Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Lưỡng Hà - Coggle Diagram

- - - - công cụ sản xuất, vũ khí đồ dùng, trang sức, ...
    - - thương mại
      - thủ công nghiệp
  - - - quý tộc
        
        sở hữu ruộng đất
      - tăng lữ
    - - Nông dân công xã
        
        nghĩa vụ
        
        Nghĩa vụ quân sự
        
        lao dịch không công
        
        nộp thuế
        
        Là bộ phân đông đảo nhất
        
        Danh nghĩa
        
        tự do
        
        Được chia ruộng đất
        
        Thực tế
        
        lệ thuộc
        
        bị bóc lột
        
        Bị tước đoạt TLSX => phân hóa
        
        lĩnh canh, làm thuê
        
        nô lệ
      - Nô lệ
        
        nguồn gốc
        
        tù binh bị bắt trong chiến tranh
        
        mua từ nước ngoài
        
        Không phải lao động cơ bản của XH
      - mâu thuẫn với nhà nước + quý tộc
        
        => mâu thuẫn cơ bản của XH
  - - - Đứng đầu: Nubanđa
      - Quan lại đặc trách
    - - tạo điều kiện cho quý tộc
        
        chiếm hữu đất đai, TLSX
        
        bóc lột tầng lớp bị trị
- - - - => "Vua 4 hướng của thế giới"
    - - Công xã nông thôn suy yếu, rạn nứt
        
        => Quần chúng lao khổ chống đối quyết liệt
        
        => phong trào phản kháng
      - Chế độ tư hữu ruộng đất phát triển
  - - - Bạo động, khởi nghĩa
      - xâm lược từ bên ngoài
    - - thuế má, sưu dịch nặng nề
      - hệ thống thủy nông bị bỏ rơi
      - kiệt quệ
- - - - s.Tigrơ
        
        => Mêdôpôtami: "miền đất giữa 2 con sông"/ Lưỡng Hà
      - s.Ơphơrát
    - - Lưỡng Hà: bình nguyên => bằng phẳng, màu mỡ
        
        => ĐKTN thuận lợi cho trồng trọt, giao thông và buôn bán
      - Xung quanh LH: Các sa mạc
    - - Thuận lợi
        
        phù sa màu mỡ => thích hợp gieo trồng
        
        Con đường thương mại
        
        Hắc Hải - vịnh Ba Tư
        
        => hành lang giao lưu kinh tế, văn hóa giữa các nước Đông - Tây
        
        Địa Trung Hải - phương Đông
      - Khó khăn: lũ lụt
    - - Hầu như không có kim loại và mỏ đá quý
      - nhiều đất sét => phát triển nghề gốm, gạch, sứ
    - - ĐKTN ảnh hưởng rõ trong kinh tế, chính trị - xã hội
      - Vị trí khá thuận lợi => nhiều biến động xã hội: chiến tranh giữa
        
        du mục
        
        => đồng hóa
        
        định cư
  - - - Xume: xưa nhất
        
        rừng núi Trung Á => miền Nam Lưỡng Hà
        
        quốc gia: Ua, Êridu, Lagas, Kis, Urúc, Suruphe
    - - Xêmit (Accát, Phênixi, Atxiri, Canđê, ...)
        
        Cuối TNK III TCN => đồng hóa