชื้อ
อย่าพึ่งแช่อ่าง/คลอง
6 wk มี sex ได้
การขับถ่าย
ควรปัสสาวะใน 6 ชั่วโมงหลังคลอด
ท้องผูก
ดื่มน้ำเยอะๆ
ทานผักผลไม้
ออกกำลังกาย
ถ้าไม่ถ่ายใน 3-4 วัน ต้องสวน
ออกกำลังกาย
24 ชั่วโมงหลังคลอดเริ่มได้
การปรับตัวของมารดาหลังคลอด
Taking hold phase ระยะกึ่งพึ่งพา
3-10 วัน
เริ่มสนใจดูแลบุตร
กังวลในการดูแลบุตร
ให้คำแนะนำ/กระตุ้นการเลี้ยงลูก
เพิ่มความมั่นใจ
Letting go phase ระยะพึ่งตัวเอง
จัดการกับชีวิตได้
ปรับตัวได้
ส่งเสริมให้ครอบครัวมีส่วนร่วม
Taking in phase ระยะพึ่งพา
เหนื่อย อ่อนเพลียจากการคลอด
ดูแลให้แม่มีความสุข สบาย เปิดโอกาสให้ระบายความคับข้องใจ
ช่วยดูและบุตร
ส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนม
ท่าอุ้มให้นมบุตร
ท่า Cradle hold
เหมาะกับแม่หัวนมปกติ
ท่า Foot ball หรือ Clutch hold
เหมาะกับแม่ที่มีแผลผ่าตัดหน้าท้อง หัวนมสั้น หัวนมแตก
ท่า Cross Cradle hold
เหมาะกับหัวนมสั้น เต้านมเล็ก แม่ครรภ์แรก
ท่า Side lying position
เหมาะกับแม่อ่อนเพลีย ผ่าตัดคลอด
ส่งเสริมสัมพันธภาพมารดา-ทารกหลังคลอด
1.สัมผัสบุตรระยะ Sensitive period
2.ให้อยู่ด้วยกันตลอดเวลา
3.ให้มารดรู้สึกดีกับทารก
