Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ÔN TẬP VẬT LÍ HKI (NHÓM4) :red_flag: 10-bi-quyet-hoc-gioi-mon-vat-ly-de…

- - - - Điện trường là môi trường (dạng vật chất) bao quanh điện tích và gắn liền với điện tích.
      - Điện trường tác dụng lực điện lên các điện tích khác đặt trong nó.
    - - Cường độ điện trường tại một điểm là đại lượng đặc trưng cho tác dụng lực của điện trường tại điểm đó
      - Cường độ điện trường của một diện tích điểm trong chân không
      - Nguyên lí chồng chất điện trường
    - - Hình ảnh các đường sức điện
      - Định nghĩa
        
        Đường sức điện là đường mà tiếp tuyến tại mỗi điểm của nó là giá của vectơ cường độ điện trường tại điểm đó. Nói cách khác, đường sức điện là đường mà lực điện tác dụng dọc theo nó.
      - Hình dạng đường sức
      - Tiếp tuyến tại mỗi điểm của đường sức điện là giá của vectơ E tại đó
  - - - Khi hai vật cọ xát, electron dịch chuyển từ vật này sang vật khác, dẫn tới một vật thừa electron và nhiễm điện âm, còn một vật thiếu electron và nhiễm điện dương.
    - - Khi vật không mang điện tiếp xúc với vật mang điện, thì electron có thể dịch chuyển từ vật này sang vật khác làm cho vật không mang điện khi trước cũng bị nhiễm điện theo.
    - - Hệ cô lập về điện là hệ vật không có trao đổi điện tích với các vật khác ngoài hệ
  - - - Các hiện tượng nhiễm điện của một vật
        
        Nhiễm điện do cọ xát
        
        Nhiễm điện do tiếp xúc
        
        Nhiễm điện do hưởng ứng
      - Vật bị nhiễm điện còn gọi là vật mang điện, vật tích điện hay là điện tích
        
        ĐIỆN TÍCH ĐIỆN TÍCH ĐIỂM
      - Một vật tích điện có kích thước rất nhỏ so với khoảng cách tới điểm ta xét thì được gọi là điện tích điểm.
      - Tương tác điện
        
        Các điện tích cùng dấu thì đẩy nhau, khác dấu thì hút nhau
    - - Lực hút hay lực đẩy giữa hai điện tích điểm đặt trong chân không có phương trùng với đường thẳng nối giữa hai điện tích điểm đó, có độ lớn tỉ lệ với tích độ lớn của hai điện tích và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng.
      - CÔNG THỨC
  - - - Đặc điểm của lực điện tác dụng lên một điện tích đặt trong điện trường đều Đặt điện tích q dương (q > 0) tại một điểm M trong điện trường đều như hình vẽ, nó sẽ chịu tác dụng của một lực điện Lực F là lực không đổi, có phương song song với các đường sức điện, chiều hướng từ bản dương sang bản âm, độ lớn bằng qE.
      - Công của lực điện trong điện trường
        
        Công của lực điện trong sự di chuyển của điện tích không phụ thuộc vào hình dạng của đường đi mà chỉ phụ thuộc vào vị trí của điểm đầu và điểm cuối của đường đi trong điện trường.
    - - Sự phụ thuộc của thế năng WM vào điện tích q
        
        AM∞ = WM = VMq
        Thế năng tỉ lệ thuận với q.
      - Công của lực điện và độ giảm thế năng của điện tích trong điện trường
        
        Khi một điện tích q di chuyển từ điểm M đến điểm N trong một điện trường thì công mà lực điện tác dụng lên điện tích đó sinh ra sẽ bằng độ giảm thế năng của điện tích q trong điện trường.
        AMN = WM-WN
      - Khái niệm
        
        Thế năng của một điện tích q trong điện trường đặc trưng cho khả năng sinh công của điện trường khi đặt điện tích q tại điểm mà ta xét trong điện trường.
  - - - Khái niệm điện thế
        
        Hệ số VM chỉ phụ thuộc điện trường tại M. Nó đặc trưng cho điện trường về phương diện tạo ra thế năng của điện tích q. VM được gọi là điện thế tại M.
      - Định nghĩa
        
        Điện thế tại một điểm M trong điện trường là đại lượng đặc trưng riêng cho điện trường về phương diện tạo ra thế năng khi đặt tại đó một điện tích q. Nó được xác định bằng thương số của công của lực điện tác dụng lên q khi q di chuyển từ M ra vô cực và độ lớn của q. VM = AM∞q
      - Đơn vị điện thế
        
