Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 4 การใช้ประโยชน์จากพลังงานทดแทน - Coggle Diagram
บทที่ 4
การใช้ประโยชน์จากพลังงานทดแทน
การใช้ประโยชน์จากพลังงานขยะ
ขยะ
หมายถึง สิ่งต่าง ๆ ที่ผู้คนไม่ต้องการ และทิ้งไป ขยะมีมากมายหลายรูปแบบ ทั้งที่เป็นของแข็ง ของเหลว ขยะที่ย่อยสลาย ได้และที่ย่อยสลายไม่ได้ ของที่ใช้ประโยชน์ได้และที่ใช้ประโยชน์ไม่ได้ และขยะมีพิษต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม
ประเภทของขยะ
ขยะที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ หรือขยะรีไซเคิล เช่น ขวดแก้ว
พลาสิก โลหะ และกระดาษ
ขยะธรรมชาติ หรือขยะที่ย่อยสลายได้ เช่น เศษผัก เศษใบไม้ใบหญ้า เศษอาหาร ซึ่งสามารถนำไปหมักทำปุ๋ยได้
ขยะที่ใช้ประโยชน์ไม่ได้ เป็นขยะที่ย่อยสลายยากและไม่คุ้มค่าในการนำไปรีไซเคิล เช่น ซองบะหมี่สำเร็จรูป เปลือกลูกอม ถุงขนม ถุงพลาสติก รวมถึงขยะมีพิษที่ต้องเก็บรวบรวมแล้วนำไปกำจัดอย่างถูกวิธี เช่น กระป๋องยาฆ่าแมลง หลอดไฟ ถ่านไฟฉาย เป็นต้น
วิธีกำจัดขยะ
ลดการใช้เพื่อควบคุมปริมาณขยะ เช่น การใช้ถุงผ้าเเทนการใช้ถุงพลาสติก
นำวัสดุของใช้กลับมาใช้ในรูปแบบเดิมหรือนำมาซ่อมเเซมใช้หรือนำมาใช้ทำประโยชน์อื่นๆ โดยเเบ่งเป็น2ตอนคือการผลิตสินค้าเเละ พยายามทำให้เกิดเศษวัสดุหรือของเสียน้อยที่สุด เเละขขั้นตอนการนำของมาใช้มาใช้ซ้ำเป้นการยืดอายุการใช้งานก่อนจะนำไปทิ้ง
การหลึกเลี่ยงกานใช้วัสดุกำจัดยาก เช่น กล่องโฟม
ข้อดีของการใช้ประโยชน์จากพลังงานขยะ
ไม่ต้องคัดแยกหรือบดตัดขยะมูลฝอยก่อน
เป็นเทคโนโลยีที่มีใช้กันอย่างแพร่หลายและได้รับการทดสอบแล้วสำหรับการเผา ทำลายขยะมูลฝอยและมีสมรรถนะตรงตามวัตถุประสงค์
สามารถจัดการกับขยะมูลฝอยที่มีองค์ประกอบและค่าความร้อนที่เปลี่ยนแปลงตลอด เวลาได้เป็นอย่างดี
สามารถให้ค่าประสิทธิภาพเชิงความร้อนได้สูงถึง 85%
เตาเผาแต่ละเตาสามารถก่อสร้างให้มีความสามารถในการเผาทำลายได้ถึง 1,200 ตันต่อวัน (50 ตันต่อชั่วโมง)
ข้อเสียของการใช้ประโยชน์จากพลังงานขยะ
เงินลงทุน ค่าใช้จ่ายการดำเนินงานและบำรุงรักษาค่อนข้างสูง
โรงงานไฟฟ้าจากพลังงานขยะ
