Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ĐẠI CƯƠNG VỀ KIM LOẠI, image - Coggle Diagram

- - - - CÓ
        
        Nguyên tử của hầu hết các nguyên tố kim loại đều có ít electron ở lớp ngoài cùng (1,
        
        2 hoặc 3e).
        
        Trong cùng chu kì, nguyên tử của nguyên tố kim loại có bán kính nguyên tử lớn hơn
        
        và điện tích hạt nhân nhỏ hơn so với nguyên tử của nguyên tố phi kim.
    - - Ở nhiệt độ thường, trừ thủy ngân ở thể lỏng, còn các kim loại khác ở thể rắn và có
        cấu tạo tinh thể.
      - CÓ
        
        Trong tinh thể kim loại, nguyên tử và ion kim loại nằm ở những nút của mạng tinh
        
        thể. Các electron hóa trị liên kết yếu với hạt nhân nên dễ tách khỏi nguyên tử và
        
        chuyển động tự do trong mạng tinh thể.
        
        CÓ
        
        Tinh thể kim loại có ba kiểu mạng phổ biến sau:
        
        Mạng tinh thể lục phương: Be, Mg, Zn,...
        
        Mạng tinh thể lập phương tâm diện: Cu, Ag, Au, Al,...
        
        Mạng tinh thể lập phương tâm khối: Li, Na, K, V, Mo,...
    - - Ở trạng thái lỏng và rắn, các nguyên tử kim loại liên kết với nhau bằng một kiểu liên
        kết hóa học riêng gọi là liên kết kim loại.
  - - - IIA 4Be
        12Mg
        20Ca
        38Sr
        56Ba
        
        IIIA
        13Al
        
        Nhóm B 26Fe VIIIB
        29Cu IB
        30Zn IIB
        24Cr IVB
- - - - Ở điều kiện thường, các kim loại đều ở trạng thái rắn (trừ Hg), có tính dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt và có ánh kim.
    - - – Tính dẻo: dễ rèn, dễ dát mỏng và dễ kéo sợi.
        Kim loại có tính dẻo là vì các ion dương trong mạng tinh thể kim loại có thể trượt lên nhau dễ dàng mà không tách ra khỏi nhau nhờ những electron tự do chuyển động dính kết chúng với nhau.
      - CÓ
        
        – Tính dẫn điện
        
        Khi đặt một hiệu điện thế vào hai đầu dây kim loại, những electron chuyển động tự do trong kim loại sẽ chuyển động thành dòng có hướng từ cực âm đến cực dương, tạo thành dòng điện.
        
        Kim loại dẫn điện tốt nhất là Ag, sau đó đến Cu, Au, Al, Fe,...
        
        Ở nhiệt độ càng cao thì tính dẫn điện của kim loại càng giảm do ở nhiệt độ cao, các ion dương dao động mạnh cản trở dòng electron chuyển động.
      - – Tính dẫn nhiệt
        Các electron trong vùng nhiệt độ cao có động năng lớn, chuyển động hỗn loạn và nhanh chóng sang vùng có nhiệt độ thấp hơn, truyền năng lượng cho các ion dương ở vùng này nên nhiệt lan truyền được từ vùng này đến vùng khác trong khối kim loại.
      - – Ánh kim
        Các electron tự do trong tinh thể kim loại phản xạ hầu hết những tia sáng nhìn thấy được, do đó kim loại có vẻ sáng lấp lánh gọi là ánh kim.
  - - - CÓ
        
        Nhiều kim loại có thể khử được phi kim đến số oxi hoá âm, đồng thời nguyên tử kim loại bị oxi hoá đến số oxi hoá dương.
        
        – Tác dụng với clo
        
        Hầu hết các kim loại đều có thể khử trực tiếp clo tạo ra muối clorua.
        
        – Tác dụng với oxi
        
        Hầu hết các kim loại có thể khử oxi từ số oxi hóa 0
        
        xuống số oxi hóa
        
        CÓ
        
        – Tác dụng với lưu huỳnh
        
        Nhiều kim loại có thể khử lưu huỳnh từ số oxi hóa 0
        
        xuống số oxi hóa
        
        . Phản ứng cần đun nóng (trừ Hg).
    - - CÓ
        
        – Với dung dịch HCl, H2SO4 loãng
        
        Nhiều kim loại có thể khử được ion H+ trong dung dịch HCl, H2SO4 loãng thành hiđro.
        
