Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบย่อยอาหาร, CEA49DFE-7946-44A3-AE7E-EABFF6298918, 7F336FB7-87C6-4130…
ระบบย่อยอาหาร
ท่อทางเดินอาหาร
(Gastrointestinal tract or alimentary canal)
ช่องปาก (The Mouth, Oral Cavity)
บดอาหารให้เป็นชิ้นเล็ก
ต่อมน้ำลายจะผลิตน้ำลายออกมาคลุกเคล้ากับอาหาร เพื่อให้ง่ายต่อการกลืน
คอหอย (Pharynx)
ช่วยในการทำให้เกิดเสียง
เป็นทางผ่านของอาหารจากปากไปสู่หลอดอาหาร
หลอดอาหาร (Esophagus)
ยาวประมาณ 10-12 นิ้ว
เป็นทางผ่านของอาหารที่เคี้ยวแล้ว โดยการบีบตัวเป็นคลื่นของหลอดอาหาร ให้ส่งอาหารไปสู่กระเพาะอาหาร โดยการกระตุ้นของเส้นประสาทสมองคู่ที่ 10
หลอดอาหารจะพบตำแหน่งรอยคอดอยู่ 3 แห่ง
ได้แก่
Middle esophageal constriction
(Broncho-aortic constriction)
Lower esophageal constriction
(Diaphragmatic constriction)
Upper esophageal constriction
(Cervical constriction)
กระเพาะอาหาร (Stomach)
กระเพาะอาหาร แบ่งเป็น 4 ส่วน
Fundus เป็นส่วนโค้งด้านบนสุดของกระเพาะอาหาร
Body เป็นส่วนกลางของกระเพาะอาหาร
Cardia เป็นส่วนต่อมาจากหลอดอาหาร
Pylolus เป็นส่วนปลายของกระเพาะอาหารก่อนเข้าลำไส้เล็กส่วนต้น
หน้าที่ของกระเพาะอาหาร
สร้างเอนไซม์และขับน้ำย่อย (Gastric juice)
คลุกเคล้าอาหารให้ผสมกับน้ำย่อย
เป็นที่พักและกักเก็บอาหาร
ลำไส้เล็ก (Small Intestine)
ลำไส้เล็ก แบ่งเป็น 3 ส่วน
ลำไส้เล็กส่วนปลาย (Ileum)
ลำไส้เล็กส่วนต้น (Duodenum)
ลำไส้เล็กส่วนกลาง (Jejunum)
ผนังของลำไส้เล็ก มี 4 ชั้น
Submucosa
Muscularis
Mucosa พบ globelt cell, Villi, หลอดน้ำเหลือง Lacteal, Intestinal crypt
Serosa
การเพิ่มพื้นที่ผิวในการดูดซึม
Plicacirculares
Villi
ความยาว
หน้าที่ของลำไส้เล็ก
หลั่งน้ำย่อย
เคลื่อนไหวเพื่อคลุกเคล้าอาหารให้ผสมกับน้ำย่อยต่างๆ แล้วทำให้อาหารเคลื่อนที่ไปตามท่อของลำไส้เล็ก
ลำไส้ใหญ่ (Large Intestine)
Cecum
Ileocecal vale
Vermiform appendix
Colon
Transverse colon
Descending colon
Ascending colon
Sigmoid colon
Rectum
ต่อจาก Sigmoid colon เริ่มต้น S3 รูปร่างโค้งตามความโค้งของ sacrum และ coccyx ส่วนปลายสุดจะหักขึ้นไปด้านหลังและลงข้างล่างแคบเป็น anal canal ทางด้านล่างของ rectum ในผู้ชายอยู่หลังต่อมลูกหมาก ในผู้หญิงอยู่หลัง Vagina
ผนังของลำไส้มี 4 ชั้น
Submucosa
Muscularis พบ taeniaecoli แรงตึงทำให้เกิด haustra
Serosa ผนังนี้มีไขมันมาสะสมเป็นติ่งไขมัน เรียกว่า epiploic appendage
Mucosa ไม่มี villi และ มี goblet cells จำนวนมาก
หน้าที่ของลำไส้ใหญ่
ดูดน้ำและสารละลายบางอย่างกลับเข้าสู่ร่างกาย เพื่อให้เกิดความสมดุลระหว่างน้ำกับสารละลายภายในร่างกาย
ขับถ่ายกากเหลือจากการย่อยอาหาร
เยื่อบุช่องท้อง (Peritoneum)
แบ่งออกเป็น 2 ชั้น
ชั้นนอก (Parietal peritoneum) คือ เยื่อบุช่องท้องที่ติดกับผนังช่องท้องด้านใน
ชั้นใน (Visceral peritoneum) คือ เยื่อบุช่องท้องส่วนหุ้มอวัยวะต่างๆในช่องท้อง มีชื่อเรียกแตกต่างกันออกไป
หน้าที่ของเยื่อบุช่องท้อง
ป้องกันการกระจายของเชื้อโรค
แขวนอวัยวะต่างๆให้คงอยู่ในตำแหน่งและเป็นที่เกาะของหลอดเลือด หลอดน้ำเหลือง และเส้นประสาท
สร้าง Peritoneal fluid มาหล่อลื่น เพื่อลดแรงเสียดทาน เมื่ออวัยวะภายในมีการเคลื่อนไหว
อวัยวะเสริมในการย่อย
(Accessory digestive organs)
ฟัน (Teeth)
คอฟัน (Neck)
รากฟัน (Root)
ตัวฟัน (Crown)
หน้าที่
ช่วยรักษาขนาดและรูปร่างของขากรรไกร
ช่วยในการเคี้ยวอาหารและบดอาหาร
ช่วยในการทำเสียงเวลาพูด
ฟันในคน มี 2 ชุด เรียก dentation
