O wybuchu powstania Adam Mickiewicz dowiedział się podczas pobytu w Rzymie. Pragnął wziąć udział w walkach, ale do Polski wyruszył zbyt późno. Dopiero w sierpniu 1831 r. dotarł do Wielkopolski i podjął nieudaną próbę przekroczenia granicy prusko-rosyjskiej. Powstanie już wówczas dogasało, we wrześniu Rosjanie zdobyli Warszawę. Powstańcy uciekający z Królestwa Polskiego wyjeżdżali głównie do Drezna i tam również udał się Mickiewicz. Pod wpływem emocji, przemyśleń i podziwu dla męstwa powstańców, lecz także ze świadomością konsekwencji klęski narodowego zrywu, poeta tworzył w Dreźnie bardzo intensywnie. Najważniejszym dziełem napisanym wówczas była niewątpliwie część III Dziadów, zwana od miejsca powstania Dziadami drezdeńskimi. Dramat ten powstał zaledwie w kilka tygodni, wiosną 1832 r. Wydany w tym samym roku, wywarł ogromny wpływ nie tylko na literaturę polską, lecz także na życie duchowe narodu. Tym samym umocnił pozycję Mickiewicza jako narodowego wieszcza.