        – Với dung dịch HN03, H2S04 đặc
        
        Hầu hết kim loại (trừ Pt, Au) khử được N+5 (trong HNO3) và S+6 (trong H2S04) xuống số oxi hóa thấp hơn
    - - Các kim loại ở nhóm IA và IIA của bảng tuần hoàn (trừ Be, Mg) có tính khử mạnh, có thể khử được H2O ở nhiệt độ thường thành hiđro. Các kim loại còn lại có tính khử yếu hơn nên chỉ khử được H2O ở nhiệt độ cao như Fe, Zn,… hoặc không khử được H2O như Ag, Au,…
      - Qui tắc 555 Li VÀ Li2O cộng H20 ra LiOH TƯƠNG TỰ VỚI Na, K, Ca, Ba
    - - Kim loại mạnh hơn có thể khử được ion của kim loại yếu hơn trong dung dịch muối thành kim loại tự do.
  - - - Nguyên tử kim loại dễ nhường electron để trở thành ion kim loại, ngược lại ion kim loại có thể nhận electron để trở thành nguyên tử kim loại.
        Dạng oxi hóa và dạng khử của cùng một nguyên tố kim loại tạo nên cặp oxi hóa – khử của kim loại.
    - - Thí dụ: So sánh tính chất của hai cặp oxi hóa – khử Cu2+/Cu và Ag+/Ag.
        Thực nghiệm cho thấy Cu tác dụng được với dung dịch muối AgNO3 theo phương trình ion rút gọn:
        
        Trong khi đó, ion Cu2+ không oxi hóa được Ag. Như vậy, ion Cu2+ có tính oxi hóa yếu hơn ion Ag+ và kim loại Cu có tính khử mạnh hơn kim loại Ag.
    - - Người ta đã so sánh tính chất của nhiều cặp oxi hóa – khử và sắp xếp thành dãy điện hóa của kim loại:
    - - Dãy điện hóa của kim loại cho phép dự đoán chiều của phản ứng giữa 2 cặp oxi hóa – khử theo quy tắc α: Phản ứng giữa 2 cặp oxi hóa – khử sẽ xảy ra theo chiều chất oxi hóa mạnh hơn sẽ oxi hóa chất khử mạnh hơn, sinh ra chất oxi hóa yếu hơn và chất khử yếu hơn.
- - - - Thí dụ: - Thép là hợp kim của Fe với C và một số nguyên tố khac. - Đuyra là hợp kim của nhôm với đồng, mangan, magie, silic.
  - - - Thí dụ: Hợp kim Cu-Zn
- - - - Phương pháp thuỷ luyện Nguyên tắc: Dùng những dung dịch thích hợp như: H2SO4, NaOH, NaCN,... để hoà tan kim loại hoặc các hợp chất của kim loại và tách ra khỏi phần không tan có ở trong quặng. Sau đó khử những ion kim loại này trong dung dịch bằng những kim loại có tính khử mạnh như Fe, Zn,... Thí dụ: Fe + CuSO4→ FeSO4 + Cu↓Fe + Cu2+→ Fe2+ + Cu↓Phạm vi áp dụng: Thường sử dụng đểđiều chế các kim loại có tính khử yếu.
    - - CÓ
        
        Điện phân hợp chất nóng chảy
        
        Là phương pháp khử ion kim loại bằng dòng điện.
        
        Điện phân dung dịch
        
        Là phương pháp điện phân dung dịch muối của kim loại.
        
        Tính lượng chất thu được ở các điện cực
        
        Dựa vào công thức biểu diễn định luật Farađây, có thể xác định được khối lượng các
        
        chất thu được ở điện cực:
        
        m : Khối lượng chất thu được ở điện cực (gam).
        
        A : Khối lượng mol nguyên tử của chất thu được ở điện cực.
        
        n : Số electron mà nguyên tử hoặc ion đã cho hoặc nhận.
        
        I : Cường độ dòng điện (ampe).
        
        t : Thời gian điện phân (giây).
        
        F : Hằng số Farađây (F = 96 500).