Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Việt Bắc - Coggle Diagram

- - - - phương thức nghệ thuật giàu chất trữ tình, biểu cảm
      - in đậm khuynh hướng sử thi, lãng mạn
      - giọng điệu tâm tình ngọt ngào tha thiết
  - - - Hoàn cảnh ra đời
        
        10/1954, sau chiến thắng Điện Biên Phủ, cơ quan TW Đảng rời Việt Bắc về Hà Nội sau 15 năm gắn bó
        
        thể hiện tâm trạng lưu luyến của người dân Việt Bắc và cán bộ cách mạng trong cuộc chia tay.
        
        Bản tổng kết lịch sử nhằm khép lại một thời kì cách mạng và hướng về một chặng đường mới của lịch sử dân tộc.
      - Giá trị của bài thơ
        
        Giá trị nội dung
        
        Tác phẩm xuất sắc của thơ ca cách mạng Việt Nam.
        
        bản hùng ca của cuộc kháng chiến chống Pháp
        
        bản tình ca của những con người kháng chiến với quê hương cách mạng.
        
        Giá trị nghệ thuật
        
        Tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ Tố Hữu
        
        Sử dụng sáng tạo hai đại từ “mình, ta” với lối đối đáp giao duyên trong dân ca
        
        Thể hiện tính dân tộc đậm đà
        
        thể thơ lục bát truyền thống
        
        Ngôn ngữ, hình ảnh giản dị, quen thuộc, gần gũi, đậm sắc thái dân gian
      - Cấu tứ của bài thơ
        
        Vận dụng sáng tạo lối đối đáp giao duyên quen thuộc của các bài ca trữ tình dân gian.
        
        Sử dụng đại từ “mình” và “ta” để định danh cho các nhân vật kẻ ở - người đi.
        
        Vai trò
        
        Tạo sự thống nhất hài hòa giữa nội dung và hình thức bài thơ
        
        Kết cấu đối đáp truyền thống của ca dao dân ca.
        
        Bài thơ mang dáng dấp, hơi thở của một bài ca dao yêu thương, tình nghĩa.
        
        Cuộc chia tay mang tính chất chính trị thành cuộc chia tay của đôi lứa, của vợ chồng, dễ đi vào lòng người đọc
      - Giọng điệu
        
        Giọng ngọt ngào, tình tứ như nhịp ru.
        
        Giọng hoài niệm
      - Bố cục
        
        90 câu thơ đầu: Tái hiện những kỉ niệm cách mạng và kháng chiến
        
        60 câu thơ sau: Viễn cảnh tươi sángcủa đất nước, ngợi ca công ơn của Đảng, Bác Hồ đối với dân tộc
    - - Vị trí: Phần đầu (90 câu)
      - Bố cục
        
        Phần 1: 24 câu thơ đầu – Tâm trạng chia tay.
        
        Phần 2: Đoạn còn lại – Nỗi niềm nhớ thương.
- - - - Lời người ở lại
        
        Thể thơ lục bát + Cách xưng hô mình - ta trong câu hỏi tu từ
        
        Không khí yêu
        thương tình nghĩa trong cuộc chia tay.
        
        Người ở lại lên tiếng trước
        
        Nhạy cảm với hoàn cảnh đổi thay, sợ bị lãng quên
        
        Gửi gắm nỗi băn khoăn, nghi ngại tình cảm người đi
        
        Gợi nhắc những kỷ niệm gắn bó, cội nguồn nghĩa tình
        
        Điệp từ "có nhớ" với sắc thái khác nhau
        
        gợi những tâm tình tha thiết
        
        Câu hỏi tu từ gợi thời gian kỉ niệm
        
        15 năm ấy
        
        thời gian lịch sử hào hùng
        
        thời gian của nghĩa tình cách mạng cao đẹp
        
        hình thành mối quan hệ gắn bó, thủy chung
        
        "thiết tha mặn nồng"
        
        tình cảm sâu đậm, thắm thiết
        
        ý vị nghĩa tình, bao bọc trong hoài niệm và nỗi nhớ
        
        Câu hỏi tu từ gợi về không gian kỉ niệm
        
        Núi - nguồn là không gian Việt Bắc
        
        cội nguồn con người cách mạng (hiện tại)
        
        cái nôi cách mạng (quá khứ)
        
        cây - sông là không gian miền xui
        
        gợi nhớ không gian mang tính biểu tượng "núi" - "nguồn"
        
        "Nhớ" liên kết hai câu
        
        Người cán bộ cách mạng phải luôn hướng về Việt Bắc với lòng biết ơn
      - Lời người ra đi
        
        Câu 5-6
        
        "Tiếng ai"
        
        Từ "ai" là đại từ phiếm xuất hiện trong ca dao → Tha thiết, nôn nao
        
        Đồng thanh tương ứng → Ai là người ở lại
        
        Tiếng vọng từ trong tâm tưởng, cảm nhận của người ra đi.
        
