Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

hoofdstuk 7, politieke partijen - Coggle Diagram

- - - - verkiezingsdeelname -> verwerven overheidsmacht
      - zelf macht uitoefenen
      - breed programma
      - ideologische overtuiging
      - formele organisatie
    - - 1 bep programmapunt
      - minder formeel georganiseerd
      - niet altijd gemeenschappelijke overtuigingen
      - druk uitoefenen op degene die overheidsmacht uitoefenen
- - - - maatschappelijke veranderingen = gevolg revoluties
      - 2 revoluties voor 4 breuklijnen -> H6, partijen ontstaan op breuklijnen
      - cruciaal om geleidelijke dominantie v massapartijen te begrijpen
      - zwaktes: nieuwe revolutie -> nieuwe breuklijnen/partijen-> ontdooien oude partijsysteem
      - freezing of the party system/ ontdooiing partijsysteem
        
        kiezers blijven partij trouw+verzuiling -> weinig ruimte nieuwe partij
        
        MAAR: conflicten passen niet meer in breuklijnen, , ideologische component daalt, ontzuiling, stemverschuivingen, nieuwe partijen
        
        ontzuilingsliteratuur: lidmaatschap stelt nog weinig voor
      - breuklijnenstructuur van een samenleving bepaald partijsysteem
    - - ontwikkeling v gecentraliseerde lineraal-democratische staten-> conflict kerk -> ontstaan religieuze & regionalistische partijen
      - industrialisering: agrarische arbeidspartijen ontsaan >< fascistische alternatieven
      - kerk >< staat: religieuze partijen -> christendemocratische partijen
      - niet overal zelfde partijen -> verschillende aanwezigheid gepolitiseerde breklijnen, elites moeten conflicten vertalen in issues
      - 2 breuklijnen: postmaterialistisch en globalisering
    - - postmaterialisme: verschil in waardes vertaalt zich in new politics issues-> silent revolution
      - partijsysteem ontdooit, electorale markt plaats voor neiuwe partijen
    - - massapartijdominantie begirjpen
      - morfologie partijsysteem begrijpen
      - competitie partijen
      - ook in niet westerse salenlevingen
- - - - 2) electoraal
      - 3) organisatorisch
      - ideologisch
      - 1) origine
      - partijtypes vevangen elkaar niet zomaar -> aanpassen = dialektiek
    - - Kaderpartij/elite/caucus partij: ontstaan uit het streven naar machtsbehoud vd parlementaire groepen
      - massapartij: gevormd om macht te verwerven, classe gardée, sterke samenhang, policy seeking, macht vh getal -> nood aan strakke organisatie , niet zo democratisch als dat het lijkt = gecentraliseerde partijbureaucratie, nevenorganisaties
      - link samenleving staat
    - - vote seeking
      - klassentegenstellingen verminderen -> massapartij = irrelevant
      - electorale basis vergroten: ideologien aangepast en veralgemeend
      - partijen lijken te veel op elkaar = centripetale competitie => stemkeuze hangt van imago af
      - verminderde machtspositie subgroepen (vakbonden..)
      - band traditionele achterban verzwakt
      - belang nichevorming partijen stijgt = single issue met ideologie
      - makelaar samenleving staat
    - - massabureaucratisch op traditionele manier
      - electoraal professionele partijen: inhuren proffesionals bv marketingspecialisten, vote seeking georiënteerd
    - - vertegenwoordiger staat bij bevolking, ze representeren staat ipv bevolking
        
        geen echte strijd meer voeren -> ze delen regeringsverantwooordelijkheid
        
        afhankelijk van overheidssubsidies
      - meer office seeking
      - minder kans voor kleine nieuwe partijen -> kartelpartijen ontwerpen kiessysteem in hun voordeel
      - nadelig voor kiezer: geen partijconcurentie
      - is niet hetzelfde als electorale kartels: gemeenschappelijke lijsten tussen partijen met congruent programma (groen rood)
      - antikartel partijen: nieuwe populistische antisysteempartijen, diepere betrokkenheid verwacht
    - - vote seeking
      - probleem bij afbakening specifieke partijkenmerken
      - tegenreactie op machtsmonopolie vd cartelparties
      - non- partisan party: partijcoalitie georganiseerd door een charismatisch leidersfiguur
      - richten zich op iedereen, overheid efficiënter maken en vrije markt
      - partij rond 1 charismatisch persoon
      - ledenloze partij: ideologie en kiezer veranderen voor meer stemmen, informele kring supporters die vrijwillig raken op zich nemen voor de partij
      - poppulistisch
- - - - vertegenwoordigen en bundelen van belangen, bepalen waardehierarchisering, gatekeeper
      - ontwerpen beleid, oplossingen vinden
      - formuleren strijdpunten: thema's zonder consensus
    - - rekruteren= leerschool & selectie = kandidatuur, ticket balancing
      - regeringsfuncties invullen
      - onstructies, advies en informatie verstrekken
    - - neutrale subfunctie: kanaal van communicatie: neer en opwaarts
      - actieve subfunctie: socioalisatie, integratie of mobilisatie
      - makelaarsfunctie
  - - - functies overgenomen door andere organisaties
      - verschuiving maatschappelijke vertegenwoordiging
- - - - eenpartijsysteem: is geen systeem, geen interactie tussen andere partijen, 1) autoritaire soc regimes, 2) ontwikkelingslanden door onafhankelijkheidsstrijd
      - dominant partijsysteem: ps sterk gedomineerd door 1 partij, absolute meerderheid
      - tweepartijensysteem: ps gedomineerd door 2 grote partijen met ee wisselende balans tussen beide, ontstaan uit grote partijen die nieuwe partijen opslorpen
      - meerpartijensysteem: competitie tussen meerdere partijen zonder dat door 1 of 2 partijen landshap w gedomineerd, bipolair systeem ontwikkeld uit meerpartijensysteem -> electorale allinaties = stabiliteit
      - dealignment tussen kiezeir en partijen: meer aantal partijen -> versnippering en balkanisering: stijging aantal partijen = daling trouwe kiezers ( dealignment: partij en kiezers minderverbonden)
      - Aantallen verklaart: Meerderheidsstelsel -> 2 partij, proporsioneel stelsel -> meerpartijstzlsel => hangt van kiessysteem af