Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Vợ Chồng A Phủ - Coggle Diagram
Vợ Chồng A Phủ
Tác giả
Sự nghiệp
Tô Hoài là một nghệ sĩ rất đa tài
Sáng tác hàng trăm tác phẩm thuộc đủ thể loại như: tiểu thuyết, truyện vừa, bút ký, ký sự, truyện ngắn, hồi ký, tự truyện, tiểu luận phê bình, truyện viết cho thiếu nhi, cho đến cả các bài báo ngắn.
Tiểu sử
Tô Hoài có tên khai sinh là Nguyễn Sen
Ngày 27 tháng 9 năm 1920 mất ngày 6 tháng 7 năm 2014
Sinh ra và lớn lên tại quê mẹ làng Nghĩa Đô, Từ Liêm thuộc phủ Hoài Đức xưa (nay là phường Nghĩa Đô, Hà Nội).
Thời niên thiếu của ông rất khó khăn cực khổ.
Năm 1943, Tô Hoài gia nhập Hội Văn hóa cứu quốc, bắt đầu tham gia vào các phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp.
Đến năm 1950, ông về công tác tại Hội Văn nghệ Việt Nam.
Từ năm 1954 trở đi, ông bắt đầu tập trung vào sự nghiệp sáng tác của mình, nhanh chóng gặt hái thành công và được nhiều người yêu mến.
Phong cách nghệ thuật
Hấp dẫn người đọc bởi lối trần thuật hóm hỉnh, sinh động của người từng trải, vốn từ vựng giàu có, nhiều khi rất bình dân và thông tục, nhưng nhờ cách sử dụng đắc địa và tài ba nên có sức lôi cuốn, lay động người đọc.
Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác
Vợ chồng A Phủ được in trong tập Truyện Tây Bắc - tập truyện được giải Nhất giải thưởng Hội văn nghệ Việt Nam năm 1954 - 1955.
Viết năm 1952, đây là sản phẩm của chuyến thâm nhập thực tế, cùng ăn, cùng ở, cùng gắn bó với đồng bào các dân tộc miền núi Tây Bắc suốt 8 tháng của Tô Hoài trên núi cao đến các bản làng mới giải phóng.
Nhân vật Mị
Cảnh ngộ của nhân vật Mị:
Mị là con dâu gạt nợ của nhà thống lí:
cha mẹ nghèo
không trả được nợ (món nợ từ ngày cưới, lớn dần lên vì nặng lãi)
Mị làm dâu gạt nợ cho cha mẹ.
Mị sống trong một căn phòng chỉ có một ô vuông bằng bàn tay để nhìn ra ngoài cũng không thể biết được trời nắng hay mưa chỉ thấy mờ mờ, trăng trắng.
Mị chỉ biết làm những công việc mà quanh năm ngày tháng làm đi làm lại, làm không ngưng nghỉ:
"Con trâu con ngựa nó còn có lúc đứng gãi chân nhai cỏ chứ đàn bà con gái nhà này thì làm không nghỉ tay".
Tâm trạng và hành động:
Tâm trạng và hành động của Mị cho thấy, trong Mị có một sức sống tiềm tàng vẫn luôn âm ỉ, đó là khát vọng tự do, khát vọng hạnh phúc dẫu còn tự phát và bản năng. Khát vọng đó rất mãnh liệt và khi có cơ hội sẽ bùng phát.
Sức sống tiềm tàng trong nhân vật Mị:
Đâu đó trong cõi sâu tâm hồn người đàn bà câm lặng vì cơ cực, khổ đau ấy vẫn tiềm tàng một cô Mị ngày xưa, một cô Mị trẻ đẹp như đoá hoa rừng đầy sức sống, một người con gái trẻ trung, giàu đức hiếu thảo.
Nếu không bị bắt làm con dâu gạt nợ, khát vọng của Mị sẽ trở thành hiện thực bởi "trai đến đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị", Mị đã bước theo khát vọng của tình yêu nhưng không ngờ sớm rơi vào cạm bẫy.
Mị tìm đến cái chết chính là cách phản kháng duy nhất của một con người có sức sống tiềm tàng mà không thể làm khác trong hoàn cảnh ấy.
Chính khát vọng được sống một con người đúng nghĩa khiến Mị không chấp nhận cuộc sống bị chà đạp, bị đối xử bất công như một con vật.
Sự trỗi dậy của lòng ham sống và khát vọng hạnh phúc ở Mị:
Cảnh sắc của Hồng Ngài trong những ngày xuân:
"Những chiếc váy hoa đã đem phơi trên mỏm đá, xòe như bướm sặc sỡ, hoa thuốc phiện vừa nở trắng lại đổi ra màu đỏ au, đỏ thậm rồi sang màu tím man mác"
"Đám trẻ đợi tết chơi quay cười ầm trên sân chơi trước nhà."
Rượu là chất xúc tác trực tiếp để tâm hồn yêu đời, khát sống của Mị trỗi dậy. Mị vừa như uống cho hả giận vừa như uống hận, nuốt hận.
"Mị đã lấy hũ rượu uống ừng ực từng bát một"
Trong đoạn diễn tả tâm trạng hồi sinh của Mị, tiếng sáo có một vai trò đặc biệt quan trọng:
"Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi"
. "Ngày trước Mị thổi sáo giỏi... Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo"
"Tai Mị vang tiếng gọi bạn đầu làng"
"mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường"
"Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi"
"trong đầu Mị rập rờn tiếng sáo"
Nhân vật A Sử
Số phận đặc biệt của A Phủ
Từ nhỏ mồ côi cha mẹ, không người thân thích, sống sót qua nạn dịch.
Làm thuê, làm mướn, nghèo đến nỗi không thể lấy được vợ vì tục lệ cưới xin.
10 tuổi bị bắt đem bán đổi lấy thóc của người Thái, sau đó trốn thóat và lưu lạc đến Hồng Ngài.
Trở thành chàng trai khỏe mạnh, tháo vát, thông minh.
Nhiều cô gái mơ ước được lấy A Phủ làm chồng.
Tính cách đặc biệt của A Phủ
Gan góc từ bé.
Lớn lên: dám đánh con quan, sẵn sàng trừng trị kẻ ác.
Khi trở thành người làm công gạt nợ:
A Phủ vẫn là con người tự do: “bôn ba rong ruổi ngoài gò ngoài rừng”.
Không sợ cường quyền, kẻ ác:
Để mất bò, điềm nhiên vác nửa con bò hổ ăn dở về và nói chuyện đi bắt hổ một cách thản nhiên, điềm nhiên cãi lại thống lí Pá Tra.
Lẳng lặng đi lấy cọc và dây mây để người ta trói đứng mình.
Bị trói vào cột, A Phủ nhai đứt hai vòng dây mây định trốn thoát.
⇒ Tinh thần phản kháng là cơ sở cho việc giác ngộ Cách mạng nhanh chóng sau này.
⇒ A Phủ có số phận tương đồng với Mị, hai nhân vật có những nét tính cách gần nhau nhưng vẫn có những nét riêng. Tuy nhiên tựu chung ở hai nhân vật ta thấy một số phận nô lệ của thần quyền và cường quyền hủ tục. Họ bị đàn áp và họ đã đứng dậy chống lại chế độ hủ tục đó thành công.