Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Bệnh lý mạch máu và động mạch chủ - Coggle Diagram

- - - - Yếu tô nguy cơ
        
        Yếu tố thay đổi được:
        Hút thuốc lá
        Tăng huyết áp
        Đái tháo đường
        Rối loạn chuyển hóa lipid
        Tăng homocysteine máu
        
        Yếu tố không thay đổi được
        Tuổi
        Giới tính (Nam)
        Tiền căn gia đình mắc bệnh lý tim mạch sớm
      - BỆNH LÝ ĐM CHI DƯỚI DO XƠ VỮA
        
        Sinh lý bệnh
        
        ...
        
        Triệu chứng cơ năng
        
        Tùy thuộc diễn tiến của bệnh và vị trí động mạch bị hẹp hoặc tắc
        
        Triệu chứng kinh điển: đau cách hồi (hẹp động mạch chi dưới)
        
        Phân loại mức độ nặng theo Fontaine
        
        Giai đoạn I: ko triệu chứng
        
        Gđ II: đau cách hồi
        
        IIa: đau cách hồi khi đi bộ >200m
        
        IIb: đau cách hồi khi đi bộ <200m
        
        Gđ III: đau khi nghỉ
        
        Gđ IV: hoại tử, hoại thư, vết thương loét/ ko liền
        
        Cận lâm sàng
        
        ABI=
        
        Giá trị
        
        Bệnh nhân nghi ngờ có BĐMCD cần được đo ABI khi nghỉ để phát hiện bệnh
        
        <0,9: Bất thường thấp
        
        0,9-1: Giới hạn (Bordeline)
        
        1-1,4: Bth
        
        >1,4: Bất thường cao
        
        ABI gắng sức
        
        Khi giá trị ABI bình thường hoặc giới hạn, nhưng BN có triệu chứng đau cách hồi chi dưới
        
        ABI giảm sau gắng sức giúp chẩn đoán BĐMCD
        
        Định nghĩa
        
        =Tỷ số giữa huyết áp tâm thu đo được ở mỗi cổ chân mỗi bên / huyết áp tâm thu đo được ở bên cánh tay có giá trị cao hơn
        
        Siêu âm Doppler ĐM
        
        Chẩn đoán vị trí tổn thương giải phẫu
        Đánh giá mức độ hẹp động mạch.
        
        Chụp cắt lớp đa dãy ĐM (CTA)
        
        Có thể được cân nhắc chỉ định để chẩn đoán vị trí tổn thương giải phẫu, xác định tình trạng hẹp khít động mạch.
        
        có thể được chỉ định thay cho MRA trong trường hợp BN BĐMCD có chống chỉ định với MRA.
        
        Chụp cộng hưởng từ ĐM (MRA)
        
        Chẩn đoán vị trí giải phẫu và đánh giá mức độ hẹp động mạch của BĐMCD.
        
        MRA + gadolinium: không có thuốc cản quang có i ốt: chỉ định được với BN suy thận.
        
        Triệu chứng thực thể
        
        Teo cơ, rụng lông
        
        Móng dày, xanh xao, tím tái
        
        Âm thổi
        
        Bắt mạch và lượng hóa
        
        0: Mất mạch
        
        1: Mạch yếu
        
        2: Mạch bình thường
        
        3: Khối phình, có ranh giới
        
        Thiếu máu cục bộ chi CẤP (ko theo diễn tiến, mức độ)
        
        “5P”: Pain, Pallor, Paralysis, Paresthesias, Pulselessness
        
        Thiếu máu cục bộ chi mạn tĩnh trầm trọng
        
        Gđ III, IV theo Fortaine
      - THUYÊN TẮC XƠ VỮA
        
        Tắc nghẽn do mảng xơ vữa bong ra
        
        Mảng xơ vữa thường ở ĐMC và gây tắc ở các nhánh nhỏ
        
        Thường gặp ở nam > 60 tuổi bị xơ vữa động mạch
        
        Có thể xảy ra sau thủ thuật luồn dây dẫn vào ĐM (ví dụ: can thiệp mạch vành)
    - - Thường Hẹp ĐM lớn, trung bình như ĐM thận, ĐM cảnh.
      - Di truyền NST thường
      - Tuổi 14-50
      - 75% gây hẹp ĐM thận
      - Chú ý:
        
