Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ELEKTRIZITATEA eta ELEKTRONIKOA, image, image, image, image, image, image,…
ELEKTRIZITATEA eta ELEKTRONIKOA
Zirkuitu elektrikoa
Karga elektrikoa (Q)
unitatea Coulomb (C) da
Korronte elektrikoa
Kargen mugimendua
Motak
Bat batekoa
Egoskorra
Korronte elektrikoa egiteko beharrezkoa da
desoreka elektrikoa
egotea
Motak (sorgailu motaren arabera)
Zuzena
Benetakoa
polo negatibotik positibora
Konbentzionala
polo positibotik negatibora
(Kargak beti noranzko berean)
Alternoa
((kargen noranzkoa erregularrean aldatzen denean)
Adib: etxeetara iristen zaiguna
Sorgailuak
Energia desberdinak eraldatu eta energia elektriko bihurtu
Hargailuak
Energia elektriko eraldatu eta energia mota desberdinak bihurtu
Elementuak
Material eroalea
Karga elektriko askeak ditu
Kargak, materialen zehar garraiatzeko ahalmena du
Adib: kablea
Hargailua
Sorgailutik ateratako energia eraldatu
Adib: motorea
energia elektriko -> mugimendua
Etengailua
Korrontea igarotzea kontrolatu
Zirkuitu itxiz edo irekiz; ON/OFF
Sorgailu elektrikoa
Korronte elektrikoa sortzen duen desoreka elektrikoari eusten dio
Adib: pila
Korronte elektriko egonkorra eroaten duen bidea itxia da. Zirkuituan zehar karga eta energia kontserbatzen dira.
Zirkuitu elektrikoen magnitudeak
Potentzial diferentzia (V)
Unitatea Volta (V)
Eroale baten bi puntuen arteko desoreka
V=E/Q
(E= 1joule)
Voltimetro da tresna
Intentsitatea (I)
Unitatea Ampere (A)
Amperemetroa da tresna
Eroale sekzio batetik denbora unitatean igarotzen diren karga kopurua
I=Q/t
Erresistentzia (R)
Unitatea Ohm (Ω)
Eroale baten zehar karga elektrikoei eragiten den oztopoa
p= erresistibitatea
L=luzeera
S=sekzioa
Elkarketa motak
Serie
Jarraian
I=I1=I2
V=V1+V2
R=R1+R2
Paralelo
Aldarkatuta
I=I1+I2
V=V1=V2
1/R=1/R1+1/R2
Ohm-en legea
V=R*I
Eroale batetik igarotzen den korronte elektrikoaren intentsitatea
haren ertzetan aplikatutako potentzial-diferentziarekiko zuzenki proportzionala da.
Sorgailuen elkarketak eta motak
Seriean
Argi gehiago
Kontsumo gehiago
Iraupen gutxiago
V=V1+V2
Paralelo
Argi gutxiago
Kontsumo gutxiago
Iraupen gehiago
V=V1=V2
Pila elektriko motak
Primarioak (ezin dira berriz kargatu)
Metagailuak (berriz kargatu daitezke)
BURUKETA
Kalkulatu zirkuitu honetako R baliokidea eta V totala, jakinda intentsitate totala 0,2A dela eta erresistentzia guztiek 100 Ω-eko balioa dutela.
R1+R2 egin dut seriean daudelako=200Ω
1/R4+1/R4 egin dut paraleloan zeudelako=50Ω
R3+R(4-5) egin dut orain seriean daudelako=150Ω
R(3-4-5)+R6 egin dut paraleloan=60Ω
Rtot egin dut seriean=200+60=260Ω
Vtot=Rtot·Itot=260*0,2=52V
ENERITZ DE LA VEGA PADRÓ
