Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ - Coggle Diagram
NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ
LAI LỊCH SÔNG ĐÀ
- Bắt nguồn từ tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), chảy theo hướng Tây Bắc-Đông
- Đi qua một vùng núi ác đến gần nửa đường xin nhập quốc tịch Việt Nam
- Chảy qua 5 tỉnh Tây Bắc, gồm 73 con thác dữ và dài 883km
SÔNG ĐÀ HUNG BẠO
ĐÁ BỜ SÔNG
- Dựng thành vách chỉ đúng ngọ mới thấy mặt trời --->hùng vĩ,hiểm trở của vách đá bờ sông
- Chẹt lòng sồn như một cái yết hầu
- Đứng bên này bờ nhẹ tay ném đá qua bờ bên kia
- Con nai con hổ đã có lần vọt từ bờ này sang bờ kia
---> độ cao, hẹp, nguy hiểm, lưu tốc dòng chảy lớn
- Ngồi trong khoang đò qua quãng ấy, đang mùa hè cũng thấy lạnh ---> lạnh, tối, mang lại cảm giác choáng ngợp
- Biện pháp so sánh, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác làm cho cảnh vật trở nên hùng vĩ, chân thật hơn
GHỀNH HÁT LOÓNG
- Dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè như lúc nào cũng đời nợ xuýt bất cứ người lái đò sông Đà
- Điệp từ, câu văn móc xích, cấu trúc điệp --->sóng như chồm lên, cuồn cuộn theo chiều ngang, vút lên theo chiều dọc
- Động từ mạnh 'xô' ---> thể hiện sức mạnh khủng khiếp
- Từ láy 'gùn ghè' ---> thái độ lì lợm, đầy thách thức
- So sánh, nhân hóa---> thể hiện sự hung hãn đến vô lí của dòng sông đà
- Biện pháp so sánh, nhân hóa, từ láy,... tái hiện sông Đà như loài thủy quái khổng lồ như muốn tiêu diệt con
CÁI HÚT NƯỚC
- Âm thanh: thở và kêu như tiếng cống bị sặc, ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào---> âm thanh lớn, đáng sợ
- Được liên tưởng như ô tô sang số nhấn ga qua 1 quãng đường mượn cạp ngoài bờ vực
- Được tưởng tưởng như những chiếc thuyền bị hút tụt xuống, trồng ngay cây chuối, bị dìm tan xác
- Được giả tưởng như ngồi trong thuyền thúng quay phim từ dưới đáy cái hút nước
- Biện pháp so sánh, nhân hóa, phóng đại,... khắc họa hình ảnh sông đà nham hiểm, độc ác đầy nguy hiểm
- Hình ảnh so sánh: như miếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu, những con thuyền quay tít đáy, quay lừ lừ như cánh quạ đàn
TIẾNG THÁC NƯỚC
- Âm thanh thác ở xa: Tiếng thác nước nghe như là oán trách gì, rồi lại như van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo
- Nhân hóa: oán trách, van xin, khiêu khích, giọng gằn, chế nhạo ---> thể hiện sự giận dữ, đe dọa con người
- Âm thanh thác ở gần: Nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa trong rừng ....rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng
- So sánh, liên tưởng, động từ mạnh---> gây ấn tượng mạnh về thính giác, thị giác
- Biện pháp so sánh, nhân hóa, sử dụng các động từ mạnh cho ta thấy được sự tài hoa, tinh tế của bậc thầy ngôn ngữ
TRÙNG VI THẠCH TRẬN
Trùng vi thạch trận 1
- Có 1 cửa sinh ở bờ trái, 4 cửa tử
- Hàng tiền vệ: dẫn dụ con thyền lọt vào trận địa mai phục sẵn
- Hàng trung vệ: đánh úp bất ngờ, đột ngột khiến người lái đò không kịp trở tay
- Hàng hậu vệ: tiêu diệt con thuyền
-
- Biện pháp so sánh và nhân hóa cho thấy sự giận dữ, mưu mô của dòng sông trong việc tiêu diệt con thuyền
trùng vi thạch trận 2
- Đổi chiến thuật 'mở ra nhiều cửa tử' và 1 cửa sinh ở bờ phải
- Biện pháp nhân hóa làm tăng mức độ khủng khiếp của dòng sông đà
trùng vi thạch trận 3
- Chỉ còn 1 luồng sống ở giữa đá hậu vệ, 2 bên đều là luồng chết
- Trở thành bức tường thành vững chắc, quyết liệt để chiến đấu với con người
- Biện pháp nhân hóa, từ láy thêm nhiều lĩnh vực quân sự, thể thao, võ thuật
SÔNG ĐÀ TRỮ TÌNH
GÓC NHÌN TỪ TRÊN CAO
- So sánh: dòng sông mềm mại, bồng bềnh, uốn lượn---> mang vẻ đẹp mỹ nhân
- Vẻ đẹp vừa tinh khiết xen lẫn sự huyền ảo, thơ mộng
- Màu nước sông thay đổi theo mùa: làm nổi bật vẻ đẹp riêng biệt, khác lạ không lẫn với con sông
- Phủ nhận việc con sông bị gọi là Đen---> niềm tự hào, yêu quý dành cho con sông.
GÓC NHÌN TỪ RỪNG RA SÔNG
- Hình ảnh: Nước sông Đà lấp lánh dưới ánh nắng
Nắng trên sông Đà nên thơ, thi vị: Loang loáng màu nắng tháng Ba Đường thi...
- Tình cảm của tác giả:yêu mến, gắn bó, xa thấy nhớ, gặp lại thì vui mừng như gặp lại cố nhân.
GÓC NHÌN TỪ THUYỀN
Cảnh sông lặng tờ, hoang dại như một bờ tiền sử, hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi
xưa
Câu văn nhiều thanh bằng gợi ra quang cảnh vắng vẻ, tĩnh lặng, thanh bình.
Nương ngô nhú lá non đầu mùa, bầy hươu ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm,cá dầm xanh quẫy nước...
-> Vẻ đẹp tươi mới, đầy sức sống, trù phú, màu mỡ
TỔNG KẾT
Người lái đò sông Đà là một áng văn đẹp được làm nên từ tình yêu đất nước say đắm,thiết tha của một con người muốn dùng văn chương để ca ngợi vẻ đẹp vừa kì vĩ, hào hùng,vừa trữ tình, thơ mộng của thiên nhiên, và nhất là của người lao động bình dị ở miền Tây Bắc.
Tác phẩm còn cho thấy công phu lao động nghệ thuật khó nhọc, cùng sự tài hoa, uyênbác của người nghệ sĩ Nguyễn Tuân trong việc dùng chữ nghĩa để tái tạo những kì công của tạo hóa và những kì tích lao động của con người.
Qua Người lái đò sông Đà ta có thể liên hệ với bài Ai đã đặt tên cho dòng sông: Vd khúc sông đà thơ mộng trữ tình thì bên sông hương lúc vô cố đô huế cx trữ tình
Hay ta có thể liên hệ giữa nhân vật Huấn Cao trong 'Chữ người tử tù' và người lái đò trong ' Người lái đò sông đà'.
+Huấn Cao là một con người tài hoa, khí phách hiên ngang bất khuất, “thiên lương” trong sáng.
+Ông lái đò là nghệ sĩ tài hoa là anh hùng nơi sông