Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ระบบต่อมไร้ท่อ (Endocrine System), นางสาวชรินรัตน์ อุ้ยมาก รหัสนักศึกษา…

- - - - ฮอร์โมนไทโมชินทำหน้าที่สร้าง T- โymphocytes เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันโรคที่เกี่ยวกับเซลล์ (cellular immunity) โดยให้ lymphokines ทำหน้าที่เกี่ยวกับปฏิกิริยาภูมิแพ้แบบ delayed type (delayed allergic reaction) การไม่ยอมรับเนื้อเยื่อที่แปลกปลอมที่นำเข้ามาปลูกเข้ากับร่างกาย (graft rejection cell) ช่วยป้องกันการติดเชื้อจากไวรัส รา และแบคทีเรีย บางจำพวก เช่น Tubercle bacillus ที่ทำให้เกิดวัณโรค
      - ต่อมไทมัสไวต่อรังสี การติดเชื้อ และการเจ็บปวยของร่างกายมาก พบว่าคนที่หายจากมี การติดเชื้อนาน ต่อมไทมัสจะฝอเล็กลงกว่าปกติ
    - - การเกิด Congenital aplasia DiGeorge Syndrome
        
        เกิดจากการผ่อของไทมัสในเด็กตั้งแต่แรกเกิด ร่างกายจะขาด thymosin และ T- lymphocytes หน้าที่ทางด้าน delayed hypersensitivity และ graft rejection จะหมดไป
      - เด็กมักตายเนื่องจากมีการติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือเชื้อรา เกิด atrophy ของ เกิด atrophy ของ lymphoid organs ทั่วไป ซึ่งมักจะพบเป็นร่วมกับ hypoparathyroidism เพราะมีกำเนิดและการ เจริญเติบโตมาด้วยกัน
- - - - 1) การย่อยสลายกระดูก
      - 2)เพิ่มการดูดกลับของแคลเซียมที่หลอดไต
      - 3) การขับถ่ายฟอสเฟต,
        ไบคาร์บอเนตทางปัสสาวะ
      - 4) การดูดซึมของแคลเซียมที่ลำไส้
- - - - 1)ชั้นนอกสุดเรียกว่า zona glomerulosa ชั้นนี้จะติดกับ capsule สร้างและหลั่งฮอร์โมน พวก mineralocorticoid ได้แก่ อัลโดสเตอโรน (aldosterone) ฮอร์โมนนี้ทำหน้าที่ควบคุมสมดุลน้ำและ เกลือแร่ในร่างกาย
      - 2) ชั้นกลางเรียกว่า zona fasciculata สร้างฮอร์โมนพวกกลูโคคอร์ทิคอยด์ (glucocorticoid) ได้แก่ คอร์ทิชอล (cortisol) คอร์ทิโซน (cortisone) และคอร์ทิโคสเตอโรน (corticosterone) ซึ่งคอร์ทิซอลมีผลต่อร่างกายมากที่สุด ฮอร์โมนนี้ทำหน้าที่ควบคุมเมแทบอลิซึม ของโปรตีน คาร์โบไฮเดรต และไขมัน
      - 3) ชั้นในเรียกว่า zona reticulait สร้างฮอร์โมนเพศ (sex hormone) ได้แก่ เอสโทร เจน โพรเจสเตอโรน และ androgen ซึ่งมีผลต่อกระบวนการสืบพันธุ์น้อยกว่าฮอร์โมนที่ได้จากรังไข่ และอัณฑะ
    - - หน้าที่และบทบาท
        
        1) ทำให้เกิดการเผาผลาญสารอาหารพวกควร์โบไฮเดรต
        
        2) เพิ่มการสร้างไกลโคเจนที่ตับเพิ่มขึ้น
        
        3) ยับยั้งการสร้างโปรตีน และเร่งขบวนการทำลายโปรตีนที่กล้ามเนื้อแขนขา
        
        4) เร่งขบวนการสลายตัวของไขมันจากเนื้อเยื่อไขมัน
        
        5) ผลต่อกระดูก ฮอร์โมนนี้เสริมฤทธิ์ parathromone
        
        6) ผลต่อแคลเซียมเมแทบอลิซึม
      - ภาวะความผิดปกติ
        
        Cushing's syndrome
        
        เกิดจากระดับฮอร์โมนคอร์ทิซอลมากเกินไป โรคนี้เกิดได้กับคนทุกวัย เพศ เชื้อชาติ แต่ส่วนใหญ่ที่พบมักเกิดกับหญิงซึ่งมีอายุระหว่าง 20-60 ปี อาจมีสาเหตุจาก
        
