Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân:
Uống rượu
-“Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát”
=> Mị đang uống cái đắng cay của phần đời đã qua, uống cái khao khát của phần đời chưa tới. -Rượu làm cơ thể và đầu óc Mị say nhưng tâm hồn đã tỉnh lại sau bao ngày câm nín, mụ mị vì bị đày đọa.
Nghe tiếng sáo
-Tiếng sáo từ xa đến gần, từ ngoài vào trong, lúc đầu chỉ là tiếng gọi của cuộc đời, sau đó là tiếng gọi của chính khát khao trong Mị. Tiếng sao mỗi lúc một thiết tha hơn: ban đầu là gọi bạn => sau đó là gọi bạn yêu.
-Không khí sinh động, náo nức của mùa xuân, cùng với tiếng sáo Mị đã từng bước thức tỉnh ý thức làm người, Mị nhẩm lời bài hát
-Lén uống rượu: như để đạp đổ, phá vở, giải tỏa một cái gì trầm uất bấy lâu trong lòng ⇒ Tín hiệu bắt đầu thoát khỏi ranh giới của sự cam chịu.
-Men rượu và tiếng sáo gọi bạn tình làm Mị nhớ lại những đêm xuân tình, những ngày tuổi trẻ ⇒ kí ức trở về, chất người đích thực cũng trở về với Mị. Mị thấy mình còn trẻ ⇒ ý thức rõ rệt về bản thân, có khả năng sống hạnh phúc và trở lại làm người
-Khao khát muốn đi chơi trong đêm tình và muốn ăn lá ngón tự tử ⇒ Khao khát sống hồi sinh.
-Tiếng sáo gọi bạn yêu thức tỉnh: Mị xắn mỡ bỏ vào đĩa đèn cho buồng sáng lên, chuẩn bị đi chơi với kí ức tươi đẹp của thời thanh xuân quên cả cảnh mình bị trói. Mị hành động thật khỏe khoắn chứ không lầm lũi, âm thầm nữa.