Vợ chồng A Phủ
Khái quát
Tác giả
Tác phẩm
Nhà văn xuất sắc của văn xuôi Việt Nam hiện đại
Sáng tác theo xu hướng hiện thực, phản ánh sự thực bình dị, tinh tế và đầy chất thơ
Tên khai sinh là Nguyễn Sen, sinh tại Hà Đông và lớn lên ở Hà Nội. Gia đình thợ thủ công, làm nhiều công việc lẻ tẻ
27 tháng 9 năm 1920 – 6 tháng 7 năm 2014
Sáng tác năm 1952 in trong tập Truyện Tây Bắc 1953
Là truyện ngắn hay nhất trong tập Truyện Tây Bắc về đề tài miền núi nói chung và là tác phẩm giá trị phản ánh chân thực và sinh động của nhân dân miền núi cao Tây Bắc đi theo cách mạng.
Nội dung
Mị
Lúc mới xuất hiện
Mị khi thức tỉnh
Mị trong lúc là dâu của nhà thống lí
Mị trước khi bị bắt
Trẻ xinh hồn nhiên
Từng có nhiều trai làng mê
Chăm chỉ, hiếu thảo, thích thổi sáo
Sống hạnh phúc với cha
Chia làm 4 phần: Xuất hiện của Mị, Bi kịch thân phận của Mị, Sức sống tiềm tàng mùa Xuân, Sức sống tiềm tàng khi giải cứu
Đã từng kháng chiến, hoạt động ở Việt Bắc
Vốn sống phong phú
Giải nhất Hội văn nghệ Việt Nam (1954-1955)
Lúc nào cũng đang làm việc: quay sợi, dệt vải, chẻ củi, thái cỏ ngựa, cõng nước
Luôn cúi mặt, buồn rười rượi
Nội tâm luôn buồn, khổ
Từ ngoại hình và nội tâm có thể thấy một số phận bi kịch, uẩn ức
Giàu tự trọng, hạnh phúc
Khát khao sức sống
Nghèo nhưng hạnh phúc
Phải sống kín mít
Không gian tù túng, chật hẹp, bị đày đọa mỗi ngày
Phải làm việc hàng ngày, không được nghỉ, cuộc sống đơn điệu, lặp đi lặp lại
Trở nên mất sức sống, trở nên thờ ơ với cuộc sống
Bị bóc lột về sức lao động, bị hành hạ dã man về cả thể chất và tinh thần, không thể chống cự
Sức sống tiềm tàng đêm mùa xuân
Sức sống tiềm tàng khi giải cứu
Nghe tiếng sáo
Sự vô cảm bị phá vỡ, đã chú ý lắng nghe tiếng sáo
Nhận ra sắc thái thiết tha, bổi hổi của người thổi
Nhẩm thầm bài hát của người thổi
Mị trở về với quá khứ, nhớ lại thuở xa xưa ngọt ngào
Lén uống rượu
Cảnh uống rượu miêu tả tinh tế,
thể hiện sự biến đổi của tâm hồn Mị
Uống ừng ực
Uống để dìm đi nuối tiếc, khát khao và phẫn uất
Hoài niệm về những ngày trước
Nghĩ tới việc ăn lá ngón
Mị thấy cái thực tại đau khổ bây giờ khác xa với quá khứ tốt đẹp quá, nó phi lý quá
Từ ngữ sinh động thể hiện chuyển biến tâm trạng
Ý thức được sự đau xót
Thắp đèn, chuẩn bị đi chơi
Ẩn dụ mong ước được sống một cuộc đời tốt đẹp hơn
Sự hồi sinh bị vùi dập do Mị bị trói mà không biết
Tâm hồn Mị vẫn mong ước sự tự do, theo những cuộc chơi
Vùng đi nhưng không được, Mị trở lại với thực tại đau đớn
Sau đêm mùa xuân, vẫn có một sức sống âm ỉ trong lòng Mị
Thản nhiên hơ tay, thổi lửa
Thể hiện sự vô cảm với nỗi đau của chính mình và của A Phủ
Làm nhiều đêm, nếu A Phủ chết hay mình bị đánh cũng thế thôi
Nhìn thấy nước mắt của A Phủ
Mị thấy nước mắt lấp lánh chảy trên hòm má đen
Làm Mị nhớ đến cảnh mình cũng từng bị trói
Giọng não rầu nhưng kiên quyết, thể hiện đối lập
Cắt dây trói cho A Phủ
Mị đã nhận thức được sự bất công, độc ác, A Phủ không có việc gì phải chết
Khi cắt dây xong thì Mị cũng hoảng
Khi giải thoát cho A Phủ thì Mị cũng đã giải thoát được trạng thái vô cảm của mình
Chạy theo A Phủ
Mị cũng vụt ra, băng đi, đuổi kịp, nói, thở, là những động từ mạnh mẽ, gấp gáp
Từ ngữ thể hiện sự khó khăn, khẩn cấp
Khát vọng sống đã hoàn toàn thức tỉnh
A Phủ
Xuất thân
Khỏe, siêng năng, giàu bản lĩnh nhưng không kiêu ngạo
Mồ côi, khốn khổ nhưng không nhượng bộ
Gian khổ
Bị đánh đau đớn nhưng không van xin
Không công làm công việc
Bị trói khi cãi lại việc hổ cướp mất bò
Phản kháng
Dũng cảm đánh lại A Sử vào đêm xuân
Vùng dậy và bỏ chạy khi được cởi trói
Nguyễn Sen - Tô Hoài