        Cồn
        
        Hình ảnh ước lệ, không gian tiễn đưa quen thuộc trong văn chương cổ điển
        
        Gợi nỗi niềm thương nhớ, trống vắng
        
        Nhiều từ láy tha thiết , bâng khuâng, bồn chồn
        
        Nhạc điệu
        
        Rung động, nhớ thương. Lửa lòng xốn xang, không thể nào yên trong dạ.
        
        Nghệ thuật tiểu đối - đăng đối, đồng điệu trong cảm xúc
        
        bồi hồi, xao xuyến, xúc động
        
        bước ngập ngừng không muốn và không thể rời xa.
        
        Câu 7-8
        
        Áo chàm
        
        Hoán dụ: Đặc điểm và vẻ đẹp tâm hồn của người Việt Bắc
        
        Màu chàm giản dị ↔ Chân tình, mộc mạc
        
        Màu bền bỉ, khó phai ↔ Tấm lòng thủy chung
        
        Nhịp điệu
        
        Khoảng dừng 3/3 - sự ngập ngừng, bịn rịn, khó nói nên lời.
        
        Câu thơ bát ngắt nhịp lẻ 3/5
        
        Nỗi bất thường của tâm trạng – bất chợt dâng trào cảm xúc, bất chợt nghẹn ngào
        
        "biết nói gì hôm nay"
        
        Ngôn từ dung dị - không biết nói gì vì quá nhiều điều muốn nói, ngôn ngữ trở bất lực trước cảm xúc.
        
        Khái quát một quy luật cảm xúc: vô ngôn là trạng thái đỉnh cao của âm thanh
        
        Dấu … đặt ở cuối câu
        
        nốt lặng; tình cảm ngân dài sâu lắng → cơn bão lòng nổi lên dữ dội hơn.
    - - Quan hệ đối đáp thứ hai
        
        Lời người ra đi
        
        Mình đi mình lại nhớ mình/Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu
        
        Nhấn mạnh, khẳng định nghĩa tình, lòng biết ơn của người đi đối với Việt Bắc
        
        Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu
        
        Hình ảnh “nước trong nguồn” gợi những suy ngẫm về nguồn cội, về đạo lý “uống nước nhớ nguồn”
        
        dùng cái vô hạn của tự nhiên để diễn tả cái vô hạn của tình cảm
        
        cấu trúc so sánh, tăng tiến về mức độ sắc thái nghĩa tình
        
        Mình đi mình lại nhớ mình
        
        Dùng đại từ mình (3)
        
        "mình" vừa là "bạn', là "chúng ta", là "chính tôi"
        
        khẳng định đối tượng nỗi nhớ
        
        2 more items...
        
        Đồng hóa ý nghĩa hai từ "đi" – "về", thay có thành lại
        
        sắc thái khẳng định mạnh mẽ hơn
        
        hàm chứa sự đánh giá, ghi công
        
        một lời đáp tương xứng, thỏa mãn ý hỏi ở trên
        
        Ta với mình, mình với ta
        
        “ta” với “mình” tuy hai mà một, gắn bó, xoắn xít không thể tách rời
        
        Lòng ta - sau trước – mặn mà – đinh ninh
        
        tình cảm trước sau như 1, thủy chung như nhất
        
        2 more items...
        
        phép đảo ngữ quanh từ “với” (hoán vị)
        
        Cách ngắt nhịp 3/3 cân đối, chắc chắn
        
        Lời người ở lại
        
        Nghệ thuật
        
        Sự đăng đối trong hai vế của câu 8 với nhịp 4/4
        
        Sự đắp đổi nhịp nhàng trong điệp ngữ ở các câu 6 mình đi, có nhớ… mình về, có nhớ…;
        
        Những câu hỏi dồn dập, gấp gáp
        
        Nội dung
        
        Nhớ
        
        Căn cứ Cách mạng
        
        Tình cảm người dân Việt Bắc dành cho những người kháng chiến trở nên thân yêu như tình làng nghĩa xóm hay tình yêu lứa đôi
        
        Khái quát 1 chặng đường lịch sử với những sự kiện trọng đại nhất
        
        núi non … Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa ?
        