        Hẹp ĐM thận ở người cao tuổi, do xơ vữa: hẹp đoạn gần, tại gốc ĐM thận.
        Hẹp ĐM ở người trẻ, do loạn sản sợi cơ: hẹp đoạn giữa, đoạn xa ĐM thận
    - - VIÊM ĐM TẾ BÀO KHỔNG LỒ
        
        Tên khác: viêm ĐM thái dương, viêm ĐM Horton
        
        Xảy ra ở người > 50 tuổi
        
        Ảnh hưởng lên ĐM não ngoài sọ, nhất là ĐM thái dương
        
        ĐM thái dương lớn, khó đè ép, có thể mất mạch
        
        ĐM thái dương bình thường không loại trừ bệnh
        
        Thường gặp ở người Châu Âu.
        
        Nữ > nam
        
        Biến chứng nặng nhất là gây mù mắt
      - Viêm ĐM Takayasu
        
        Là bệnh viêm các mạch máu lớn tự phát gặp ở người trẻ, ảnh hưởng lên ĐMC và các nhánh của nó
        
        Nữ mắc bệnh gấp 10 lần nam
        
        Tuổi < 40
        
        Tổn thương hẹp/ tắc các động mạch,
        thường gặp ở ĐM dưới đòn, cảnh chung
        
        Thường gặp ở Châu Á
    - - Bệnh lý viêm từng đoạn không do xơ vữa, ảnh hưởng lên ĐM nhỏ, trung bình, thường ở ĐM chi trên (ĐM quay, ĐM trụ)
      - Người trẻ, < 45 tuổi, nam giới 75-90%
      - Liên quan hút thuốc lá
      - Nguy cơ đoạn chi 25%
        trong vòng 5 năm
      - Chẩn đoán: yếu tố nguy cơ, tắc mạch máu nhỏ ở bệnh nhân
        không đái tháo đường, loại trừ các nguyên nhân khác
  - - - Đường kính bth
        
        Gốc và ĐMC ngực lên: 3 cm
        
        ĐMC chủ ngực xuống: 2.5 cm
        
        ĐMC bụng: 1.8-2 cm
      - Đường kính phình
        
        Phình khi đk > 1.5 so với đường kính bình thường
      - Yếu tố nguy cơ: hút thuốc lá, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, tiên căn gia đinh
      - Biến chứng: vỡ phình ĐMC, thuyên tắc huyết khối đoạn xa
    - - Bóc tách động mạch chủ (Aortic dissection – AD)
        
        Gặp trong
        
        THA mạn tính (70%)
        
        Rối loạn mô liên kết (HC Marfan, Ehlers-Danlos,..)
        
        Biến chứng: thiếu máu cục bộ các cơ quan, vỡ ĐMC
      - máu tụ trong thành động mạch (Intramural hematoma – IMH)
      - Loét động mạch chủ xuyên thấu hay Tổn thương loét do thấm nhập xơ vữa vào thành động mạch (Penetrating aortic ulcer – PAU)
    - - HA chi trên > chi dưới hoặc HA chi dưới không đo được
      - Chi trên phát triển hơn chi dưới
      - Mạch bẹn, chày sau yếu hoặc mất
      - Mạch đùi tới chậm hơn so với mạch quay
      - Âm thổi tâm thu dọc bờ xương ức LS 3,4 lan sau lưng hoặc lên cổ. Hoặc ATTthu giữa 2 xương bả vai
- - - - 3 đỉnh
        
        Ứ trệ tuần hoàn
        
        Tình trạng tăng đông
        
        Viêm mạch máu
      - Đủ 3 đỉnh thì nguy cơ mắc càng cao