Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ELEKTRIZITATEA ETA ELEKTRONIKA Joana Martinez 15 (3F) - Coggle Diagram
ELEKTRIZITATEA ETA ELEKTRONIKA
Joana Martinez 15 (3F)
Karga elektrikoek higidura. Zirkuitu elektrikoa
zirkuitu elektrikoak adieraztean, elementuen ikurrak erabili:
sorgailuetan, energia-mota x energia elektrikoan bihurtu
zirkuitu elektrikoa
korronte elektriko egonkorra eroaten bide itxia
zirkuituan zehar karga, energia kontserbatzen
hargailuetan, energia elektrikoa beste energian eraldatu
zirkuitu elektriko baten atalak
material eroalea
energia-galera hutsa du
karga elektrikoa askeak ditu eta hauek materialean zehar garraiatzeko ahalmena duten materialak dira
hargailua
sorgailutik sortutako energia eraldatzeko gai den edozein osagai elektriko/ elektronikoa
etengailua
korrontearen igarotzea kontrolatu
zirkuitua
irekiz
itxiz
sorgailu elektrikoa
korronte elktrikoa/ desoreka elektrikoa sortzeko ahalmena duen elementua
korronte elektrikoaren noranzko konbentzionala
elektroien higidura polo positibotik-negatibora
zirkuitu elektriko
korronteak pilatik bonbilara, alderantziz bideari
konektatzen dituzten harietan zehar deitu
korronte elektrikoaren noranzkoa
elektroien higidura polo negatibotik-positibora
eroale bat behar da
karga elektriko askeak dituen materiala
desoreka elektrikoan puntuak lotzean higitu ahal
karga elektrikoak
nola higitu?
modu erregularrean eraldatu
korronte alterno
beti noranzko berdinean
korronte zuzena
korronte elektrikoa sortzeko desoreka elektrikoa
tximistak
zoruaren eta hodeien arteko desoreka
bat-bateko desorek elektrikoa
ez dago eroalerik
esku-argiaren led lanpara
pilaren bi poloen arteko desoreka
korronte elektriko egonkorra
sorgailu elektriko motak:
energia kimikoa energia elektriko bihurtu
eguzki-energia energia elektrikoa bihurtu
energia mekanikoa energia elektrikoa bihurtu
karga elektrikoa (q)
unitatea Coulumb-a da (C)
Coulumb bakoitzak elktroi kopuru oso handia
eskema elektrikoa
zirkuitu elektriko batean magnitudeak neurtzea
zer erlazio dago V-I artean
G.S. Ohm alemaniar fisikaria
zirkuitu batetik igarotzen den korronte elektrikoaren intentsitatea, aplikatutako tentsioaren arteko erlazioa neurtu
V/I zatidurak balio konstante beti
balio horri erresistentzia deritzo
esperimentu gustietan V-I ren artean proportzionaltasun-erlazioa
(V=kte.I)
hargailuaren araberakoa
Ohm-en legea:
eroale batetik igarotzen den korronte elektrikoaren intentsitatea haren ertzetan aplikatutako potentzial-diferentziarekiko zuzenki proportzionala da.
V/I =kte = R
V=R.I
Material isolatzaileetan R= infinitu
Korrontearen intentsitatea
eroalearen sekzio batetatik denbora unitatean igarotzen diren karga kopurua
haren unitatea Ampere-a (A)
I ateratzeko formula
I= Q/t
I=Q/t
1 ampere (A) = 1 coulomb (C)/ 1 segundo (s)
Amperimetroa
zirkuitotik pasatzen den korrontearen intentsitatea neurtu
neurria hartu nahi den puntuan konektatu eroalearekin
serieko konexi baten bidez
Erresistentzia elektrikoa (R)
zirkuitu batean V/I izango da. Eroale baten zehar karga elektrikoei eragiten dien oztopoa
haren unitatea Ohm(io)a ()
R ateratzeko formula
R= P.L/S
potentzial-diferentzia (V)
eroale baten bi puntuen arteko desoreka elektrikoa da
haren unitatea Volt-a (V)
V ateratzeko formula
V=E/Q
1volt (V)= 1 joule (J)/ 1 coulomb (C)
neurtzeko tresna
Voltimetroa
zirkuitu bateko bi punturen arteko p.d-a neurtzen da
bi puntuen artean konektatu, paraleloko konexioaren bidez
Erresistentzia elektrikoen elkarketak
erresistentzien serieko elkarketak
zirkuituko elementuak serieko konexioaren bidez konektatzeko, kable berean
serieko konexioaren bidez konektatutako bi erresistentziaren erresistentzia baliokidea:
Rtot= R1 + R2
zirkuitu batean erresistentzia konektatzean, multzo osoaren balioa konektatzeko moduaren araberakoa
konexioek zirkuituaren ezaugarriak aldatu
erresistentzia paraleloko elkarketak
zirkuituko elementuak paraleloko konexioen bidez konektatuta
paraleloko konexioaren bidez konektatutako bi erresistentziaren erresistentzia baliokidea:
1/Rtot= 1/R1 + 1/R2
Sorgailu elektrikoen azterketa
pilak serieko konexioan
Vg= V1 + V2 =3V
pilak paraleloko konexioan
Vg= V1= V2= 1,5V
pila elektriko motak
bi pila motak
pila primarioak
erreakzio kimikoa ez da itzulgarria
erabili ondoren bota behar da
berriz kargatzeko pilak edo metagailuak
erreakzio kimikoa itzulgarria da
sorgailu giza erabili daiteke
erreakzio kimikoetan: energia kimikoa-energia elektrikoa bihurtu
hargailu gisa
sorgailuaren alderantzizko erreakzioa
pila berriro kargatzen da
nire buruketa