        "Mình đi, mình có nhớ mình"
        
        Lời nhắc nhở những người Việt Nam đừng quên năm tháng đẹp đẽ tắm mình trong cuộc sống cách mạng.
        
        Câu hỏi nhắc người ra đi
        
        2 more items...
        
        Không gian của cuộc sống thường nhật đậm nghĩa tình những nhà - đậm đà lòng son
        
        Cảnh vật hiu hắt, hoang sơ nhưng lòng người nồng hậu, sắt son.
        
        Nghĩa tình đồng bào
        
        Trám bùi để rụng măng mai để già
        
        1 more item...
        
        "… để rụng … để già…"
        
        1 more item...
        
        Thiên nhiên được nhân cách hóa thành con người Việt Bắc, thương nhớ cán bộ về xuôi.
        
        Những ngày tiền khởi nghĩa, những ngày đầu xây dựng lực lượng
        
        "Mối thù nặng vai"
        
        "Miếng cơm chấm muối"
        
        Thời gian dằng dặc gian khổ, chung sống với thiên nhiên khắc nghiệt
  - - - Nhớ Việt Bắc là nhớ về đầu não của cuộc kháng chiến (Câu 75 - 89)
        
        Việt Bắc là nơi hội tụ sức mạnh, niềm tin của toàn dân tộc
        
        4 câu cuối : Cán bộ cách mạng và nhân dân Việt Bắc đã hòa làm 1 trong nghĩa tình sắt son. Tình dân nghĩa Đảng, kháng chiến và cách mạng mãi hằng hữu trong tâm trí người đi.
        
        Ở đâu … ở đâu … : Hướng về Việt Bắc là thể hiện niềm tin vào cách mạng, vào Đảng và Bác Hồ
        
        Trung ương đề ra những nhiệm vụ, chỉ đạo những phong trào cấp thiết : Nông thôn phát động, giao thông mở đường, giữ đê, phòng hạn, thu lương,…
        
        Hình ảnh tượng trưng cho Trung ương Đảng : Ngọn cờ đỏ chói lọi trên nền xanh của núi rừng Việt Bắc.
        
        Việt Bắc – quê hương của cuộc kháng chiến
        
        Bài thơ “Việt Bắc” là bản hùng ca của cuộc cách mạng vì nó đã tái hiện lại các hoạt động kháng chiến và con người cách mạng trong cuộc chiến chống thực dân Pháp
        
        Nhịp thơ đang sôi nổi bỗng đằm lại, trang trọng và thiết tha : Ai về ai có nhớ không ?
      - Nhớ bầu không khí lịch sử hào hùng, cả nước đứng lên đánh giặc (Câu 53 - 74)
        
        Không khí kháng chiến qua những dòng hoài niệm về hình ảnh những con đường Việt Bắc (Câu 63 - 70)
        
        Niềm vui chiến công (Câu 71 - 74)
        
        Nhịp nhanh, mạnh, sôi nổi, các câu thơ nối tiếp nhau tạo thành một điệp ngữ.
        
        “Về”, “từ”, “lên” và cách sắp xếp địa danh cho thấy Việt Bắc là trung tâm của chiến thắng lớn, là nơi hội tụ và bừng sáng.
        
        Từ “vui” xuất hiện trong tất cả các dòng thơ đã làm nên một sự cộng hưởng niềm vui dạt dào, mạnh mẽ và lâu bền.
        
        Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên, Đồng Tháp, An Khê, Việt Bắc : những địa danh gắn với những chiến công oai hùng làm nức lòng người.
        
        Những đoàn xe ra trận
        
        Hình ảnh so sánh ở câu 2 trước hết miêu tả độ sáng của đèn pha sáng như ánh sáng ban ngày
        
        Câu thơ có 2 thanh trắc liền nhau giữa 6 thanh bằng đem lại ấn tượng về ánh sáng chói lòa, đột ngột trong đêm.
        