        Đơn vị điện thế là vôn (kí hiệu là V)
      - Đặc điểm của điện thế
        
        Vi q > 0 nên nếu AM∞ > 0 thì VM > 0; nếu AM∞ < 0 thì VM < 0;
        Điện thế của đất và của một điểm ở vô cực thường được chọn làm mốc (bằng 0)
    - - Hiệu điện thế giữa hai điểm M và N là hiệu giữa điện thế VM và VN: UMN = VM - VN.
      - Hiệu điện thế giữa hai điểm M, N trong điện trường đặc trưng cho khả năng sinh của điện trường trong sự di chuyển của một điện tích từ M đến N. Nó được xác định bằng thương số của công của lực điện tác dụng lên điện tích q trong sự di chuyển từ M đến N và độ lớn của q.
      - Người ta đo hiệu điện thế tĩnh điện bằng tĩnh điện kế
      - Hệ thức giữa hiệu điện thế và cường độ điện trường: U = Ed.
  - - - khái niệm
        
        Tụ điện là một hệ hai vật dẫn đặt gần nhau và ngăn cách nhau bằng một lớp cách điện.
        
        Tụ điện dùng để chứa điện tích.
        
        Tụ điện có nhiệm vụ tích và phóng điện trong mạch điện nên được dùng phổ biến trong các mạch điện xoay chiều và các mạch vô tuyến điện.
        
        Phổ biến là tụ điện phẳng gồm hai bản kim loại phẳng (thường là giấy thiếc, kẽm hoặc nhôm) đặt song song với nhau và ngăn cách nhau bằng một lớp điện môi (thường là lớp giấy tẩm một chất cách điện như parafin). Hai bản kim loại này gọi là hai bản của tụ điện. Hai bản và lớp cách điện được cuộn lại và đặt trong một vỏ bằng kim loại.
        
        Trong mạch điện, tụ điện được biểu diễn bằng kí hiệu vẽ sau:
        
        Cách tích điện cho tụ điện
        
        Để tích điện cho tụ điện, ta nối hai bản của tụ điện với hai cực của nguồn điện như hình vẽ: Điện tích của hai bản có độ lớn bằng nhau nhưng trái dấu. Ta gọi điện tích của bản dương là điện tích của tụ điện.
    - - Định nghĩa
        
        Điện dung của tụ điện là đại lượng đặc trưng cho khả năng tích điện của tụ điện ở một hiệu điện thế nhất định. Nó được xác định bằng thương số của điện tích của tụ điện và hiệu điện thế giữa hai bản của nó.
      - Đơn vị điện dung
        
        Đơn vị điện dung là fara (kí hiệu là F).Fara là điện dung của một tụ điện mà nếu đặt giữa hai bản của nó hiệu điện thế 1 V thì nó tích được điện tích 1 C.Các tụ điện thường dùng chỉ có điện dung từ 10-12 F đến 10-16 F.
        1 μF = 1.10-6 F
        1 nF = 1.10-9 F
        1 pF = 1.10-12 F
      - Các loại tụ điện
        
        Người ta thường lấy tên của lớp điện môi để đặt tên cho tụ điện: tụ không khí, tụ giấy, tụ mica, tụ sứ, tụ gốm,...
        
        Ngoài ra còn có tụ xoay có điện dung thay đổi được.Khi tụ điện tích điện thì điện trường trong tụ điện sẽ dự trữ một năng lượng. Đó là năng lượng điện trường. Công thức tính năng lượng của điện trường trong tụ điện:
- - - - là dòng các điện tích (các hạt tải điện) dịch chuyển có hướng.
      - Chiều quy ước của dòng điện là chiều dịch chuyển có hướng của các điện tích dương.
    - - Cường độ dòng điện
        
        Cường độ dòng điện là đại lượng đặc trưng cho tác dụng mạnh, yếu của dòng điện. Nó được xác định bằng thương số của điện lượng ∆q dịch chuyển qua tiết diện thẳng của vật dẫn trong khoảng thời gian ∆t và khoảng thời gian đó.
      - Dòng điện không đổi
        
        Dòng điện không đổi là dòng điện có chiều và cường độ không thay đổi theo thời gian.
    - - Điều kiện để có dòng điện là phải có một hiệu điện thế đặt vào 2 đầu vật dẫn điện
      - Nguồn điện duy trì hiệu điện thế giữa 2 cực của nguồn điện
    - - Công của nguồn điện
        
        Công của các lực lạ thực hiện làm dịch chuyển các điện tích qua nguồn được gọi là công của nguồn điện.
      - Suất điện động
        
        Suất điện động của một nguồn điện là đại lượng đặc trưng cho khả năng thực hiện công của nguồn điện và được đo bằng thương số giữa công A của lực lạ thực hiện khi dịch chuyển một điện tích dương q ngược chiều điện trường bên trong nguồn điện và độ lớn của điện tích q đó.
        