ประเทศไทยประสบปัญหาการจัดการขยะชุมชนมาช้านาน จากการเติบโตทางด่านเศรษฐกิจสังคมอย่างรวดเร็ว จึงส่งผลให้เกิดปัญหาขยะเพิ่มมากขึ้น ในระยะแรกการฝังกลบเป็นวิธีที่นิยมกันมา แต่ปัจจุบันพื่นที่สำหรับฝังกลบหายากขึ้น และบ่อฝังกลบยังก่อให้เกิดมลภาวะตามมา น้ำเสียจากกองขยะ ทำให้น้ำบนดินและน้ำบาดาลไม่สามารถนำมาบริโภคได้ อีกทั้งกลิ่นเหม็นจากกองขยะก็รบกวนความเป็นอยู่ของชาวบ้าน จากปัญหาการฝังกลบขยะทำได้ยากขึ้น การกำจัดโดยการเผา เป็นวิธีที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้อีกต่อไป การเลือกเทคโนโลยีที่เหมาะสม เพื่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด และเป็นประโยชน์จากขยะมากที่สุด น่าจะเป็นทางเลือกที่นำมาใช้
การแปรรูปขยะมูลฝอยเป็นพลังงานความร้อน โดยใช้เตาเผา (Incineration)
การเผาขยะในเตาที่ออกแบบมาเป็นพิเศษเพื่อให้เข้ากับลักษณะคุณสมบัติของขยะ คือมีอัตราความชื้นสูง และมีค่าความร้อนที่แปรผันได้ การเผาไหม้มีการควบคุมที่ดี เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดมลพิษและการรบกวนต่อสิ่งแวดล้อม เช่น ก๊าซพิษ เขม่า กลิ่น เป็นต้น ก๊าซซึ่งเกิดจากการเผาไหม้จะได้รับการกำจัดเขม่าและอนุภาคตามที่กฏหมายควบคุม ก่อนส่งออกสู่บรรยากาศ
สรุปผลการใช้ประโยชน์จากพลังงานขยะ
พลังงานที่ได้จากขยะ ขยะชุมชน และขยะมูลฝอยจากการอุปโภค กระบวนการผลิต หรือการดำเนินการกิจกรรมต่าง ๆ ทั้งภายในครัวเรือนและโรงงานอุตสาหกรรม ปัจจุบัน พลังงานจากขยะถือเป็นแหล่งพลังงานสะอาดและพลังงานทดแทนที่มีศักยภาพสูงเนื่องจากสามารถนำไปผลิตเป็นพลังงานความร้อน พลังงานไฟฟ้า ก๊าซชีวภาพ และสามารถใช้เป็นเชื้อเพลิงในโรงงานอุตสาหกรรมต่าง ๆ ทดแทนพลังงานจากแหล่งฟอสซิลได้เป็นอย่างดี
การใช้ประโยชน์จากพลังงานชีวมวล
พลังงานชีวมวล
หมายถึง พลังงานที่ได้จากชีวมวลชนิดต่างๆ โดยกระบวนการแปรรูปชีวมวลไปเป็นพลังงานรูปแบบต่างๆ
ข้อดีของการใช้ประโยชน์พลังงานชีวมวล
เป็นพลังงานหมุนเวียน สามารถใช้วัตถุดิบได้หลากหลายและไม่หมดไปหากเปรียบเทียบกับพลังงานฟอสซิล
ไม่ก่อให้เกิดสภาวะเรือนกระจก นอกจากนี้การนำแหล่งวัตถุดิบที่มีอยู่ภายในประเทศมาใช้ถือเป็นการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ
เพิ่มรายได้ให้เกษตรกร จากการขายวัสดุทางการเกษตรที่เหลือใช้
มีราคาถูก หากเทียบกับการใช้งานพลังงานฟอสซิล
เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อย เนื่องจากมีปริมาณกำมะถันต่ำกว่าเชื้อเพลิงประเภทอื่นมาก
สามารถใช้งานในกระบวนการอุตสาหกรรมได้ดี เนื่องจากสามารถใช้ของเสียชีวมวลในการผลิตได้ ขณะเดียวกันก็ช่วยลดปริมาณการฝังกลบขยะอีกด้วย
สรุปผลการใช้ประโยชน์จากพลังงานชีวมวล
