Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

LIPID - Coggle Diagram

- - - - Số carbon (4-36C)
      - Vai trò quan trọng trong chuyển hóa cơ thể
      - Ở dạng tự do hoặc dạng liên kết (ester, amid)
      - Luôn ở dạng kết hợp
      - Là acid hữu cơ
      - CÁCH ĐÁNH SỐ
        
        VÍ DỤ: Acid Linolenic - 18:3 (∆9,12,15)
        
        18 là số carbon
        
        3 là số liên kết đôi
        
        ∆9 => carbon số 9 là carbon chưa bão hòa
        
        C1 là carbon của -COOH
        
        Cα là carbon của -CH2- sát nhóm -COOH
        
        Cω là carbon cuối cùng
      - ACID BÉO KHÔNG NO
        
        Đồng phân dạng cis
        
        Các liên kết đôi cạnh nhau thường cách nhau bởi 1 nhóm -CH2-
        
        Lên men trong dạ của động vật ăn cỏ, trong các sản phẩm của các loài động vật này => đồng phân dạng trans
        
        Ăn nhiều acid béo dạng trans => tăng LDL, giảm HDL => không tốt => nên hạn chế tiêu thụ
- - - - ester của glycerol và acid béo
      - có nhiều loại: monoester, diester, triester
      - TRIACYGLYCEROL hay TRIGLYCERID
        
        Dạng dự trữ acid béo trong sinh vật
        
        Tạo nhiệt, cách nhiệt
        
        Dự trữ năng lượng
        
        Tạo chất đệm che chở các cơ quan nội tạng bên trong khỏi các tác nhân cơ học
    - - Là ester của acid béo (no hoặc chưa no) với alcol mạch dài từ 16-30C
      - VÍ DỤ: sáp ong
        C30H61-COO-C15H31
      - Thể rắn ở nhiệt độ thường
      - Không tan trong nước
      - Ít tan trong rượu
      - Tan trong dung môi hữu cơ
      - Bị thủy phân trong môi trường kiềm
      - Chất chống thấm sinh học
    - - ester của alcol vòng và acid béo
      - CHOLESTERID (CHOLESTEROL ESTER): ester của cholesterol và acid béo
  - - - Là dẫn xuất của acid L - phosphatidic (thay nhóm -OH bên phải bằng nhóm base nito)
      - Tùy theo loại base nito, có nhiều loại phosphatid
    - - Là amid của aminoalcol sphingosin và acid béo
      - SPHINGOPHOSPHATID
        
        Cấu trúc nó bao gồm: acid béo tạo liên kết peptit với sphingosin và phần X (gồm gốc phosphate và cholin hoặc ethanolamin)
      - SPHINGOGLYCOLIPID
        
        Cấu trúc nó bao gồm: acid béo tạo liên kết peptit với sphingosin và thành phần đường như cerebrosid, gangliosid, sulfatid
- - - - Là dẫn xuất của nhân steran
      - Mạch nhánh (5-10C) ở C17
      - Ví dụ điển hình: CHOLESTEROL
        
        Có trong hầu hết tế bào cơ thể
        
        Không tan trong nước, acid hay kiềm
        
        Tan trong ete, chlorofom, benzen, alcol nóng
        
        Tồn tại trong cơ thể ở dạng tự do, hoặc ester với acid béo
        
        Tiền chất của nhiều steroid quan trọng: acid mật, muối mật, vitamin D, hormon steroid (hormon sinh dục và hormon vỏ thượng thận)
      - 7-dehyrocholesterol có nhiều ở da, dầu cá
      - Ergosterol có trong nấm men, lúa mạch
- - - - Lõi trung tâm: các lipid kỵ nước (đặc biệt là cholesterol và triglycerid)
      - Áo bề mặt: protein và lipid phân cực (cholesterol và phospholipid)
  - - - Chylomicron
        
        Vận chuyển lipid trung tính về gan
        
        Thành phần lipid chủ yếu là triglycerid ngoại sinh
      - α-LP => HDL
        
        Chuyển cholesterol từ gan ra mô ngoại vi
      - β-LP => LDL
        
        Chuyển cholesterol dư thừa từ mô ngoại biên về gan
      - pre-β-LP
        => VLDL
        
        Vận chuyển TG nội sinh từ gan tới mô ngoại biên