Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
hoofdstuk 4: elektriciteit - Coggle Diagram
hoofdstuk 4: elektriciteit
pr 1: een stroomkring maken
isolerende en geleidende stoffen
stroom loopt door geleidende stoffen zoals copper en wordt tegen gehouden door isolerende stoffen zoals plastic
de meeste stroom geleiders zijn metalen waarvan elke stof een betere of slechtere geleider is
bijna alles wat geen metaal is is een isolator met een paar uitzonderingen, lucht is een isolator
een schakelaar kan de stroom uitschakelen en inschakelen dit werkt door het samenduwen van 2 geleidende stoffen
de stroom meteen
een stroommeter kun je in een stroomkring zetten en die vertelt dan hoeveel lading er per seconden door de kring heenloopt
om dit te meten hebben we amperen of A. en miliamperen of mA.
een gesloten stroomkring
om een lampje te laten branden met een batterij heb je een stroom kring nodig
er beweegt dus lading door de stroomkring die stopt wanneer de stroomkring wordt afgebroken
pr 2: spanningsbronnen
spanning
een batterij produceert een bepaald aantal spanning dit is af te lezen met een spanningsmeter die je aan de batterij legt deze spanning wordt gemeten ion volt
spanning en energie
net zoals een ballon hoe meer spanning er op de batterij staat hoe meer energie er overgebracht wordt naar bv een lampje in een stroomkring
een condensator is een apparaat precies als een ballon waar je lading opslaat om later los te laten wat eerst heel snel gaat maar met de tijd langzamer gebeurd door vermindering van spanning wat betekent dat er minder snel energie uit gepompt kan worden dit geeft dus geen constante spanning
chemische spanningsbronnen
een batterij heeft wel constante spanning omdat de lading steeds wordt vernieuwd
bij een chemische spanningsbron zoals een batterij word er met reacties steeds n nieuwe stoffen gemaakt maar als de originele stoffen op zijn kan de batterij niet even goed meer lading produceren. behulp van een scheikundige
wegwerp batterijen gebruik je een keer
herbruikbare bettreijen kun je opladen door stroom in de omgekeerde manier erin te laden waardoor die nieuwe stoffen worden vervangen door de originele stoffen
batterijen inschakelen
serieschakeling: als je batterijen met plus aan min aan elkaar legt tel je de spanning op
als je een mim aan een mim of een plus aan een plus ligt moet je het aftellen van de andere batterij
veilig en onveilig spanning
netspanning: spanning die nationaal op het stopcontact staat deze zijn vaak goed geïsoleerd door levensgevaar
apparaten onder de 24 volt grens doen geen vlieg kwaad
een transformator maakt van hoge spanning kleine spanning om bv. je telefoon mee op te laden
batterijen en het milieu
batterijen van. nu zijn beter voor het milieu dan vroeger door verbanning van bepaalde stoffen maar horen nogsteeds bij het kga
herbruikbare batterijen zijn beter omdat je ze meer kan gebruiken in een leven.. alleen niet onijndig
zonnepanelen helpen ook met bijdragen aan goed energie voor het milieu
met stoffen uit gebruikte batterijen wordt gerecycled om afvalbergen te verminderen en het gebruik van grondstoffen verminderen
pr 3;
schakelingen tekenen
schaalschema: een overzichtelijke tekening van een stroomkring
Schälschemas worden gebruikt voor ontwikkeling in elektriciteit
ontwerpers gebruiken dit als fundatie om een schakeling het best in elkaar te zetten
serieschakelingen
een serieschakeling gaat altijd de zelfde kant op en hoeft nergens een keuze te maken, alle lampen staan naast elkaar en als er een draad niet goed verbonden is bij een lamp werkt er geen
de stroomsterkte is overal even groot
met drie lampjes in ee serie krijgt elk lampje 1/3 van de bronspanning
parallelschakeling
individueel uit en aan te zetten met schakeling
3 individuele stroomkringen
krijgen elk de maximale bronspanning
als er een stuk is gaat de rest door
stroomsterkte is niet overal even groot
gemengde schakeling
sommige schakelingen zijn parallel en series
in theorie: als 1= stuk dan 2,3= stuk maar als bv 2= stuk dan 1,3= werkt
2 en 3 hebben bijde de helft van 1