Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบขับถ่ายปัสสาวะ (Urinary System), นางสาวชรินรัตน์ อุ้ยมาก รหัสนักศึกษา…
ระบบขับถ่ายปัสสาวะ
(Urinary System)
กระบวนการสร้างน้ำปัสสาวะ
กระบวนการขับออก
(Tubular Secretion)
การขนถ่ายสารจากเลือด (peritubular capillaries) เข้าไปยังหลอดไตฝอย เช่น PAH (P - aminohippuric acid) และ H เป็นต้น
กระบวนการดูดกลับ
(Tubular Reabsorption)
สารบางตัวที่เป็นประโยชน์จะถูกดูดกลับ จากหลอดไตฝอยกลับเข้าเส้นเลือด เช่น glucose และ Na
กระบวนการกรอง
(Glomerular Filtration / Ultrafiltration)
การกรองเป็นขั้นตอนแรกในการทำให้เกิดปัสสาวะขึ้นที่ glomerulus โดยการกรองเอาพลาสมา แต่ไม่รวมถึงโปรตีน ของเหลวที่ถูกกรองมาจาก glomerulus ซึ่งเรียกว่า Filtrate
น้ำกรอง
(Fitrate)
ที่เกิดจากการกรองที่ glomerulus นั้นมีความเข้มข้นเท่ากับพลาสมา (sotonic) คือประมาณ 290 mOsm ต่อกิโลกรัมของน้ำ
การควบคุมปริมาณเลือดไหลเวียนสู่ไตและอัตราการกรอง
การควบคุมโดยภายในไต
(Intrinsic control)
รักษาให้ ความต้านทานของ afferent และ efferent arterioles สมดุลกัน
"Autoregulation"
แต่ถ้าหากความดันเลือดในระบบไหลเวียนเพิ่มขึ้นหรือลดลงมากกว่าระยะจำกัด คือ 80 - 180 mmHg Autoregulation นี้ก็ไม่มีประสิทธิภาพในการควบคุมได้ เลือดที่ไหลมายังไต และอัตราการกรองจะแปรโดยตรงกับความดันเลือด
Myogenic mechanism : protect GFR
แรงดันกระทำกับผนังหลอดเลือดมากขึ้นกล้ามเนื้อเรียบในผนังหลอดเลือดหดตัว
Tubuloglomerular feedback : GFR , BP ลดทำให้ Na ผ่าน macula densa ลดลง> RBF ลดลง
การควบคุมจากภายนอกไต
(Extrinsic control)
Neural control
sympathetic
K,RBF และ > ลด GFR
Hormonal control
E, NE ,angiotensin II ( eff > aff ), ADH decrease GFR
ANP (Atrial natriuretic peptide) , dopamine , PGE2 (prostaglandin E2) increase GFR
อัตราการกรองของไต
(Glomerular filtration rate; GFR)
ปริมาตรของพลาสมาที่ถูกกรองโดย glomerulus ทั้งหมด
เขียนเป็นสมการได้ว่า
GFR = permeability x surface area x NFP
คุณสมบัติ ในการหา GFR โดย
Clearance method
ไม่ถูกสร้างหรือทำลายโดยเซลล์ของหลอดไตฝอย
ไม่เป็นพิษต่อร่างกาย
ไม่ถูกดูดกลับ (Reabsorb) และถูกขับออก (Secrete) โดยหลอดไตฝอย
ไม่ทำให้อัตราการกรองเปลี่ยนแปลง
สามารถถูกกรองออกจากพลาสมาได้ง่าย
(อย่างอิสระ)
7 . สามารถวิเคราะห์หาปริมาณในพลาสมาและปัสสาวะได้ง่าย และถูกต้อง
ไม่เกาะติดกับโปรตีนในพลาสมา
สารที่ใช้หา GFR
Para Amino Hippuric acid (PAH) clearance
สารนี้จะไม่ผ่านการกรองที่ glomerulus แต่ถูกขับออก (Secretion) ทางหลอดไตฝอย
Glucose
ถูกดูดกลับ (Reabsorption) หมดที่หลอดไตฝอยส่วนต้น
Inulin
เป็น polysaccharide ของ fructose มีน้ำหนักโมเลกุล ประมาณ 5,200
แรงที่ทำให้เกิดการกรอง
เป็นผลลัพที่เกิดจากแรงดันของของเหลว (Hydrostatic pressure ซึ่ง หมายถึงแรงที่เกิดจากการปั้มเลือดของหัวใจ จะเป็นแรงผลักดันให้น้ำออกจากหลอดเลือด)
Net Filtration Pressure (NFP)
Net Filtration Pressure 2 แรงที่ทำให้เกิด
การกรอง - แรงที่ต้านการกรอง
คนปกติแรงดันใน glomerulus มีค่าประมาณ 70 mmHg ขณะที่แรงดันใน capitlary อื่นๆ มีค่าประมาณ 30 mmHg การที่แรงดันใน glomerulus มีค่าสูงกว่าที่ capillary อื่นๆ ก็เนื่องมาจากเส้นผ่าศูนย์กลางของ efferent arteriole เล็กกว่า afferent arteriole ทำให้เกิดแรง ต้านทานต่อการไหลออกของเลือดจาก glomerulus
ค่าแรงดัน osmotic ของโปรตีนในเลือดนั้นประมาณ 30 mmHg ส่วนค่าแรงดัน ใน Bowman's capsule มีค่าประมาณ 15 mmHg
นางสาวชรินรัตน์ อุ้ยมาก รหัสนักศึกษา 64106301123
ห้อง 1B เลขที่ 51