Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การส่งเสริมสุขภาพวัยสูงอายุ - Coggle Diagram
การส่งเสริมสุขภาพวัยสูงอายุ
การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุตามหลัก 3 อ ประกอบด้วย
อ: ออกกำลังกาย
มุ่งเน้นการออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและหัวใจ
ลดอัตราการเต้นของชีพจร ลดความดันโลหิต ลดอัตราการเต้นของหัวใจ ลดน้ำหนัก ลดปริมาณไขมัน และระดับโคเลสเตอรอล ลดจำนวนไขมันเลว และเพิ่มปริมาณไขมันดี รวมทั้งช่วยให้ระบบขับถ่ายดีขึ้นเนื่องจากลำไส้มีการเคลื่อนไหวดี
เพื่อให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพกายที่แข็งแรง ปราศจากโรคภัย
การมีกิจกรรมทางกายระดับปานกลางอย่างสม่ำเสมออย่างน้อย 30 นาทีเกือบทุกวัน
อ: อารมณ์
ส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีความสุขและพึงพอใจในการดำเนินชีวิต มีสุขภาพจิตที่ดี ไม่มีความวิตกกังวล ปราศจากความเครียด
ส่งเสริมอารมณ์ในทางบวกเพื่อการดำรงชีวิตของตนเองและการอยู่ร่วมกับครอบครัว ชุมชนอย่างผาสุก
การมีอารมณ์ดี ร่าเริงด้วยรอยยิ้ม ให้ผู้สูงอายุได้ร่วมกิจกรรมกับชมรมผู้สูงอายุได้พบปะกับผู้อื่นเพื่อลดความเครียด
ให้เป็นจิตอาสา การสวดมนต์ สนทนาธรรม และปฏิบัติธรรม หรืองานอดิเรกที่มีคุณค่าทางจิตใจเพื่อให้ผู้ป่วยได้ผ่อนคลาย
อ: อาหาร
ให้มื้อกลางวันเป็นอาหารหลักเพื่อช่วยลดปัญหาแน่นท้องหลังอาหาร
หลีกเลี่ยงอาหารที่ทำให้เกิดแก๊สและท้องอืด
รับประทานอาหารเป็น 4-5 มื้อต่อวัน โดยเพิ่มมื้อสายและบ่าย
การรับประทานอาหารขณะร้อนจะกระตุ้นให้ความอยากอาหารเพิ่มขึ้น
อาหารควรเป็นอาหารที่เคี้ยวง่ายรสไม่จัดมาก
บทบาทพยาบาลวิชาชีพเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ
การเป็นที่ปรึกษา (consultant) พยาบาลวิชาชีพ เป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการเป็นผู้ให้คำปรึกษาทั้งในด้าน สุขภาพและด้านการจัดการอื่นๆ โดยเฉพาะการทำงานแบบเครือข่ายเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพ
การเป็นผู้เอื้ออำนวยความสะดวก (facilitator) พยาบาลวิชาชีพจะเป็นผู้สนับสนุนเอื้ออำนวยความสะดวก
ผู้ให้การดูแล (provider of care) โดยใช้กระบวนการพยาบาลเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพแก่ผู้รับบริการในทุกสภาวะทั้งผู้ที่มีสุขภาพดี มีภาวะเสี่ยง และกลุ่มที่ป่วย
การเป็นผู้เสริมพลัง (empowerment agent) โดยสร้างความรู้สึกมีส่วนร่วมและเป็นเจ้าของให้แก่สมาชิกทุกคน
การเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง (change agent) พยาบาลวิชาชีพควรเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงการ จัดบริการสุขภาพที่เอื้อให้ผู้ใช้บริการมีสุขภาพดีร่วมกับมีสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการสร้างเสริมสุขภาพ
การเป็นแบบอย่าง (role model)
2) เป็นแบบอย่างในการสร้างเสริมสุขภาพที่เน้นผู้รับบริการเป็นศูนย์กลางทั้งผู้ที่มีสุขภาพดีและเจ็บป่วย
3) เป็นแบบอย่างในการเป็นผู้จัดการหรือผู้จัดทำโครงการสร้างเสริมสุขภาพที่สะท้อนให้เห็นความเชี่ยวชาญทั้งทางคลินิกและชุมชน
1) นำหลักการสร้างเสริมสุขภาพ และนโยบายสุขภาพมาใช้ในการพัฒนากลวิธีที่หลากหลายในการปฏิบัติการพยาบาลเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพที่ครอบคลุมทุกมิติ
การเป็นผู้ประสานเครือข่าย (coordinator of networking) พยาบาลวิชาชีพสามารถทำหน้าที่ในการสนับสนุนประสานให้มีการเชื่อมโยงระหว่างเครือข่ายกับเครือข่ายเพื่อเสริมให้ชุมชนหรือหน่วยงานมีความเข้มแข็งมากขึ้น
การเป็นนักบริหารจัดการ (manager) พยาบาล วิชาชีพควรมีบทบาทในการบริหารและจัดการทรัพยากร
หลัก 10 อ. การดูแลตนเองของผู้สูงอายุ
อุจจาระ ปัสสาวะ
