Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
OKOLICZNOŚCI WYŁĄCZAJĄCE BEZPRAWNOŚĆ CZYNU (KONTRATYPY) - Coggle Diagram
OKOLICZNOŚCI WYŁĄCZAJĄCE BEZPRAWNOŚĆ CZYNU (KONTRATYPY)
OBRONA KONIECZNA (odpieranie bezpośredniego, bezprawnego zamachu na jakiekolwiek dobro chronione prawem, przy użyciu środków koniecznych do odparcia tego zamachu i w sposób współmierny do niebezpieczeństwa zamachu). Zaatakowany ma prawo zachować się nawet w inny sposób niż było to możliwe.
Jest to obrona przed bezpośrednim zamachem, który jest bezprawny a sposób obrony jest współmierny do niebezpieczeństwa zamachu.
zamach - działanie/zaniechanie zagrażające naruszeniem dobra prawnego. Bezpośredniość wynika z tego, że w najbliższym czasie dobro będzie naruszone. Bezprawność oznacza, że zamach narusza pewne aspekty prawa (nie tylko karnego). Sposób obrony jest współmierny do niebezpieczeństwa (musi zachodzić wyraźna proporcja między dobrem zaatakowanym a naruszonym)
Przekroczenie granic
sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary lub odstąpić od jej wymierzenia
eksces intensywny - polega na odparciu ataku w sposób rażący (rażąca dysproporcja dóbr)
eksces ekstensywny - polega na opóźnionej lub przedwczesnej obronie
STAN WYŻSZEJ KONIECZNOŚCI - poświęcenie jakiegoś dobra (gdyż nie było innej możliwości) względem innego. Dobro ratowane musi być wartości oczywiście wyższej niż dobro poświęcone
bezpośrednie niebezpieczeństwo - zachowanie człowieka lub działanie sił przyrody lub zachowanie się zwierzęcia
zasada subsydiarności - poświęcenie dobra musi być jedynym wyjściem z sytuacji (działanie w ostateczności)
dobro poświęcone jest wartości mniejszej, równej bądź większej (ale nie oczywiście wyższej)
powołanie na stan wyższej konieczności wiąże się z działaniem umyślnym i znamiennym określonemu celowi. Stan wyższej konieczności wyłącza bezprawność czynu, gdy dobro poświęcone przedstawia niższą wartość od dobra ratowanego, natomiast wyłączenie winy istnieje wtedy, gdy dobro poświęcone jest równej lub wyższej wartości niż dobro ratowane
zawiniony stan wyższej konieczności - wywołanie niebezpieczeństwa dla dobra później ratowanego
NIE DZIAŁA w stanie wyższej konieczności ten kto poświęca dobro, które ma szczególny obowiązek chronić
przekroczenie granic: niebezpieczeństwo nie było bezpośrednie, złamana została zasada subsydiarności, nie zachowano zasady proporcjonalności
DZIAŁANIE W RAMACH UPRAWNIEŃ I OBOWIĄZKÓW
ZGODA POKRZYWDZONEGO
osoba udzielająca zgody może swobodnie dysponować dobrem
zgoda jest dobrowolna
zgoda istnieje w chwili czynu
CZYNNOŚCI LECZNICZE
działanie jest podjęte w celu leczniczym
leczący działał zgodnie z zasadami sztuki medycznej
KARCENIE MAŁOLETNICH
-musi mieć cel wychowawczy
wykonywane przez rodziców lub prawnych opiekunów
nie przekracza pewnego stopnia intensywności
RYZYKO SPORTOWE
uprawianie danej dyscypliny jest dozwolone
działanie było podjęte w celu sportowym
nie zostały naruszone reguły
RYZYKO NOWATORSTWA
celem działającego jest przeprowadzenie eksperymentu poznawczego, medycznego, technicznego, ekonomicznego
spodziewana korzyść ma znaczenie poznawcze, medyczne, gospodarcze
oczekiwanie osiągnięcia jest zasadne
ewentualna zgoda człowieka, jeśli on jest obiektem eksperymentu
OSTATECZNA POTRZEBA
ZWYCZAJ
wręczanie prezentów osobom pełniącym funkcje publiczne
naruszenie nietykalności cielesnej