ฟันน้ำนม (Deciduous teeth) เป็นฟันชุดแรกมี 20 ซี่ เริ่มงอกอายุประมาณ 6 เดือน
ฟันชุดที่ 2 ฟันแท้ (Permanent teeth) มีจำนวน 32 ซี่ เริ่มงอกอายุประมาณ 6 ปี
ลิ้น (Tongue)
หน้าที่
คลุกเคล้าอาหาร ช่วยในการกลืนและช่วยในการออกเสียง
รับรสอาหารชนิดต่างๆได้โดยไม่มีต่อมรับรส (Taste bud)
กล้ามเนื้อลิ้น
Extrinsic muscles of tongue
Hyoglossus
Styloglossus
Genioglossus
Palatoglossus
Intrinsic muscles of tongue
transverse
vertical muscles
longitudinal (superior & inferior)
ต่อมน้ำลาย (Salivary gland)
แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ
Minor salivary glands
Major salivary glands
ต่อมน้ำลายใต้ลิ้น (Sublingual Gland)
ผลิตน้ำลายที่มีลักษณะเป็นน้ำใสปนเมือกเหนียว
70% ของน้ำลายทั้งหมด
ต่อมน้ำลายใต้ขากรรไกรล่าง
(Submandibulary Gland)
ผลิตน้ำลายที่มีลักษณะข้น
5% ของน้ำลายทั้งหมด
ต่อมน้ำลายข้างกกหู (Parotid Gland)
ผลิตน้ำลายที่มีลักษณะเป็นน้ำใส
25% ของน้ำลายทั้งหมด
ตับ (Liver)
ลักษณะภายนอกของตับ
แบ่งออกเป็น 4 กลีบ (Lobe)
Left and Right lobe
Caudate and Quadrate
ลักษณะทางจุลกายวิภาคของตับ
ประกอบด้วย Centralvein เป็นจุดศูนย์กลาง
ตรงมุมหกเหลี่ยมมีโครงสร้าง เรียกว่า portal triad
เนื้อตับประกอบด้วยหน่วยโครงสร้างพื้นฐาน
เรียกว่า hepatic lobule
ภายในตับประกอบไปด้วยเซลล์ 2 ชนิด คือ
Liver cell หรือ hepatocytes ทำหน้าที่สร้างน้ำดี และขับออกที่ช่องแคบๆ เรียก bile canaliculi
Kuffer cell บุอยู่ใน sinusoid ทำหน้าที่เก็บกินเม็ดเลือดแดงที่หมดอายุ และแบคทีเรียที่ปนมากับเลือด
หน้าที่ของตับ
สร้างเม็ดเลือดเเดงในทารก
สลาย HB ของเม็ดเลือดแดงให้เป็น โกลบิน และฮีม
กำจัดและทำลายพิษของยาและฮอร์โมนบางชนิด
สร้างสารป้องกันการแข็งตัวของเลือด
ช่วยเผาผลาญสารอาหารต่างๆ
สังเคราะห์กรดอะมิโน
ถุงน้ำดี (Gallbladder)
มีความยาวประมาณ 7-10 ซม.
มีความจุถึง 30-60 มล.
มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 4 ซม.
ระบบทางเดินน้ำดีประกอบไปด้วย
Cystic duct
Common bile duct
Common hepatic duct
ถุงน้ำดีแบ่งออกเป็น 3 ส่วน
Body
Neck
Fundus
ตับอ่อน (Pancreas)
หน้าที่
สร้างน้ำย่อย (pancreatic juice)
สร้าง glucagon และ insulin
แบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ
Body
Tail
Head
ท่อของตับอ่อน
Main pancreatic duct ไปรวมกับ common bile duct รวมเป็น hepatopancreatic ampulla แล้วเปิดเข้าสู่ลำไส้เล็กทาง Majorduodenalpapilla
Accessory pancreaticduct เปิดเข้าสู่ลำไส้เล็กทาง Minorduodenalpapilla
จุลกายวิภาคของตับอ่อน
เนื้อต่อม 1% เป็น Pancreaticislets(isletsofLangerhans)
สร้าง glucagon, insulin
เนื้อต่อมส่วนที่เหลือ เป็น Acinicell ทำหน้าที่สร้างน้ำย่อยของตับอ่อน (Pancreatic Juice) ประกอบด้วย
น้ำย่อยอะไมเลส (Amylase)
น้ำย่อยพิเพส (Lipase)
โซเดียมไบคาร์บอเนต (NaHCO3)
ระบบย่อยอาหารแบ่งออกเป็น 2 ส่วนใหญ่ๆ คือ
ท่อทางเดินอาหาร
(Gastrointestinal tract or alimentary canal)
กระเพาะอาหาร (Stomach)
ลำไส้เล็ก (Small intestine)
หลอดอาหาร (Esophagus)
ลำไส้ใหญ่ (Large intestine)
คอหอย (Pharynx)
ทวารหนัก (Anus)
ปาก (Mouth)
อวัยวะเสริมในการย่อย
(Accessory digestive organs)
ต่อมน้ำลาย (Salivary glands)
ตับ (Liver)
ลิ้น (Tongue)
ถุงน้ำดี (Gallbladder)
ฟัน (Teeth)
ตับอ่อน (pancreas)
โครงสร้างของผนังท่อทางเดินอาหาร
แบ่งออกเป็น 4 ชั้น
ชั้นใต้เยื่อเมือก (Submucosa)
ชั้นกล้ามเนื้อเรียบ (Muscularis externa)
ชั้นเยื่อเมือก (Mucosa)
Serosa (Adventitia)