ผู้สูงอายุจะต้องให้ความสนใจเรื่องการขับถ่ายให้มากเป็นพิเศษ
หากมีปัญหาขับถ่ายยาก ถ่ายลำบาก หรือกลั้นการขับถ่ายไม่ได้ก็ควรรีบแก้ปัญหาไปตามสาเหตุ
อากาศ และแสงอาทิตย์
ผู้สูงอายุควรได้อยู่ในสถานที่ที่มีสภาพแวดล้อมที่ดีเป็นธรรมชาติ มีอากาศบริสุทธิ์
ควรได้รับแสงแดดบ้าง
อนามัย
รู้จักสังเกตการทำงานของระบบต่าง ๆ ในร่างกาย
สำหรับผู้ที่อายุ 65 ปีขึ้นไป ควรตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี
เลิกสิ่งที่จะเป็นอันตรายต่อสุขภาพ
อารมณ์
ทำให้ขาดสติในการพิจารณาไตร่ตรองเหตุผล ก่อให้เกิดความขัดแย้งกับบุคคลอื่นได้ง่าย
ต้องหาวิธีควบคุมอารมณ์ซึ่งมีหลายวิธี
ผู้สูงอายุจะมีอารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย
ออกกำลังกาย
ทำให้การทรงตัวดีขึ้นไม่หกล้มง่าย
ผู้สูงอายุจึงควรออกกำลังกายสัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง
อบอุ่น
เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ช่วยเหลือสมาชิกในครอบครัว
บุคคลอื่น เพื่อให้เกิดสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน
อาหาร
อาหารประเภทโปรตีนควรเป็นเนื้อสัตว์ที่ย่อยง่าย
ควรเป็นผลไม้ที่ไม่มีรสหวานจัดจนเกินไป เพราะอาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรค
ลดอาหารประเภทไขมันและคาร์โบไฮเดรตลง
อดิเรก
ควรหางานอดิเรกทำเพื่อเบี่ยงเบนความสนใจ
ลดการหมกมุ่นในสิ่งที่ทำให้ไม่สบายใจ
อุบัติเหตุ
ได้ยินไม่ชัดเจนต้องไปตรวจหูเพื่อแก้ไข
ถ้ามีสิ่งแวดล้อมไม่เหมาะสมต้องไปปรับสภาพแวดล้อมให้เหมาะสม
สายตายาวต้องใส่แว่นสายตา
อนาคต
ผู้สูงอายุต้องเตรียมเงินและที่อยู่อาศัย
เพื่อเป็นหลักประกันในการดำเนินชีวิต
การช่วยเหลือส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ
การดูแลส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยครอบครัว
เอาใจใส่ดูแลเรื่องอาหาร และการออกกำลังกายหรือทำงานตามความถนัดให้เหมาะสมกับวัย
พักอาศัย หากผู้สูงอายุต้องการแยกบ้านอยู่ หรือต้องการไปอยู่สถานที่ที่รัฐจัดให้ก็ควรตามใจ และพาลูกหลานไปเยี่ยมเมื่อมีโอกาส
อำนวยความสะดวกให้ผู้สูงอายุปฏิบัติกิจกรรมที่น่าสนใจต่างๆ
ช่วยให้ผู้สูงอายุมีโอกาสพบปะสังสรรค์กับญาติสนิท
ชวนผู้สูงอายุเล่าเรื่องเหตุการณ์ประทับใจในอดีตของท่านให้ฟังและรับฟังอย่างตั้งใจ
ให้ความสำคัญเห็นคุณค่า และเคารพยกย่องนับถือ
ควรระมัดระวังคำพูด หรือการกระทำที่แสดงออกต่อผู้สูงอายุเน้นความสำคัญของผู้สูงอายุเป็นอันดับแรก
ให้อภัยในความหลงลืม
ช่วยนำให้ผู้สูงอายุรู้สึกว่าตนเองยังมีคุณค่า มีความสำคัญและมีความหวังในชีวิต
ช่วยเหลือดูแลรักษาพยาบาลยามเจ็บป่วย
การดูแลส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยชุมชน
ชุมชนประกาศเกียรติคุณลูกหลานหรือผู้ดูแลผู้สูงอายุดีเด่นในชุมชนเพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีงามให้ลูกหลานมีจิตสำนึก
ชุมชนสร้างเสริมสื่อการดูแลรักษาสุขภาพ และส่งเสริมการดำเนินกิจกรรมของชมรมผู้สูงอายุให้ดำรงอยู่ตลอดไปอย่างมีประสิทธิภาพ
ชุมชนจัดตั้งกลุ่มส่งเสริมภูมิปัญญาชาวบ้านในชุมชนนั้นให้มีการสืบทอดการปฏิบัติเป็นกิจวัตรประจำวัน เพื่อถ่ายทอดถึงลูกหลาน
ชุมชนให้ความสำคัญ และจัดเตรียมความพร้อมบุคคลที่จะเข้าสู่วัยสูงอายุ
การประสานงานรวมกันระหว่างชมรมผู้สูงอายุ ในชุมชนกับองค์การบริหารส่วนตำบล เพื่อการส่งเสริมงบประมาณดำเนินกิจกรรมรณรงค์ การช่วยเหลือดูแลส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ให้ร่างกายแข็งแรง
ชุมชนจัดตั้งศูนย์ดูแลส่งเสริมสุขภาพวัยก่อนสูงอายุ หรือผู้สูงอายุที่มีความพร้อม และสมัครใจเพื่อการแสดงถึงคุณค่า
ชุมชนรวมจัดตั้ง “สวนรวมแรง ร่วมใจ ร่วมรัก พิทักษ์สุขภาพ” ร่วมกันทั้งภาครัฐ และเอกชน โดยความร่วมมือของประชาชนในชุมชน โดยชมรมเป็นแกนร่วมสร้างสวนสุขภาพ