Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Konrad Wallenrod, Motywy, bohaterowie, Czas i miejsce akcji, Plan wydarzeń…
-
-
bohaterowie
Konrad Wallenrod, Walter Alf
-
-
Czas i miejsce akcji
Mickiewicz o pewnych sprawach nie mógł pisać wprost, uniemożliwiała mu to przede wszystkim cenzura rosyjska. Przeniósł więc akcję w odległą przeszłość (XIV w.), czyli zastosował kostium historyczny. Miejscem akcji jest więc średniowieczna Litwa. Poeta zastosował również tak zwaną poetykę maski, czyli przedstawił współczesne mu problemy i sytuację polityczną za pomocą opisu sytuacji z przeszłości. W roli zaborcy, ciemiężyciela wystąpił tu zakon krzyżacki, w roli narodu ciemiężonego.
Plan wydarzeń
- Najazd krzyżaków na Litwę, spalenie jednego z miast i uprowadzenie małego chłopca.
- Wychowanie Waltera Alfa w zakonie, według jego zasad.
- Halban, dworski tłumacz rozbudza w chłopcu uczucia patriotyczne, opowiada o ojczyźnie, śpiewa ludowe pieśni.
- Ucieczka Waltera z Halbanem do Litwy, trafiają na dwór księcia Kiejstuta.
- Aldona, córka Kiejstuta i Walter zakochują się w sobie i biorą ślub.
- Najazd Krzyżaków na Litwę, podjęcie decyzji o zemście przez Waltera.
- Opuszczenie Aldony i decyzja dziewczyny o wstąpieniu do klasztoru.
- Aldona zamieszkuje w wieży w Marjenburgu, gdzie zostaje na własną prośbę zamurowana i postanawia wieść pustelnicze życie.
- Alfa podszywa się pod nazwisko rycerza krzyżackiego, Konrada Wallenroda, którego był giermkiem i zdobywa sławę w walkach pod tym nazwiskiem.
- Alfa – teraz już Konrad Wallenrod przyjmuje śluby zakonne i wkrótce zostaje Wielkim Mistrzem Krzyżackim.
- Wieczorne rozmowy Konrada i Aldony.
- Celowe wstrzymywanie rozpoczęcia wojny przez Konrada, czym działa na szkodę zakonu.
- Uczta w stolicy, na którą licznie przybywają rycerze; pieśń Wajdeloty, która wzburza Konrada; ballada odśpiewana przez Konrada, podjęcie decyzji o wojnie z Litwą.
- Zdrada Witolda i podbijanie przez niego krzyżackich zamków.
- Wyprawa Krzyżaków na Litwę i powrót przegranych.
- Trybunał zakonny w czasie tajnego posiedzenia wydaje na Konrada wyrok śmierci.
- Rozmowa Konrada z Aldoną, który namawia kobietę na wspólna ucieczkę.
- Wypicie trucizny przez Konrada i śmierć Aldony na znak, że ukochany nie żyje.
Geneza
Konrad Wallenrod. Powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich, druga po Grażynie powieść poetycka Adama Mickiewicza, powstała w latach 1825-1827, czyli w rosyjskim okresie twórczości poety. Utwór został wydany w 1828 roku w Petersburgu, w miejscu aktualnego pobytu twórcy.
Pustelnica z wieży, z daleka towarzyszy mężowi, zna jego uczucia i cierpienia, ale podporządkowała się jego woli i teraz nie chce wracać do przeszłości. Obawia się, że jej mąż nie jest już mężczyzną jakiego znała. Aldona i Konrad to romantyczni kochankowie - istoty, które doskonale się rozumieją i wzajemnie dopełniają.
utworze stanowi narzędzie walki z wrogiem. Rycerz, wychowany przez Krzyżaków na wzorowego wojownika i indoktrynowany jednocześnie przez litewskiego wajdelotę, namawiany do pomszczenia krzywd ojczyzny – wybiera właśnie zdradę jako oręż w nierównej walce z Zakonem Krzyżackim.
tragizm tego uczucia obserwujemy na przykładzie Aldony i Waltera Alfa, czyli Pustelnicy i Konrada Wallenroda. Młode małżeństwo nie może żyć razem, ponieważ okrutni Krzyżacy nie pozwalają Litwinowi spokojnie patrzeć na poczynania względem jego ojczyzny. Miłość dwójki głównych bohaterów jest niespełniona i tragiczna, ponieważ nie mogą żyć wspólnie. Kończy się samobójstwem głównego bohatera i śmiercią jego kochanki.
popełnia je główny bohater – Walter Alf - po dokonaniu zemsty na Krzyżakach i słowach Aldony, która odmówiła dalszego wspólnego życia oraz w obliczu wykonania kary śmierci przez zakonników. Umiera w strzelnicy, wypiwszy zatrute wino z pucharu. Aldona ginie chwilę potem, widząc gasnącą nagle lampę (strąca ją umierający kochanek).
walka jest głównym motywem dzieła. Nie są to jednak działania zgodne z honorowym rycerskim kodeksem czy zasadami godnymi średniowiecznego wojownika, lecz podstępne i zdradliwe poczynania w celu bezwzględnego zniszczenia wroga.
stosunek do ojczyzny prezentuje następujący cytat: „Słodszy wyraz nad wszystko, wyraz miłości, któremu / Nie masz równego na ziemi, oprócz wyrazu – ojczyzna”, pochodzący z Powieści wajdeloty. To w imię miłości do ojczyzny główny bohater rezygnuje z osobistego szczęścia i decyduje się na życie w kłamstwie i ciągłym uważaniu na wypowiedziane słowa czy wykonane gesty.
symbolizuje wszystko to, co kojarzy się nam z domem, czyli przede wszystkim miłość i bezpieczeństwo. Dla Konrada domem była Litwa, z której jako dziecko został porwany przez Krzyżaków. To stało się powodem, iż w późniejszych latach domem była dla niego jedynie ojczyzna
„Płomień rozgryzie malowane dzieje, / Skarby mieczowi spustoszą złodzieje, / Pieśń ujdzie cało” – cytat mówi o ogromnej roli pamięci mieszkańców pokonanego kraju, którzy dzięki poezji nigdy nie zapomną cierpienia, jakie było udziałem ich narodu.
porwany jako dziecko Litwin, mimo wychowania w zakonie krzyżackim nie zatracił własnego poczucia narodowego (dzięki litewskiemu wajdelocie - Halbanowi). Opiekun rozbudził je nawet w Konradzie tak mocno, że ten, wyrzekłszy się rodzinnego szczęścia i ukochanej Aldony, poświęcił rycerski honor i własne życie i podstępem doprowadził Zakon do zguby.
opiekun i powiernik Konrada, czuwa nad realizacją planu zemsty, jest przy bohaterze w chwilach jego słabości, przypomina o obowiązku ratowania ojczyzny. Halban to jednak przede wszystkim wajdelota - śpiewak, który przekaże następnym pokoleniom pieśń o narodowym bohaterze. Jego rola jest nie mniej ważna niż rola Konrada, ponieważ dzięki pieśni (skarbnicy narodowej myśli i uczuć) naród może zachować swoją tożsamość.