        1) มีการขยายใหญ่ขึ้นของต่อมในส่วนเปลือกต่อมหมวกไต
        
        2) เนื้องอกของต่อมใต้สมอง
        
        3) ผู้ป่วยที่ได้รับฮอร์โมนนาน ๆ อาจทำให้แสดงอาการมีฮอร์โมนมากเกินไป
        
        Addison's disease
        
        เกิดจากถ้าระดับฮอร์โมนคอร์ทิซอลน้อยเกินไป เป็นความผิดปกติของการขาดฮอร์โมนจากต่อมหมวกไตส่วนนอกทุกตัว ซึ่งอาจมีสาเหตุจากต่อมผิดปกติ จึงไม่สามารถหลั่งฮอร์โมนได้ หรือเพราะขาดตัวกระตุ้นต่อมหรือต่อมถูกทำลาย
    - - ถ้ามีการหลั่งฮอร์โมนมาก แต่ในเด็กชายจะทำให้เข้าสู่วัยรุ่นเร็ว กว่าปกติ (precocious puberty)ส่วนในเพศหญิงต่อมหมวกไตจะเป็นแหล่งผลิต androgen ถ้ามีการ ผลิตฮอร์โมนมาก จะทำให้เกิดลักษณะ secondary male sexual characteristic (viritism) คือ มีสิว เกิดขึ้นมาก มีขนเกิดขึ้นตามตัวและใบหน้า
      - Androgen มีผลต่อการเสริมสร้างกล้ามเนื้อ และการสร้างโปรตีน การเจริญเติบโตของ ร่างกาย
    - - Estrogen ที่สร้างได้จากต่อมหมวกไต จะเป็นแหล่งสร้างสำคัญในหญิงวัยหมดประจำเดือน
        (ซึ่งหน้าที่และบทบาทจะกล่าวโดยละเอียดในระบบสืบพันธุ์)
    - - ฮอร์โมนเพศหญิงที่มีส่วนสำคัญในการควบคุมภาวะไข่ตกและการมีประจำเดือน ในปัจจุบันมีการสังเคราะห์ฮอร์โมนชนิดนี้ขึ้นเพื่อรักษาผู้หญิงที่ยังไม่เข้าสู่วัยทองแต่มีภาวะประจำเดือนขาดเนื่องจากร่างกายขาดฮอร์โมนดังกล่าว และยังใช้ควบคู่กับฮอร์โมนเอสโตรเจนเพื่อป้องกันเยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัวจนเกินไปในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน
    - - หน้าที่สำคัญคือกระตุ้นให้แสดงลักษณะความเป็นชาย และรักษาให้มีสุขภาพที่สมบูรณ์และแข็งแรง ซึ่งรวมไปถึงเรื่องความต้องการทางเพศ, การสร้างเชื้ออสุจิ, ปริมาณของขนเพชรและขนตามร่างกาย กล้ามเนื้อและกระดูก
      - ภาวะเทสโทสเตอโรนต่ำ หรือภาวะฮอร์โมนเพศต่ำ เป็นสาเหตุของอาการต่างๆ ดังนี้
        
        ความต้องการทางเพศลดลง
        
        ภาวะแข็งตัวได้ไม่สมบูรณ์ของอวัยวะเพศชาย
        
        ปริมาณของตัวอสุจิมีจำนวนน้อย
  - - - หน้าที่เเละบทบาท
        
        เปลี่ยน ไกลโคเจนในตับให้เป็นกลูโคสเข้าสู่กระแสเลือดทำมีระดับกลูโคสเพิ่มขึ้นในกระแสเลือดการเผาผลาญอาหารเพิ่มมากขึ้น
        ทำให้ร่างกายมีพลังมากขึ้น
        