        Những con đường Việt Bắc về đêm tấp nập, rực rỡ ánh sáng
        
        Hình ảnh đoàn dân công
        
        Bước chân nát đá
        
        liên tưởng tới thành ngữ “Chân cứng đá mềm”, khắc họa sinh động sức mạnh và ý chí kiên cường của những con người dũng cảm vượt lên trên mọi khó khăn, gian khổ, thử thách.
        
        phóng đại được dùng để ca ngợi sức mạnh phi thường của những đoàn dân công tải lương, tải đạn ra chiến trường, phụ vụ chiến dịch, trực tiếp góp phần vào chiến thắng non sông.
        
        Phép đảo ngữ (Dân công…) và hai thanh trắc liên tiếp (đỏ đuốc, nát đá) đem đến những ấn tượng kì diệu về sự đông đảo, về sức mạnh, niềm vui và ánh sáng.
        
        Hình ảnh người chiến sĩ đi giữa hàng quân
        
        Mũ nan : vẻ đẹp của lí tưởng, của ý chí bất khuất được thể hiện một cách lãng mạn trong hình ảnh bình dị, chân thực của người chiến sĩ trên đường hành quân.
        
        Ánh sao đầu súng là biểu tượng cho lí tưởng cao đẹp mà người chiến sĩ hướng tới trên đường ra trận.
        
        Vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong kháng chiến còn được biểu hiện qua hình ảnh người chiến sĩ đi giữa hàng quân
        
        Hình ảnh đoàn quân vệ quốc
        
        Đêm đêm, nghìn đêm là hình ảnh của đêm tối gian lao, khi cả dân tộc ta kiên cường vượt qua mọi thử thách để chuẩn bị cho ngày mai lên, ngày mai tươi sáng.
        
        Sự chuẩn bị ấy không phải là một vài đêm mà là “đêm đêm”, “nghìn đêm” – những chi tiết ước lệ chỉ thời gian lâu dài của cuộc kháng chiến trường kì, gian khổ.
        
        Hình ảnh những đoàn người hành quân trong đêm trước hết là một thực tế chiến trường những ngày kháng chiến.
        
        Hình ảnh kì vĩ, hoành tráng kết hợp với nghệ thuật phóng đại, cách láy phụ âm đầu “đ”, “r” (những phụ âm rung) và nhịp thơ 2/2 như nhịp quân hành hùng tráng
        
        Những từ ngữ chỉ số lượng đông đảo : điệp điệp, trùng trùng, từng đoàn, muôn.
        
        Những so sánh nói về sức mạnh : rầm rập như là đất rung, bước chân nát đá
        
        Hoạt động của con người được miêu tả có tầm kích vũ trụ: âm điệu sử thi anh hùng ca là chủ đạo.
        
        Con người và thiên nhiên chung sức một lòng chiến đấu (Câu 53 - 62)
        
        Rừng núi đứng lên, nghĩa là đất nước đã đứng lên đánh Tây và sức mạnh đó là không gì sánh nổi. Từ đó làm nên chiến thắng
        
        Hình ảnh thiên nhiên núi rừng được nhân cách hóa, gợi cho ta cảm giác về một đoàn quân đang bước vào cuộc chiến đấu với ý chí và khát vọng lớn lao.
        
        Nhớ Việt Bắc là nhớ đến núi rừng
        
        Cách nói nhân cách hóa núi rừng : cùng đánh Tây, che, vây, giăng
        
        Rừng núi trải dài trong câu thơ : Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây, Núi giăng thành lũy sắt dày, Rừng che bộ đội rừng vây quân thù.
      - Nhớ những hoa (thiên nhiên) cùng người (con người) (Câu 43 - 52)
        
        Câu 45 - 52: Bức tranh tứ bình về cảnh đẹp thiên nhiên Việt Bắc (phân tích theo cặp câu)
        
        Vẻ đẹp của con người Việt Bắc: thể hiện ở các câu bát
        
        Kết cấu đầu cuối hô ứng
        
        Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung
        
        Vẻ đẹp thủy chung của người Việt Bắc.
        
        Từ “ai” làm cho nỗi niềm nhớ thương càng trở nên bâng khuâng, tha thiết.
        
        Tiếng hát vang lên giữa rừng cây tăng thêm cảm giác tươi vui, làm trào dâng nỗi nhớ nhung.
        
        Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
        
        Tạo nên những chiếc nón để tặng bộ đội, dân công trên đường chiến dịch.
        
        đức tính cần mẫn, cẩn trọng và tài hoa của người Việt Bắc.
        
        Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng: tư thế vững chãi, tự tin, bản lĩnh của người làm chủ núi rừng, người dân lao động miền núi sản xuất ra bông lúa để góp phần vào thắng lợi của kháng chiến.
        
        Cảnh sắc núi rừng Việt Bắc: thể hiện ở các câu lục
        
        Cảnh mùa thu
        
        Ánh trăng là hình ảnh của cuộc sống hòa bình, gợi cảm giác tươi vui, thanh bình của đất nước hồi sinh sau chiến tranh.
        
        Động từ "rọi"
        
        thể hiện tinh tế những cảm xúc của con người
        
        giúp nhà thơ miêu tả chính xác ánh trăng lọt qua vòm cây, kẽ lá của núi rừng
        
        Âm điệu thơ nhẹ nhàng, không một nét động tạo nên hồn thu man mác, tạo nên chất mộng, chất thơ của đêm thu rừng.
        
        Cảnh đêm trăng, phù hợp với khúc hát giao duyên. Một đêm trăng thanh bình.
        
        Cảnh mùa hè
        
        Ở đây có mối tương quan giữa âm thanh và màu sắc: từ “đổ” cùng với từ “kêu” thể hiện cái rộn rực rất đặc trưng của mùa hạ.
        
        . Cả khu rừng chuyển biến kì diệu tắm trong sắc vàng lênh láng, khi có làn gió thổi qua tạo nên những cơn mưa hoa phách. Từ “đổ” nhấn mạnh sự mau lẹ trong việc biến đổi màu sắc ấy.
        
        Cảnh có âm thanh: tiếng ve làm cho khu rừng sinh động hơn.
        
        Cảnh mùa xuân
        
        Đảo ngữ “trắng rừng”: cả cánh rừng như bừng sáng bởi sắc trắng của hoa mơ. Vẻ đẹp tinh khiết ấy đã hiện lên quan những câu thơ trong trường ca “Theo chân chân bác”
        
        Có sự chuyển đổi từ màu xanh trầm mặc của núi rừng sang màu trắng thanh khiết của hoa mơ.
        
        Cảnh mùa đông
        
        Trên nền màu xanh mênh mông ấy, sắc đỏ hoa chuối điểm xuyết làm sáng lên một góc rừng.
        
        Rừng vào đông : màu xanh mênh mông và trầm tĩnh của rừng già.
        
        Câu 43 - 44 : Bao trùm là một nỗi nhớ thiên nhiên và con người Việt Bắc (Hai câu chủ đề)
        
        Ta về, ta nhớ những hoa cùng người, “hoa” và “người” đã đồng hiện trong nỗi nhớ của người ra đi.
        
        "Hoa"
        
        Hoa và người không thể tách rời mà luôn hòa quyện, gắn bó ; sự gắn bó được thể hiện ngay trong các từ “những”, “cùng”
        
        hình ảnh hoán dụ cho vẻ đẹp của thiên nhiên và ẩn dụ cho vẻ đẹp của con người Việt Bắc.
        
        nghĩa cụ thể với hoa chuối đỏ tươi hay mơ nở trắng rừng,…
        
        Điệp từ “nhớ” chia đều cho người ra đi và người ở lại. Yếu tố điệp của ngôn từ cho thấy hình ảnh họ đầy ắp trong lòng nhau và nỗi lưu luyến nhớ thương cứ như tơ vương quấn quít.
        
        Ngay sau câu hỏi đã là lời khẳng định: Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.
        
        Đây là câu hỏi đầu tiên từ phía người ra đi, một câu hỏi ngọt ngào, phảng phất hương vị của tình yêu.
      - Nỗi nhớ cảnh sắc thân quen và đời sống của đồng bào, cán bộ thời kháng chiến (Câu 25 - 42)
        
        Nhớ những âm thanh có tính đặc trưng của núi rừng Việt Bắc (Câu 41, 42)
        
        Tiếng mõ rừng chiều, chày đêm nện cối đều đều suối xa
        
        Nghệ thuật (1-6): cách lặp từ “nhớ”: nhớ sao, nhớ từng, nhớ → V biểu hiện sự trùng điệp của cảm xúc, khẳng định tình cảm sâu nặng của những người kháng chiến đối với quê hương cách mạng.
        
        Những âm thanh vừa thân thuộc vừa hoang sơ như cạm khắc vào đời sống sinh hoạt ở Việt Bắc.
        