พลังงานหมุนเวียนเป็นพลังงานที่ได้มากจากกระแสพลังงานที่ต่อเนื่องและเกิดซ้ำๆ ในสิ่งแวดล้อม แหล่งของพลังงานหมุนเวียน คือ แหล่งพลังงานที่เกิดขึ้นอยู่ต่อเนื่องไม่หมดไป เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานจากลม พลังงานจากน้ำ พลังงานความร้อนจากใต้พิภพ และพลังงานชีวมวล เป็นต้น ประโยชน์ที่ได้จากพลังงานหมุนเวียนมีหลายๆ ด้าน ทั้งการรักษาสิ่งแวดล้อม ลดมลพิษจากการผลิตไฟฟ้าจากเชื้อเพลิงฟอสซิล จำพวกผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมต่างๆ อีกทั้งลดการนำเข้าเชื้อเพลิงพวกนี้จากต่างประเทศ
ข้อเสียของการใช้ประโยชน์จากพลังงานชีวมวล
พลังงานชีวมวลไม่ใช่พลังงานสะอาดทั้งหมด บางส่วนยังก่อให้เกิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และควันในการผลิต รวมถึงการใช้งาน
จำเป็นต้องใช้พื้นที่ปริมาณมากในการผลิตพลังงาน
เนื่องจากใช้แหล่งพลังงานหลากหลายรูปแบบ อาจทำให้การผลิตพลังงานยังไม่สม่ำเสมอ
พลังงานชีวมวลเป็นแหล่งพลังงานที่มีความสำคัญมากในปัจจุบัน เป็นการนำพลังงานจากมวลของสิ่งมีชีวิต เช่นพืชหรือสัตว์มาใช้ให้เป็นประโยชน์ จึงได้พลังงานออกมาทั้งที่ได้จากพืชโดยตรงและโดยอ้อม
พลังงานชีวมวลแบ่งได้เป็น 3 ประเภท
ทั้งในรูปของแข็ง ของเหลว และก๊าซ ดังนี้
ประเภทที่ 1
คือ เชื้อเพลิงที่เป็นของแข็ง จากการรวบรวมและประมาณการปริมาณชีวมวล ได้แก่ ไม้ ขี้เลื่อย ฟางข้าว ซังข้าวโพด ชานอ้อย มูลสัตว์ ถ่าน เขา เปลือกสัตว์หรือเปลือกพืช อาทิแกลบข้าว ฝ้าย ถั่งลิสง เป็นต้น
ประเภทที่ 2
คือ เชื้อเพลิงที่เป็นของเหลว จากการรวบรวมและประมาณการปริมาณชีวมวลที่สามารถนำมาผลิตเชื้อเพลิงชีวภาพแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลัก
แอลกอฮอล์ ซึ่งเป็นสารประกอบอินทรีย์มีสถานะเป็นของเหลวระเหยง่าย แอลกอฮอล์ที่นำมาใช้เป็นเชื้อเพลิงมี 2 ชนิด คือ เอทานอล(แอลกอฮอล์ที่รับประทานได้ผลิตจากพืช) และเมทานอล(แอลกอฮอล์ที่ไม่สามารถรับประทานได้ผลิตจากเชื้อเพลิงฟอสซิล)
ไบโอดีเซลที่ผลิตจากน้ำมันพืช ไขสัตว์และน้ำมันพืชใช้แล้ว โดยผ่านกรรมวิธีทางเคมี น้ำมันจากขยะ เป็นน้ำมันซึ่งมีคุณสมบัติทางเคมีและกายภาพคล้ายคลึงกับปิโตรเลียม สามารถสกัดจากขยะชีวมวลมาใช้งานได้
ประเภทที่ 3
คือ เชื้อเพลิงที่เป็นก๊าซ เช่น ก๊าซชีวภาพ ซึ่งเกิดจากการสลายตัวของของเสีย การผลิตก๊าซชีวภาพทำโดยการหมักมูลสัตว์ ขยะชุมชน และน้ำเสียจากอุตสาหกรรม ก๊าซชีวภาพภสามารถนำไปใช้เป็นเชื้อเพลิงในการปรุงอาหาร และกระบวนการอื่นๆ ที่ต้องการใช้ความร้อน ส่วนของเหลือจากถังหมักเมื่อสะสมมากๆ ยังนำไปใช้เป็นปุ๋ยได้อีกด้วย ปัจจุบันครอบครัวตามชนบทสามารถผลิตเชื้อเพลิงแบบนี้ใช้ได้เอง