Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
อวัยวะรับสัมผัส หู คอ จมูก, นางสาวอมรทิพย์ มีสีผ่อง ปี2 เลขที่ 108 -…
อวัยวะรับสัมผัส หู คอ จมูก
:star:
หู
:star:
กายวิภาคของหู
หูชั้นนอก(external ear)
ใบหู(pinna)
รูหู(external auditory)
แก้วหู(ear drum)
ประกอบด้วยเนื้อเยื่อ 3 ชั้น
epithelium layer
fibrous layer
mucous membrane
หูชั้นกลาง(middle ear)
ประกอบด้วยกระดูก 3 ชิ้น
กระดูกค้อน(malleous)
กระดูกทั่ง(incus)
กระดูกโกลน(stapes)
หูชั้นใน(Inner ear)
เป็นที่อยู่ของอวัยวะรับเสียงและอวัยวะเกี่ยวกับการทรงตัว
แบ่งออกเป็น
Bony labyrinth
Membrane labyrinth
กลไกการได้ยิน
การได้ยินเสียงผ่านทางอากาศ
(Air conduction pathway)
เสียงจะเริ่มจากใบหูซึ่งจะต้องให้เสียงผ่านเข้ารูหูไปกระทบแก้วหูทำให้เกิดการสั่นสะเทือนไปตามกระดูกหูทั้ง 3 ชิ้น
การได้ยินผ่านกระดูก
(bone conduction pathway)
เสียงจากการสั่นของกระดูกจะวิ่งผ่านกระดูกมาสตอยด์เข้าไปถึงหูชั้นในบริเวณ cochlea
การวินิจฉัยความผิดปกติของหู
:red_flag:การซักประวัติผู้ป่วย
อาการปวดหู(Otalgia)
มีของเหลวไหลออกจากหู(Otorrhea)
อาการหูอื้อ ได้ยินเสียงลดลง(Hearing loss)
มีเสียงดังในหู(Tinnitus)
มีอาการเวียนศีรษะ(Dizziness)
:red_flag:การตรวจร่างกาย
ตรวจหูภายนอก
ตรวจช่องหู(Otoscopy)
ตรวจหูเยื่อแก้วหูว่ามีสีอะไร มีรอยแผล มีlight reflex หรือไม่ หรือมีรูทะลุหรือไม่
ตรวจหูแล้วไม่ะบสิ่งผิดปกติให้ตรวจศีรษะและคอด้วย
การตรวจพิเศษอื่นๆ
CT scan
ภาพถ่ายรังสีของหู คอ จมูก
MRI
การนัดตรวจซ้ำเป็นระยะๆ
:red_flag:การตรวจพิเศษด้วยเครื่องมือ
การทดสอบการได้ยิน
Tuning fork test
เป็นการตรวจโดยใช้ส้อมเสียง
การแปลผลWeber Test
1.ถ้าคนปกติจะได้ยินเท่ากัน 2 ข้าง
2.ถ้ามีระบบการนำเสียงบกพร่อง ข้างที่มีปัญหาจะได้ยินชัดเจนกว่า
3.ถ้ามีระบบประสาทรับฟังเสียงบกพร่อง ข้างที่ดีจะได้ยินชัดเจนกว่า
เป็นการตรวจการได้ยินโดยผ่านการนําเสียงกระดูก
การแปลผล Rin Test
Rine Test positive
AC > BC
Rine Test negative
BC > AC
เป็นการคัดกรองโดยจําแนกประเภทของการสูญเสียการได้ยิน
Audiometry
ใช้เครื่องตรวจการได้ยินชนิดไฟฟ้า
การตรวจโดยการใช้คำพูด
Speech Reception Threshold
ตรวจระดับเสียงพูดที่ต่ำที่สุดที่ผู้ป่วยสามารถเข้าใจว่าเป็นคำพูด เป็นคำ 2พยางค์ที่ฟังแล้คุ้นเคยมาก
Speech Discrimination
ประสิทธิภาพของหูในการแยกเสียง และเข้าใจความหมายของคำพูด ใช้คำพยางค์เดียว
:red_flag:การตรวจ Vestibular Function Test
Romberg's Test
Unterberger's Test
Gait Test
:red_flag:ตรวจดู Nystagmus
คืออาการตากระตุก โดยการทํา Head ShakingหรือทําPosition Test
การสูญเสียการได้ยิน
สาเหตุ
การนําเสียงทางอากาศบกพร่อง
ประสาทหูเสื่อม