        Nhớ cuộc đấu tranh chống giặc dốt, xóa mù chữ, những ngày tháng gian nan nhưng vẫn tràn đầy tinh thần lạc quan của những người kháng chiến (Câu 37-40)
        
        Nhớ sao lớp học i tờ … Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo
        
        Tinh thần lạc quan kháng chiến thấm sâu vào mỗi người, chi phối cách tổ chức cuộc sống và trạng thái tinh thần phấn chấn của họ.
        
        Điệu nói, tiếng cười, câu hát vang vọng vào núi rừng Việt Bắc nói lên tâm thế tin yêu của cả nhân dân và người cán bộ cách mạng.
        
        Nhớ thương sự vất vả của đồng bào Việt Bắc (Câu 35, 36)
        
        Nhớ người mẹ nắng cháy lưng – Địu con lên rẫy, bẻ từng bắp ngô
        
        3 động từ: địu, lên, bẻ như muốn thể hiện công việc vất vả, cơ cục của người mẹ Việt Bắc chỉ thu về từng bắp ngô ít ỏi, nhỏ nhoi.
        
        Hai thanh sắc liên tiếp trong cụm từ nắng cháy cùng hàm nghĩa ẩn dụ
        
        khiến câu thơ như nhói lên niềm thương xót.
        
        gợi ra cả một vạt nương ngập nắng, gợi ra những vạt nắng gay gắt chói chang làm bỏng rát lưng người
        
        Hình ảnh thơ đậm màu sắc Việt Bắc, gợi đúng cảnh sống cơ cực của người dân miền núi: những người mẹ cùng địu con đi làm rẫy, làm nương.
        
        Nhớ mãi một thời gian khổ đắng cay ngọt bùi được sống giữa lòng Việt Bắc (Câu 31 - 34)
        
        4 câu thơ hướng người đọc tới nhận thức về giá trị to lớn của tinh thần chung lưng đấu cật, đồng cam cộng khổ.
        
        Thương nhau, chia củ sắn lùi/ Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng
        
        Chia… sẻ… đắp cùng:
        
        Tình thương cũng là cội nguồn sâu xa nhất của nỗi nhớ nhung và nghĩa tình thủy chung.
        
        Tình thương đã đem đến cho họ sức mạnh để chiến đấu và chiến thắng.
        
        sống trong gian khổ, nghèo khó nhưng vẫn chia sẻ, đồng cam cộng khổ, vẫn thủy chung cùng với cách mạng.
        
        Mình đây ta đó: Ta và mình tuy 2 mà 1, cùng nhau chia sẻ đắng cay ngọt bùi
        
        Nhớ những cảnh sắc quen thuộc ở Việt Bắc (Câu 26 - 30)
        
        Các địa danh thường xuyên xuất hiện như là một biện pháp kỹ thuật khơi gợi tình yêu và niềm tự hào về đất nước
        
        Sớm khuya bếp lửa người thương đi về: Bếp lửa làm sống dậy trong tâm trí người đọc cảnh quần tụ ấm cúng.
        
        Nhớ từng bản khói cùng sương …. Nhớ từng rừng nứa bờ tre
        
        Khói cùng sương, rừng nứa bờ tre: khơi lên nỗi cảm thương đối với những bản làng chìm khuất sau mây mù, rừng nứa bờ tre.
        
        Cụm từ nhớ từng lặp lại 2 lần: khẳng định rằng người đi không quên bất kì một sự vật nào, một địa điểm nào.
        
        Có nỗi nhớ hướng về khoảng thời gian-không gian đẹp, thơ mộng
        
        Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương. Nỗi nhớ đó bao trùm lên không gian
        
        Hình ảnh nắng chiều lưng nương: gợi nhớ về khoảnh khắc cuối ngày đong đầy niềm bâng khuâng.
        
        Hình ảnh trăng lên đầu núi: đánh động về một buổi gặp gỡ, hẹn hò.
        
        Nhớ gì như nhớ người yêu (Câu 25)
        
        Là những vấn đề lớn, những tình cảm lớn được nói bằng ngôn ngữ của một tình nhân say đắm.
        
        Liên tưởng để đồng nhất những hiện tượng tâm lí khác xa nhau:
        
        chuyển mạch cảm xúc bằng một cấu trúc so sánh độc đáo, đáng chú ý