Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 5 ภูมิปัญญาท้องถิ่น และต่างประเทศ, นางสาวกฤษกร แก้วนอก C21 No.4 -…
บทที่ 5 ภูมิปัญญาท้องถิ่น และต่างประเทศ
1.ภูมิปัญญาไทย
• ความรู้ความสามารถที่สร้างขึน้ จากประสบการณ์หรือเรียนรู้จากบรรพบุรุษ
• มีการคิดค้นดัดแปลงให้เกิดประโยชน์ต่อการดำรงชีวิต
• ภูมิปัญญาไทย มีคำที่อธิบายความหมายได้ในบริบทเดียวกันเช่น ภูมิปัญญาพื้นบ้าน, ภูมิปัญญาท้องถิ่น, ภูมิปัญญาชาวบ้าน
• ภูมิปัญญาไทยยังนำไปปรับใช้ทำให้มีคำที่มีความหมายเหมือนกัน เช่น ภูมิปัญญาพื้นบ้าน ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภูมิปัญญาชาวบ้าน
ตัวอย่างภูมิปัญญาไทย ที่น่าสนใจ
• ลายสือไทยสมัยพ่อขุนรามคำแหง
• การทำบุญบั้งไฟของภาคอีสานที่ต้องการขอฝน ถือเป็นการแสดงภูมิปัญญาไทยที่แสดงออกด้านจิตใจ
• ผลิตผลภูมิปัญญาไทยหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ นำมาใช้แก้วิกฤตเศรษฐกิจของชาติ ซึ่งผลิตภัณฑ์ในที่นี้ไม่ใช่แค่ตัวสินค้าแต่ต้องหมายรวมถึงกระบวนการทางความคิดบริการ การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมด้วย
สิ่งที่ต้องรู้คือปรัชญาของหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ต้องมีพื้นฐาน 3 ประการ
1.ภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่สากล
2.พึ่งตนเองและคิดอย่างสร้างสรรค์
3.การสร้างทรัพยากรมนุษย
วัตถุประสงค์ของหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์
1.สร้างงาน สร้างรายได้แก่ชุมชน
2.สร้างความเข้มแข็งแก่ชุมชนให้สามารถคิดเองทำเองในการพัฒนาท้องถิ่น
3.ส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น
4.ส่งเสริมการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์
ประเภทของภูมิปัญญาไทยแบ่งได้10 ประเภท
ความเชื่อและศาสนา เช่น บวชลูกแก้ว(ปอยส่างลอง)ของภาคเหนือ
ประเพณีและพธิีกรรม เช่น ไหว้ผีตาแฮก
ศิลปะพื้นบ้าน เช่น หนังใหญ่วัดขนอน ราชบุรี
อาหารและผักพื้นบ้าน เช่น เมี่ยงคำ, สาหร่ายไก
การละเล่นพื้นบ้าน เช่น ม้าก้านกล้วย
ศิลปวัฒนธรรม เช่น โบราณสถาน,มรดกโลก
เพลงพื้นบ้าน เช่น เพลงโคราช
สมุนไพรและตำรายาพื้นบ้าน เช่น ลางจืดอมไว้กันเมาได้,ลูกใต้ใบ
ประดิษฐกรรมและหัตถกรรมพื้นบ้าน เช่น ร่มบ่อสร้าง เชียงใหม่
การดำรงชีวิตตามสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ เช่น ทำสวนทุเรียน
ภูมิปัญญานานาชาติ
• เกาหลี มีกิมจิ
• ญี่ปุ่น มีบะหมี่ราเมน
• ภูมิปัญญาชาวตะวันตกยุคปฏิวัติอุตสาหกรรมผลิตแมคโดนัลด์, เคเอฟซีออกขาย
แนวทางอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นของไทย
การค้นคว้าวิจัย คือการศึกษาและเก็บรวบรวม
การอนุรักษ์โดยการปลูกจิตสำนึกคนในท้องถิ่น
การฟื้นฟู โดยการเลือกสรรภูมิปัญญาที่กำลังจะสูญสลาย
การพัฒนา โดยการคิดริเริ่มสร้างสรรค์และปรับปรุงภูมิปัญญา
การถ่ายทอด โดยการนำภูมิปัญญามาเลือกสรรแล้วถ่ายทอด
ส่งเสริมกิจกรรม โดยการส่งเสริม สนับสนุนให้เกิดเครือข่ายสืบสานพัฒนา
การเสริมสร้างเอตทัคคะ (อ่านว่าเอ-ตะ-ทัก-คะ ซึ่งแปลว่า ความเชี่ยวชาญเป็นเลิศ) ส่งเสริมพัฒนาศักยภาพของชาวบ้าน
การเผยแพร่แลกเปลี่ยน ส่งเสริมให้เกิดการเผยแพร่ แลกเปลี่ยน
นางสาวกฤษกร แก้วนอก C21 No.4