ประสาทหูเสื่อมที่เป็นตั้งแต่กําเนิด
ประสาทหูเสื่อมที่เกิดภายหลัง
Presbycusis
Noise induced hearing loss
Drug induced hearing loss
Infection
Tumor
Trauma
Meniere's disease
Vascular cause
Autoimmune
การวินิจฉัย
การซักประวัติ
อาการนํา
อาการร่วม
ประวัติในอดีต
การตรวจร่างกาย
การตรวจทางร่างกายทางหู คอ จมูก
การตรวจทางระบบประสาท
การตรวจการได้ยินด้วยส้อมเสียง
โรคที่พบบ่อยจากการได้ยินและการทรงตัว
ขี้หูอุดตัน(หูชั้นนอก)
สาเหตุ
ในภาวะปกติขี้หูสามารถอุดตันอยู่ในส่วนของช่องหูชั้นนอกและมีสีและปริมาณที่มากน้อยได้แตกต่างกัน
อาการและอาการแสดง
หูอื้อ
ปวดหู
การรักษา
ทำโดยการล้างใช้เครื่องดูด
สิ่งแปลกปลอดในหูชั้นนอก(หูชั้นนอก)
สาเหตุ
มีสิ่งแปลกปลอมเข้าไปยัดในรูหูทำให้เกิดการติเชื้อ
อาการและอาการแสดง
หูอื้อ
สูญเสียการได้ยิน
การรักษา
เป็นสิ่งมีชีวิตใช้แอลกอฮอล์ 70% ล้าง
เป็นสิ่งไม่มีชีวิตใช้น้ำสพอาด/น้ำเกลือหยดเต็มหู
โรคหูชั้นกลาง
โรคหูน้ำหนวก
สาเหตุ
เป็นหวัด คัดจมูก คออักเสบ หูชั้นกลางอักเสบ
เพดานโหว่
เด็กที่ถูกเลี้ยงด้วยขวดนม
เนื้องอกบริเวณช่องหลังโพลงจมูกไปอุดตันท่อยูสเตเชียน
อาการ
สูญเสียการได้ยินบางรายอาจมีการหูอื้อ
รู้สึกเหมือนมีน้ำขังอยู่ในหูตลอดเวลา
แก้วหูโป่งและปวดหู
การรักษา
ทำ Valsava Maneuver และ Politzerrisation
ทำ Myringostomy หลังทำห้ามแคะหู ห้ามน้ำเข้าหู
หูชั้นกลางอักเสบเรื้องรัง
สาเหตุ
เกิดจากภาวะที่มีการรักษาไม่หายขาดของหูชั้นกลางอักเสบ
อาการและอาการแสดง
เยื่อแก้วหูทะลุ
มีของเหลวไหลเป็นน้ำหนอง
หูอื้อ
การรักษา
ให้ยาปฏิชีวนะ
ทำการผ่าตัด
Tympanoplasty
Mastoidectomy
การดูแลผู้ป่วยก่อนนและหลังผ่าตัดบริเวณกระดูกหูและกระดูก Mastoid
นอนราบตะแคงข้างที่ไม่ผ่าตัด
ระวังอุบัติเหตุขณะเคลื่อนไหว
ติดตามปประเมินภาวะปากเบี้ยว ตาปิดไม่สนิท ชาที่หน้า
ห้ามก้มมากๆ ห้ามยกของหนักๆ 2 สัปดาห์
ห้ามสั่งน้ำมูก 2-3wk.หลังผ่าตัด
ดูแลอย่าให้น้ำเข้าหู
โรคหูชั้นใน
โรคหินปูนในหูชั้นในหลุด
สาเหตุ
อุบัติเหตุบริเวณศีรษะ
การติดเชื้อ
อาการ
มักมีอาการบ้านหมุน สูญเสียการทรงตัว
รู้สึกโครงเครง
การรักษา
ให้ยาบรรเทาอาการเวียนศีรษะ
ทำกายยภาพบำบัดโยการขยับศีรษะและคอ
การผ่าตัด
ภาวะแทรกซ้อน
อาเจียน
เวียนศีรษะ
โรคน้ำในหูไม่เท่ากัน
ไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจน
อาการ
ประสาทหูเสื่อมผู้ป่วยมีการเสียการได้ยินแบบประสาทเสียงเสีย
การรักษา
เมื่อมีอาการเวียนศีรษะควรหยุดเดินหรือนั่งพักถ้าฝืนจะเกิดอุบัติเหตุ
พยายามอย่ากินหรือดื่มหนัก
หลีกเลี่ยงการเดินทางโดยเรือ
จํากัดความเค็ม
การกินยาขยายหลอดเลือด
ถ้าอาการดีขึ้นแล้วควรออกกําลังกายสม่ำเสมอ
ประสาทหูเสื่อมเฉียบพลัน
สาเหตุ
การติดเชื้อไวรัส
การอุดตันของเลือดไปเลี้ยงที่หูชั้นใน
