การรักษาทางจิตเวชตามทฤษฏีพฤติกรรมนิยม
ใช้การปรับพฤติกรรมท่ีไม่เหมาะสมของผู้ป่วย
โดยการใช้แรงเสริมชนิด ต่างๆ
มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อ
1.ควบคุมพฤติกรรมของ ผู้ป่วย
- ช่วยให้ผู้ป่วยมีพฤติกรรมที่อยู่บนความเป็นจริง เป็นที่ยอมรับของคนทั่วไป
- มีพฤติกรรมตามมาตรฐานของสังคม
4.สร้างสถานการณ์ที่ทําให้เกิดการเรียนรู้และแสดงพฤติกรรมที่เหมาะสม
Token Economy
Exposure
ใช้กับผู้ป่วยโรคกลัว (Phobia)
ย้ำคิดยํ้าทํา (OBS)
มีหลายลักษณะ เช่น
ให้เผชิญกับสิ่งเร้าที่กลัวจนความรู้สึกกลัวหมดไป
ได้ผลดีหากค่อยเป็นค่อยไปทําซ้ำๆ และใช้เวลานาน
ให้เผชิญทันที (Flooding)
ให้เผชิญควบคู่ไปกับการจินตนาการ (Implosion)
เผชิญสิ่งเร้าอย่างค่อยเป็นค่อยไป (Hierarchy of Problem)
เผชิญสิ่งเร้าโดยใช้จินตนาการรวมกับการผ่อนคลายกล้ามเนื้อ (Systemic Desensitization and Relaxation)
Desensitization หรือ Systematic Desensitization
ใช้ได้ผลดีกับผู้ป่วยโรคกลัว
สอนให้ผ่อนคลายกล้ามเน้ือ
เมื่อผ่อนคลายแล้ว
ผู้รักษาจะให้ผู้ป่วยเผชิญกับสิ่งเร้าที่กลัว
เริ่มจากระดับต่ำ ท่ีสุด
ถ้าผู้ป่วยสามารถผ่อนคลายกล้ามเนื้อได้โดยไม่รู้สึกวิตกกังวล
เพิ่มระดับสื่งเร้าขึ้น เรื่อยๆ
จนกว่าผู้ป่วยจะเผชิญ กับสิ่งเร้าท่ีทําให้เกิดความกลัวได้ในทุกระดับ
ผู้รักษาจะให้ Secondary Reinforcement
เช่น
ดาว แสตมป์ คะแนน
ผู้ป่วยจะสะสม Secondary Reinforcement
เพื่อนํามาเปลี่ยน
Timeout
การนําแรงเสริมทุกชนิดออกจากผู้ป่วย
ใช้มุมห้อง
ใช้ห้องางขนาดเล็ก
ปราศจากสิ่งกระตุ้น
กําหนดระยะเวลาสั้นๆ
กําหนดพฤติกรรมที่ พึงประสงค์ให้ผู้ป่วยปฏิบัติ
ไม่ควรใช้กับผู้ป่วยที่มีพฤติกรรมแยกตัว
มีพฤติกรรม ต่อต้าน
Extinction
การเพิกเฉย
ไม่ให้ความสนใจต่อพฤติกรรมไม่พึงประสงค์
แต่ ให้แรงเสริมแก่พฤติกรรมที่ พึงประสงค์ควบคู่กันไป
ตัวอย่างเช่น
เมื่อเด็กลุกจากที่นั่ง ครูไม่สนใจ แต่เมื่อเด็กนั่งเรียบร้อยครูจะชม
ไม่ควรใช้กับผู้ป่วยยท่ีมีพฤติกรรมก้าวร้าว รุนแรง
Assertive training
การฝึกให้ผู้รับการบําบัดกล้าแสดงออกถึงความรู้สึกท่ีควรแสดงออกในสังคม
ไม่วิตกกังวล
ขจัดปฏิกิริยาตอบสนองที่มีคคามรู้สึกกังวล
โดยให้ผู้รับการบําบัดและผู้บําบัดผลัดกันแสดงบทบาทใน สถานการณ์ที่เป็นปัญหาของผู้รับการบําบัด
เพื่อให้ผู้รับการบําบัดได้ดู และเข้าใจถึงพฤติกรรมตนเอง
Shaping
การปรุงแต่งพฤติกรรมจากพฤติกรรมง่ายๆไปสู่พฤติกรรมที่ซับซ้อน
ค่อยเป็นค่อยไป
โดยให้แรง เสริมกับพฤติกรรมท่ีเหมือน
กับพฤติกรรมท่ีต้องการอย่างเป็นขั้นตอน
ตั้งแต่พฤติกรรมง่ายๆ จน พฤติกรรมขั้นสุดท้ายท่ีต้องการ