Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ZELULEN ORGANULUAK - Coggle Diagram

- - - - Landareek: zelulosazko mikrozuntzexka + matrizea (ura+gatz mineralak+hemizelulosa+pektina)
      - Onddoek: kitinazko zuntzez
      - Prokariotoena: mureinaz osatua adb (ez da zuntzezkoa, molekula kateak)
- - - - Tanpoi-disoluzio edo disoluzio indargetzaile bat da
        (pH)
      - Pseudopodoak sortzeko aukera ematen du
      - Entzima kopurua haundia dago (erreakzio
        metabolikoak)
  - - - Zelularen forma zehaztea eta organuluen barne-antolaketa kudeatzea.
      - Zelularen mugimendua ahalbidetzea.
      - Zelula-zatiketan, kromosomak bereiztea.
    - - Tarteko harizpiak (8-10 nm):Egitura-funtzioa dute, eta tentsio mekaniko handia jasaten duten zeluletan ugariak dira
      - Mikrotubuluak (25 nm):𝛂 eta 𝛃 tubulinek osatutako zilindro huts luzeak dira; zelularen beharrizanen arabera, erraz eraiki eta
        desegiten dira.
        
        Besikulen eta organuluen garraioan esku hartzen dute,
        
        zilioen eta flageloen osagaiak dira,
        
        mitosian ardatz akromatikoa eratzen dute.
      - Mikroharizpiak (7 nm):Aktina da euren monomeroa,mintz plasmatikoaren azpiko aldean, sare bat Osatzen dute harizpi horiek; mintz plasmatikoaren azpiko aldean, sare bat
        osatzen dute harizpi horiek;
  - - - hainbat lekutan daude:
        
        zitoplasman barreiatuta (banaka edo polirribosomak eratzen)
        
        erretikulu endoplasmatiko zimurrari (EEZ) lotuta
        
        nukleoaren mintzaren kanpoaldean
        
        mitokondrietan eta kloroplastoetan
      - Haien funtzioa proteinen sintesia egitea da.
    - - FUNTZIOAK
        
        Zelulako mikrotubuluak antolatzea (zitoeskeletuaren arduraduna)
        
        Mitosian ardatz akromatikoa eratzea.
        
        Zilioen eta flageloen sorreran eta hazkundean esku hartzea.
        
        Zentriolo pare berriak eratzea.
    - - Zilioak laburrak eta ugariak izaten dira,
      - flageloak, berriz, luzeak eta urriak
      - FUNTZIOAK
        
        Zilioek zelularen ingurua mugiarazten dute,eta zelula bera ere bai.
        
        Flageloak protozoo batzuen eta espermatozoideen mugimenduaz arduratzen dira.
        
        arduratzen dira.
      - EGITURA:Zurtoinean edo axoneman, 9+2 egitura du: bederatzi mikrotubulu parek erdiko bikotea inguratzen dute**
    - - erretikulu endoplasmatiko zimurtsu (EEZ)
        
        proteinen sintesia eta banaketa
        
        proteinen glukosilazioa
      - erretikulu endoplasmatiko leun (EEL)
        
        Lipidoak eratzea, metatzea eta garraiatzea.
        
        Detoxifikatzea.
        
        Muskuluen uzkurdura eragitea.
        
        Pigmentuak sortzea.
        
        Mineralen metabolismoan esku hartzea.
        
        Gibeleko zeluletan (hepatozitoetan),glukogenolisian (glukosa lortzeko, glukogenoa parte hartzen dute.
    - - FUNTZIOAK
        
        Mintz plasmatikoa berritzea.
        
        Glukosilatzea.
        
        Polisakaridoen sintesia egitea.
        
        Lehen mailako lisosomak eratzea.
        
        EEn sintetizatutako molekulak aldatzea, paketatzea, garraiatzea, banatzea eta jariatzea.
    - - FUNTZIOAK
        
        Molekulak oxidatzea.
        
        𝜷-oxidazioan parte hartzea (gantz-azidoak azetil-CoA bilakatzea).
        
        Lipidoen sintesian parte hartzea.
        
        Hainbat osagairen degradazioan esku hartzea.
        
        Ernatzen ari diren landare hazietako gantz-azidoak azukre bilakatzea.
        
        Fotoarnasketan esku hartzea.
    - - FUNTZIOAK
        
        Lisosomarik ez duten zeluletan (legamiak, adibidez), haien funtzioa hartzea.
        
        Landare-zeluletan, biltegi-funtzioa betetzea.
        
        Landare-zelulen hanpadurari eustea.
        
        Landare-zelulen hazkundean esku hartzea.
- - - - heterokromatina (formarik trinkoena)
        
        ez da aktiboa,
        
        transkripzioari gagozkiola
      - eukromatina (forma hedatuagoa)
        
        ugariena interfasean
        
        transkribatu daitekeena
    - - FUNTZIOAK
        
        erribosomen azpiunitateak eratzea
        
        RNA sintetizatzea
    - - Barneko mintzaren barruko aldean, proteinaz osatutako nukleo-xafla dago. Horrek euskarria ematen nukleoari, eta kromatinarentzako ainguralekua da.
      - Kanpoko mintzaren alde zitoplasmatikoan erribosomak daude, eta, jarraian, EEren mintza.
      - Nukleoaren mintzean, poroak daude.Horietatik pasatzen dira RNA, ioiak eta bestelako makromolekulak zitoplasmara
  - - - Kromosomen sailkapena
        
        kromosomak metazentrikoak
        
        submetazentrikoak
        
        Zentromeroaren kokapenaren arabera
        
        akrozentrikoak
        
        telozentrikoak
    - - Kariotipoaren argazkia egiteko, zelulak mitosiaren metafasean egon behar du;Kariotipoa ikusteko, zelula fetalak edo linfozitoak erabili ohi dira.
- - - - mintzen arteko gunea
      - mintz tilakoidala
      - kanpoko mintza
      - tilakoideak
      - barneko mintza
      - granak
      - estroma
        
        kloroplastoen DNA
        
        inklusioak
        
        erribosomak
        
        entzima fotosintetikoak
      - Kloroplastoetan