การรั่วของของน้ําในหูชั้นใน เข้าไปในหูชั้นกลาง
อาการและอาการแสดง
หูอื้อ
การได้ยินลดลงในหูข้างใดข้างหนึ่งอย่างฉับพลัน
บางรายอาจมีอาการเวียนศีรษะร่วมด้วย
การรักษา
ยาขยายหลอดเลือด
ยาวิตามิน บํารุงประสาทหูที่เสื่อม
ยาลดอาการเวียนศีรษะ
แนะนําให้นอนยกศีรษะสูง 30 องศาจากพื้นราบ
หลีกเลี่ยงเสียงดัง
หลีกเลี่ยงยาที่มีพิษต่อหู
หลีกเลี่ยงอุบัติเหตุ
ลดอาหารเค็ม หรือเครื่องดื่มที่มีการกระตุ้นระบบประสาท
หูตึงจากการสูงอายุ
อาการและและอาการแสดง
การได้ยินลดลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป
เท่าๆ กันทั้งสองข้าง อาจมีเสียงดังในหูร่วมด้วย
การรักษา
ใช้เครื่องช่วยฟังเป็นหลัก
การจํากัดแคลอรี่ช่วยลดปริมาณไขมันในร่างกาย
:star:
การได้กลิ่น
:star:
กลไกการได้กลิ่น
โมเลกุลในอากาศ > ช่องโพรงจมูก > cilia > Olfactory cell > เปลี่ยนกลิ่นเป็นกระแสประสาท > Olfactory nerve > Olfactory bulb > แปลผลที่ Temporal lobe ของ Cerebrum
เลือดกำเดา
อาการและอาการแสดง
เลือดออกจากผนังกั้นจมูกส่วนหน้า
การรักษา
การใช้สารเคมีหรือไฟฟ้าจี้สกัดจุดที่มีเลือดออก
การใช้ Anterior nasal packing
เลือดออกจากผนังกั้นจมูกส่วนหลัง
การรักษา
Posterior nasal packing
Anterior ligation
Arterial Embolization
Laser Photocoagulation
Skin graft to nasal septum and Lateral nasal wall
การพยาบาล
จัดท่านอนศีรษะสูง 45-60 องศา
ประเมินเลือดออกว่าเลื่อนหลุดลงไปลำคอหรือไม่ แต่ห้ามดึงผ้าก๊อซออกเอง
อธิบายให้ทราบว่าอาจมีอาการหูอื้อได้ แต่จะหายเมื่อนำตัวกดห้ามเลือดออก
ริดสีดวงจมูก
สาเหตุ
มีสาเหตุมาจากหวัดเรื้อรัง
อาการ
คันจมูก
แน่นจมูก
หายใจไม่สะดวก
พูดเสียงขึ้นจมูก
การรักษา
กำจัดริดสีดวงจมูกออก
Medical Polypectomy
Surgical Polypectomy
Sinusitis
สาเหตุ
สุขภาพทั่วไปของผู้ป่วยไม่ดี
สภาพของจมูก
สาเหตุโดยตรงทางจมูก
อาการ
มีอาการปวดกดเจ็บบริเวณโพรงอาการข้างจมูก
คัดจมูก
มีของเหลวเป็นหนองไหลออกจากช่องจมูก
การรักษา
รักษาด้วยยารับประทาน
การพยาบาลหลังผ่าตัด
จัดท่านอนในท่าศีรษะสูง 40-45 องศา
ประคบบริเวณจมูกด้วยความเย็น
หลีกเลี่ยงการยกของหนักภายใน 10-14วันหลังผ่าตัด
:star:
ช่องปากและลำคอ
:star:
Tonsillitis + Adenoiditis
สาเหตุ
Beta-hemolytic streptococci
อาการและอาการแสดง
ไข้ ไอ เจ็บคอ กลืนลำบาก
อาการหายใจทางปากและหายใจเสียงดัง
อาการของหูชั้นกลางอักเสบ
การพูดเสียงขึ้นจมูก
การผ่าตัด
ข้อบ่งชี้
รักษาด้วยยาแล้วไม่ได้ผล
การกลับมาเป็นซ้ำของภาวะทอนซิลอักเสบประมาณ 4-5 ครั้ง/ปี
มีการกลืนลำบากมาก
มีภาวะบวมโตของต่อมทั้ง 2 ข้าง
การพยาบาลหลังผ่าตัด
แนะนำให้รับประทานของเย็นเพื่อลดอาการบวมในลำคอ
หลีกเลี่ยงอาหารเปรี้ยวเผ็ด ร้อน
งดใช้เสียง/กิจกรรมที่ต้องออกแรงมากๆ
นางสาวอมรทิพย์ มีสีผ่อง ปี2 เลขที่ 108