        กระตุ้นให้หัวใจบีบตัวแรงและเร็วขึ้น ทำให้เลือดลำเลียงออกซิเจนและกลูโคสไปให้เซลล์ร่างกายได้มากขึ้น
        
        หลอดเลือดแดงขนาดเล็กที่บริเวณอวัยวะภายในต่างๆขยายตัว
        
        หลอดเลือดแดงขนาดเล็กที่บริเวณผิวหนังและช่องท้องหดตัว
    - - หน้าที่เเละบทบาท
        
        เปลี่ยน ไกลโคเจนในตับให้เป็นกลูโคสเข้าสู่กระแสเลือดทำมีระดับกลูโคสเพิ่มขึ้นในกระแสเลือดการเผาผลาญอาหารเพิ่มมากขึ้น ทำให้ร่างกายมีพลังมากขึ้น
        
        กระตุ้นให้หัวใจบีบตัวแรงและเร็วขึ้น ทำให้เลือดลำเลียงออกซิเจนและกลูโคสไปให้เซลล์ร่างกายได้มากขึ้น
        
        หลอดเลือดแดงขนาดเล็กที่บริเวณอวัยวะภายในต่างๆหดหรือบีบตัว
- - - - ฮอร์โมนนี้ได้จาก (B cell of islets of Langerhans) เป็นฮอร์โมนที่ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดต่ำลง ทำหน้าที่เหมือนกุญแจไขเซลล์เพื่อให้กลูโคสและน้ำตาลอย่างอื่นผ่านผนังเชลล์ เพื่อสะสมสารอาหารเก็บไว้ในเซลล์ กระตุ้นการเจริญเติบโตของเซลล์โดยอินซูลินจะไปเพิ่มตัวพา (carrier) ของเยื่อหุ้มเซลล์ในการขนส่งน้ำตาลเข้าเซลล์ เพราะปกติน้ำตาลไม่สามารถแพร่ผ่านเข้าเซลล์ เพิ่มประสิทธิภาพในการขนส่งน้ำตาลเข้าเซลล์ นอกจากนี้ อินซูลินยังควบคุมการใช้สารอาหารพวกคาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมันในร่างกาย
    - - ถ้าฮอร์โมนน้อยเกินไป ทำให้เกิดโรคเบาหวาน (diabetes mellitus) เนื่องจากตับอ่อน สร้างอินซูลินน้อย ซึ่งไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย หรือร่างกายมีความต้องการอินซูลิน มากกว่าปกติ หรืออินซูลินออกฤทธิ์ไม่เต็มที่ ส่วนใหญ่แล้วการเป็น โรคเบาหวาน มักเกิดจากกรรมพันธ์
  - - - 1.เป็นฮอร์โมนที่เพิ่มระดับน้ำตาลในเลือด ได้จากอัลฟาเซลล์ของไอสเลทในตับอ่อน (C cell of islets of Langerhans)
      - กระตุ้นการสลายโปรตีน (proteolysis) เปลี่ยนกรดอะมิโนให้เป็นกลูโคสและกระตุ้นการ นำส่งกรดอะมิโนมาใช้ที่ตับในขบวนการสร้างกลูโคส
      - กระตุ้นการสลายไขมัน (lipolysis ในตับและที่เนื้อเยื่อไขมัน ส่งเสริมการทำงานของ เอนไซม์ lipase
    - - ในปัจจุบันความสำคัญของฮอร์โมนตัวนี้ ยังมีไม่มากนัก ทั้งนี้เพราะยังไม่มีโรคในคนอัน เนื่องมาจาก glucagons ถ้าฮอโมนกลูคากอนน้อยเกินไปหรือขาดฮอร์โมนซึ่งพบได้น้อยมาก ไม่ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำมากนัก และยังไม่ทราบว่าทำให้เกิดอะไรขึ้นกับร่างกาย
      - ถ้าฮอร์โมนมากเกินไป ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูง ซึ่งเข้าใจว่าเป็นสาเหตุทำให้เป็น โรคเบาหวานได้ และพบว่าคนเป็นโรคเบาหวานจะมีระดับของกลูคากอนในเลือดสูง และเนื่องจากกลูคากอนทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูง ฉะนั้นจึงใช้กลูคากอนรักษาโรคหัวใจวายได้