Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
นมัสการมาตาปิตุคุณ และนมัสการอาจริยคุณ - Coggle Diagram
นมัสการมาตาปิตุคุณ
และนมัสการอาจริยคุณ
ผู้แต่งและประวัติผู้แต่ง
พระยาศรีสุนทรโวหาร นามเดิม น้อย ต้นสกุลอาจารยางกูร
เกิดเมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2365 — 16 ตุลาคม พ.ศ. 2434) เป็นชาวฉะเชิงเทรา ท่านได้รับสมญาว่าเป็นศาลฎีกาภาษาไทย เป็นผู้แต่งตำราเรียนชุดแรกของไทย เรียกว่า "แบบเรียนหลวง" ใช้สอนในโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ
และหนังสือกวีนิพนธ์ที่มีคุณค่าอีกหลายเรื่อง งานชิ้นสำคัญชิ้นหนึ่ง คือท่านได้รับ
แต่งตั้งให้เป็น แม่กองตรวจโคลงบรรยายประกอบรูปภาพเรื่อง "รามเกียรติ์"
รอบระเบียงพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
เมื่อครั้งกรุงรัตนโกสินทร์ครบรอบ 100 ปี และตัวท่านเองก็ได้
รับหน้าที่เป็นผู้แต่งด้วยท่านหนึ่ง
ความเป็นมาของเรื่อง
เป็นบทประพันธ์รวมพิมพ์ใน ภาคเบ็ดเตล็ด หนังสือชุด
ภาษาไทยเล่มที่ ๒ ของพระยาศรี-สุนทรโวหาร
(น้อย อาจารยางกูร)
วัตถุประสงค์ในการแต่ง
เพื่อสรรเสริญพระคุณของบิดามารดาและเพื่อนมัสการและสรรเสริญพระคุณของครู อาจารย์ที่ได้อบรมสั่งสอนและให้ความรู้แก่ศิษย์ทั้งหลาย
ลักษณะคำประพันธ์ของเรื่อง
พระยาศรีสุนทรโวหารเรียกฉันท์ที่ใช้ในการแต่งบทนมัสการมาตาปิตุคุณและอาจารยคุณว่า “อินทะวะชิระฉันท์” แต่โดยทั่วไปเรียกว่า “อินทรวิเชียรฉันท์” ซึ่งมีการบังคับครุและลหุ
แต่ผู้แต่งคือพระยาศรีสุนทรโวหารเลือกให้ความสำคัญกับเนื้อหา โดยเลือกสรรคำที่ทำให้ผู้อ่านเกิดอารมณ์ความรู้สึก และใช้สำหรับเป็นบทบูชาสรรเสริญมากกว่าการแต่งให้ถูกฉันทลักษณ์
เนื้อเรื่องย่อทั้งเรื่องนมัสการมาตาปิตุคุณและนมัสการอาจริยคุณ
ในนมัสการมาตาปิตุคุณ จะกล่าวถึงพระคุณอันยิ่งใหญ่ของบิดามารดาที่ต้องเหนื่อยเลี้ยงดูจนลูกเติบโต ส่วนนมัสการอาจริยคุณ จะกล่าวถึงพระคุณของครูอาจารย์ที่สั่งสอนให้ความรู้แก่ศิษย์ ซึ่งเราควรรำลึกถึงพระคุณของบิดามารดาตลอดจนครูอาจารย์
บทประพันธ์ที่รู้สึกประทับใจ
นมัสการมาตาปิตุคุณ เพราะเป็นบทประพันธ์ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับพระคุณของบิดามารดา
วิเคราะห์คุณค่าด้านเนื้อหาและด้านวรรณศิลป์
1.คุณค่าด้านวรรณศิลป์
-การเล่นเสียงหนัก-เบา อย่างเป็นจังหวะทำให้เกิดความไพเราะ
เช่น "ก็ บ เทียบ บ เทียมทัน" หรือ "ก็สว่างกระจ่างใจ"
เล่นเสียง เบา-หนัก-เบา-หนัก
-การเล่นเสียงสัมผัส สัมผัสพยัญชนะ
เช่น "ฟูมฟักทะนุถนอม" สัมผัสคือ ฟูม-ฟัก
และ ทะนุ-ถนอม สัมผัสสระ เช่น ชี้แจงและแบ่งปัน" สัมผัสคือ แจง-แบ่ง
-การใช้ความเปรียบ ทำให้เกิดความหมายลึกซึ้ง
เช่น
เปรียบหนักชนกคุณ ชนนีคือภูผา ใหญ่พื้นพสุนธรา ก็ บ เทียบ บ เทียมทัน
2.คุณค่าด้านเนื้อหา บทนมัสการมาตาปิๆคุณ และบทนมัสการอาจริยคุณ มุ่งปลูกฝังให้สำนึกในพระคุณของบิดามารดาและครูอาจารย์ อันเป็นพระคุณที่ยิ่งใหญ่ ซึ่งท่านเหล่านี้เป็นบุคคลที่อยู่ใกล้ตัวที่สุด ผู้ที่มีความกตัญญกตเวทีย่อมทำดีและคิดดีความกตัญญูจึงเป็นเครื่องหมายของคนดี
ข้อคิดที่ได้และการนำข้อคิดไปใช้ในชีวิตประจำวัน
ไม่มีพระคุณของผู้ใดจะยิ่งใหญ่เท่ามารดาและครูเป็นผู้ชี้แจง อบรมสั่งสอนทั้งวิชาความรู้และความดีทางจริยธรรมพระคุณของครูนับว่า สูงสุดจะป็นรองก็เพียงแต่บิดามารดาเท่านั้น การนำข้อคิดไปใช้คือ ให้กตัญญูต่อผู้มีพระคุณและเคารพเชื่อฟังคำสั่งสอนของครู
จัดทำโดย
นางสาวนภสร ติสโร ม.4/7 เลขที่38
