Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ELEKTRIZITATEA ETA ELEKTRONIKA, NAHIA DOMINGUEZ DIAZ - Coggle Diagram
ELEKTRIZITATEA ETA ELEKTRONIKA
KARGA ELEKTRIKOEN HIGIDURA,ZIRKUITU ELEKTRIKOA
Korronte elektrikoa sortzeko,edota,bestela esanda,kargak higitzeko,beharrezkoa da kargen arteko desoreka elektriko bat egotea.
Tximista hodeietatik zorura igarotzen den karga elektriko bat da,baina haien artean ez dago eroalerik.Hori bat bateko korronte elektriko bat da.
Pilak korronte elektriko egonkorra sortzen du,nahi bitartean.
Eroale bat behar da,karga elektriko askeak dituen material bat.Desoreka elektrikoan dauden puntuak lotzean higitu ahal izango direnak.
Zirkuitu elektriko deritzo;korronteak pilatik bonbillara eta handik berriro pilara egiten duen bideari konektatzen dituzten harietan zehar.
SORGAILU ELEKTRIKO MOTAK
Sorgailuetan,zenbait energia-mota energia elektriko bihurtzen dira.Hargailuetan,energia elektrikoa eraldatu eta beste energia-mota bat bihurtzen da.
ZIRKUITU ELEKTRIKO BATEAN MAGNITUDEAK NEURTZEA
POTENTZIAL-DIFERENTZIA
Zirkuitu baten bi punturen arteko potentzial-diferentzia(V) haien artean baliatzen den energia,karga-unitate bat igarotzen den bakoitzean,unitatea volta da eta V da ikurra.
V=E/Q edo 1 volt(V)=1 joule(J)/1 coulomb(C)
KORRONTEAREN INTENTSITATEA
Segundoko eroalearen sekziotik igarotzen den karga.Korrontearen intentsitatearen unitatea anperea da eta haren ikurra A da.
I=Q/t edo 1 anpere (A)=1 coulomb(C)/1 segundo(s)
ZER ERLAZIO DAGO V-REN ETA I-REN ARTEAN
Ohmen legea.Eroale batetik igarotzen den korronte elektrikoaren intentsitatea haren ertzetan aplikatutako potentzial-diferentziarekiko zuzenki proportzionala da.
V/I=ktea
Erresistentzia elektrikoak(R) korrontea eroaletik igarotzeko zailtasuna adierazten du eta haren balioa faktore hauen araberakoa da.Eroalearen materiala(konstante bat da,p,esleitzen zaio),luzera (L) eta sekzioa (S). Erresistentzia elektrikoaren unitatea ohma da.
R=p·L/S
Erresistibitatea,p,material bakoitzaren ezaugarria da eta haren unitatea ohma da.
ERRESISTENTZIA ELEKTRIKOEN ELKARKETAK
Voltmetroek adierazten dute bonbilla bakoitzaren ertzetako potentzial diferentzien batura pilaren potentzial diferientziaren berdina dela.
Anperemetroek adierazten dute zirkuituko puntu guztietan korrontearen intentsitatea berdina dela.
Honela zehazten da serieko konexioaren bidez konektatutako bi erresistentziaren erresistentzia baliokidea da.
ERRESISTENTZIEN PARALELOKO ELKARKETAK
Zirkuituko elementuak paraleloko konexioen bidez konektatzeko,ertzak puntu komunetan konektatu behar dira.
Voltmetroek adierazten dute bonbilla bakoitzaren ertzetako potentzial diferentzia eta pilarena berdinak direla.
Anperemetroek adierazten dute guztizko intentsitatea adar guztien intentsitatearen baturaren berdina dela.
Honela zehazten da paraleloko konexioaren bidez konektatutako bi erresistentziaren erresistentzia baliokidea da.
SORGAILU ELEKTRIKOEN AZTERKERTA
Pilak serieko konexioan dituzten zirkuituetan tentsioa eta beraz,korrontearen intentsitatea,handiagoa da pila bakar bat balego baino.
Pilak paraleloko konexioan dituzten zirkuituetan,tentsioa eta beraz,korrontearen intentsitatea,pila bakar batekin egongo litzatekeenaren berdina da.
PILAK ELEKTRIKO MOTAK
Bi pila-mota daude:primarioak eta berriz kargatzekoak edo metagailuak.
Pila primarioak
Kargatzeko pilak edo metagailuak
NAHIA DOMINGUEZ DIAZ
