Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

3.1 HỌC THUYẾT HÌNH THÁI KINH TẾ - XÃ HỘI. - Coggle Diagram

- - - - là cơ sở cho sự tồn tại và phát triển của xã hội.
      - là một loại hoạt động có tính khách quan, tính xã hội, tính lịch sử và tính sáng tạo.
      - là hoạt động nền tảng làm phát sinh, phát triển những mối quan hệ xã hội của con người
      - là cơ sở của sự hình thành, biến đổi và phát triển của xã hội loài người.
    - - Sản xuất vật chất
      - Sản xuất tinh thần
      - Sản xuất ra bản thân con
- - - - là những cách thức mà con người sử dụng để tiến hành quá trình sản xuất của xã hội ở những giai đoạn lịch sử nhất định.
      - là sự thống nhất giữa lực lượng sản xuất với một trình độ nhất định và quan hệ sản xuất tương ứng.
    - - Xét về kết cấu lực lượng sản xuất bao gồm hai yếu tố:
        
        Tư liệu sản xuất
        
        Tư liệu lao động
        
        Công cụ lao động là yếu tố động và cách mạng nhất của lực lượng sản xuất.
        
        Phương tiện lao động
        
        Đối tượng lao động.
        
        Lao động (con người) với trình độ sản xuất thể hiện ở kinh nghiệm sản xuất, ở kỹ năng, kỹ xảo khi sử dụng tư liệu sản xuất và năng lực sáng tạo ra công cụ và phương tiện lao động.
      - Mối quan hệ giữa tư liệu sản xuất và lao động.
        
        Yếu tố lao động bao giờ cũng giữ vai trò quyết định trong lực lượng sản xuất.
        
        Hoạt động của con người sẽ trực tiếp dẫn đến sự biến đổi của đối tượng lao động theo những mục đích của mình.
    - - Kết cấu của quan hệ sản xuất bao gồm ba mặt quan hệ cơ bản sau:
        
        Quan hệ sở hữu về tư liệu sản xuất.
        
        Quan hệ sở hữu tư liệu sản xuất là quan hệ giữ vai trò quyết định trong quan hệ sản xuất.
        
        Quan hệ trao đổi hoạt động, địa vị và quyền tổ chức quản lý sản xuất.
        
        Quan hệ phân phối sản phẩm lao động.
  - - - Lực lượng sản xuất là nội dung của phương thức sản xuất, quan hệ sản xuất là cái tương đối ổn định, là hình thức của phương thức sản xuất.
      - Cùng với sự thay đổi và phát triển của lực lượng sản xuất thì quan hệ sản xuất cũng thay đổi và phát triển cho phù hợp với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất.
    - - Sự tác động của quan hệ sản xuất đối với lực lượng sản xuất theo hai khuynh hướng chung đó là:
        
        Khi quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất nó có ý nghĩa thúc đẩy, mở đường cho lực lượng sản xuất phát triển.
        
        Quan hệ sản xuất lỗi thời không phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất thì nó kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất.
- - - - Quan hệ sản xuất thống trị
      - Quan hệ sản xuất mầm mống
      - Quan hệ sản xuất tàn dư
    - - Hình thái ý thức xã hội (hình thái ý thức chính trị, pháp quyền, tôn giáo...)
      - Các thiết chế chính trị xã hội tương ứng (nhà nước, đảng, giáo hội...)
  - - - Cơ sở hạ tầng quyết định nội dung và tính chất của kiến trúc thượng tầng;
        Nội dung và tính chất của kiến trúc thượng tầng là sự phản ánh đối với cơ sở hạ tầng.
      - Cơ sở hạ tầng quyết định sự biến đổi của kiến trúc thượng tầng;
      - Một cơ sở hạ tầng sẽ sản sinh ra một kiến trúc thượng tầng phù hợp
    - - Nhà nước là nhân tố tác động trực tiếp và mạnh mẽ nhất tới cơ sở hạ tầng kinh tế của xã hội
      - Sự tác động của kiến trúc thượng tầng đối với cơ sở hạ tầng có thể diễn ra theo xu hướng tích cực hoặc tiêu cực
        
        Khi các yếu tố của kiến trúc thượng tầng phù hợp với nhu cầu khách quan của sự phát triển kinh tế nó sẽ tạo ra tác động tích cực thúc đẩy sự phát triển kinh tế
        
        Nếu các yếu tố của kiến trúc thượng tầng không phù hợp nó sẽ kìm hãm, phá hoại sự phát triển kinh tế.
    - - Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam đã rất quan tâm đến nhận thức và vận dụng quy luật này.
      - Trong thời kỳ đổi mới đất nước, Đảng Cộng sản Việt Nam chủ trương đổi mới toàn diện cả kinh tế và chính trị, trong đó đổi mới kinh tế là trung tâm, đồng thời đổi mới chính trị từng bước thận trọng vững chắc bằng những hình thức, bước đi thích hợp;
- - - - Quan hệ sản xuất là quan hệ khách quan, cơ bản, chi phối và quyết định mọi quan hệ xã hội, đồng thời là tiêu chuẩn quan trọng nhất để phân biệt bản chất các chế độ xã hội khác nhau
      - Kiến trúc thượng tầng là sự thể hiện các mối quan hệ giữa người với người trong lĩnh vực tinh thần, tiêu biểu cho bộ mặt tinh thần của đời sống xã hội.
      - Lực lượng sản xuất là nền tảng vật chất của xã hội, tiêu chuẩn khách quan để phân biệt các thời đại kinh tế khác nhau, yếu tố xét đến cùng quyết định sự vận động, phát triển của hình thái kinh tế - xã hội.
    - - Hình thái kinh tế - xã hội cộng đồng nguyên thủy,
        
        Hình thái kinh tế - xã hội chiếm hữu nô lệ,
        
        Hình thái kinh tế - xã hội phong kiến,
        
        Hình thái kinh tế - xã hội tư bản chủ nghĩa,
        
        Hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa .
  - - - Sự hình thành, phát triển và thay thế lẫn nhau của các hình thái kinh tế - xã hội trong lịch sử trước hết do tác động của các quy luật khách quan nhưng đồng thời còn chịu tác động của các nhân tố chủ quan như điều kiện địa lý, tương quan lực lượng giai cấp, tầng lớp xã hội, truyền thống văn hóa, điều kiện quốc tế...
      - Tính chất phong phú đa dạng của tiến trình phát triển các hình thái kinh tế - xã hội có thể bao hàm những bước phát triển “bỏ qua” một hay một vài hình thái kinh tế - xã hội nhất định.
        Tuy nhiên sự “bỏ qua” đó phải gắn với những điều kiện khách quan và chủ quan nhất định.
    - - Lịch sử phát triển của mỗi cộng đồng người nói riêng vừa tuân theo tính tất yếu quy luật xã hội, vừa chịu tác động đa dạng của các nhân tố khác nhau, trong đó có cả nhân tố hoạt động chủ quan của con người, **