        E = A/q
    - - Pin điện hóa
        
        Cấu tạo chung gồm hai cực có bản chất hoá học khác nhau được ngâm trong chất điện phân (dung dịch axit, bazơ hoặc muối...). Do tác dụng hoá học, các cực của pin điện hoá được tích điện khác nhau và giữa chúng có một hiệu điện thế bằng giá trị của suất điện động của pin. Khi đó năng lượng hoá học chuyển thành điện năng dự trữ trong nguồn điện.
        
        Có 2 loại
        
        Pin Vôn-ta (Volta)
        
        Pin Lơ-clan-sê (Leclanché)
      - Acquy
        
        là nguồn điện hoá học hoạt động dựa trên phản ứng hoá học thuận nghịch: nó tích trữ năng lượng lúc nạp điện và giải phóng năng lượng này khi phát điện.
        
        Có 2 loại
        
        Acquy chì
        
        Acquy kiềm
  - - - Công suất điện
        
        Công suất điện của một đoạn mạch là công suất tiêu thụ điện năng của đoạn mạch đó và có trị số bằng điện năng mà đoạn mạch tiêu thụ trong một đơn vị thời gian, hoặc bằng tích của hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch và cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch đó.
      - Điện năng tiêu thụ của đoạn mạch
        
        Lượng điện năng mà một đoạn mạch tiêu thụ khi có dòng điện chạy qua để chuyển hoá thành các dạng năng lượng khác được đo bằng công của lực điện thực hiện khi dịch chuyển có hướng các điện tích.
        
        A = Uq = UIt
    - - Định luật Jun - Len-xơ
        
        Nhiệt lượng toả ra ở một vật dẫn tỉ lệ thuận với điện trở của vật dẫn, với bình phương cường độ dòng điện và với thời gian dòng điện chạy qua vật dẫn đó.
        
        Q=RI^2t
      - Công suất tỏa nhiệt của vật dẫn khi có dòng điện chạy qua
        
        Công suất toả nhiệt ở vật dẫn khi có dòng điện chạy qua đặc trưng cho tốc độ toả nhiệt của vật dẫn đó và được xác định bằng nhiệt lượng toả ra ở vật dẫn trong một đơn vị thời gian.
    - - Công của nguồn điện
        
        Điện năng tiêu thụ trong toàn mạch bằng công của các lực lạ bên trong nguồn điện.
        
        Ang= qE= EIt
      - Công suất của nguồn điện
        
        Công suất Png của nguồn điện bằng công suất tiêu thụ điện năng của toàn mạch. Nó đặc trưng cho tốc độ thực hiện công của nguồn điện đó và được xác định bằng công của nguồn điện thực hiện trong một đơn vị thời gian.
  - - - I = E - UAB/r
      - I = UAB/R
    - - Anguon = E.I.t
      - Pnguon = E.I
    - - I = E/R+r
    - - Pngoai = U.I = R.I^2 = U^2/R
      - ĐL Jun-Lenz: Q = R.I^2.t
      - Angoai = U.I.t = R.I^2.t =U^2/R.t
  - - - Bộ nguồn song song có suất điện động và điện trở trong là: Eb = E và
      - Khái niệm : Bộ nguồn song song là bộ nguồn gồm n nguồn điện giống nhau được ghép song song với nhau, trong đó nối cực dương của các nguồn vào cùng một điểm A và nối cực âm của các nguồn vào cùng điểm B
    - - Bộ nguồn hỗn hợp đối xứng có suất điện động và điện trở trong là: Eb = mE;
      - Khái niệm : Bộ nguồn hỗn hợp đối xứng là bộ nguồn gồm n dãy ghép song song với nhau, mỗi dãy gồm m nguồn điện giống nhau ghép nối tiếp như sơ đồ:
    - - Suất điện động của bộ nguồn nối tiếp bằng tổng các suất điện động của các nguồn điện có trong bộ:
        Eb = E1+E2+….+En .
      - Điện trở trong r của bộ nguồn nối tiếp bằng tổng các điện trở trong của các nguồn có trong bộ:
        rb = r1+r2+…+rn
      - Khái niệm : Bộ nguồn nối tiếp là bộ nguồn gồm các nguồn điện (E1, r1), (E2, r2), , …(En, rn), được ghép nối tiếp với nhau, trong đó cực âm của nguồn điện trước được nối bằng dây dẫn với cực dương của nguồn điện tiếp sau để thành một dãy liên tiếp